انتقل إلى المحتوى

سجل مرشح الإساءة

التفاصيل لمدخلة السجل 7٬599٬757

01:21، 19 أبريل 2022: 130.193.195.202 (نقاش) أطلق المرشح 119; مؤديا الفعل "edit" في مستخدم:Choman.gli. الأفعال المتخذة: عدم السماح; وصف المرشح: منع تعديل المجهولين لصفحات المستخدمين (افحص)

التغييرات التي أجريت في التعديل

كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ عه‌شیره‌تی‌ گل
كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ هۆزی گلی


بنووسرێ‌ و به‌ ئاواته‌وه‌ بوو خۆی‌ بنووسێ‌ و تا به‌ ڕه‌حمه‌تی‌ خوداش چوو هه‌ر دووپاتی‌ ده‌كرده‌وه‌ ، خۆ ئه‌گه‌ر له‌لایه‌كی‌ كه‌شه‌وه‌ هه‌ر كه‌س وتارێكی‌ باش و ڕاست له‌سه‌ر هۆزو ناوچه‌كه‌ی‌ خۆی‌ بڵاو كاته‌وه‌ له‌پاش چه‌ند ساڵ كه‌ره‌سته‌یه‌كی‌ باشمان له‌باره‌ی‌ هۆزه‌ كوردییه‌كان و ناوچه‌ كوردستانییه‌كان دێته‌ به‌رده‌ست كه‌ هیچ مێژوو نووسێك به‌ ته‌نها شتێكی‌ وای‌ پێ‌ ئاماده‌ ناكرێت:-
گل:- هه‌رێمیكی‌ زۆر كۆنه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوان دووشیوی‌ ئاوداری‌ به‌ناوبانگ یه‌كه‌میان( ئاوه‌ سپی‌)ه‌ كه‌لای‌ خۆر هه‌ڵاتی یه‌وه‌ شۆڕ ده‌بێته‌وه‌ تا باشوری‌ ، ئه‌م چه‌مه‌ به‌زستان ئاوێكی‌ زۆر وێژی‌ هه‌یه‌ و به‌ هاوینان كه‌م ، به‌شێكی‌ زۆری‌ دێ یه‌كانی‌ ده‌وروبه‌ری‌ (طوز خورماتوو) ئاو دێری‌ ده‌كات سه‌ر چاوه‌كانی‌ ئه‌م شیوه‌ چیاكانی‌ سه‌نگاوه‌ ، دووه‌م ئاوی‌ (ڕۆخانه‌)یه‌ كه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ طاوغ (داقوق) پێی‌ ده‌وترێت (طوغ شایی‌) ئه‌م ئاوه‌ ده‌كه‌وێته‌ لای‌ باكوریه‌وه‌و دێت بۆ خوار ئاوای‌ و سه‌ر چاوه‌ی‌ ئه‌م شیوه‌ چه‌مه‌كانی‌ شاری‌ سلێمانیه‌ ، هه‌رێمی‌ گل بریتی‌ بوو له‌م دێیانه‌:- (گل ، كۆرمۆرجان وه‌یس به‌گ ، كۆرمۆر علی‌ خان به‌گ ، كۆشك ، ئاوباریك ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، كانی‌ قادر ، میران به‌گ ، كه‌لاوه‌ی‌ قه‌ڵای‌ عاشور ، سۆفی‌ ڕه‌زا ، دارتوو ، ئه‌حمه‌د به‌گ....چه‌ند دییه‌كی‌ تر)كه‌ ده‌كه‌ونه‌ ده‌وروبه‌ری‌ چیای‌ ( جه‌وه‌ل ناساز) و (خۆرنه‌وه‌زان)
گل:- هه‌رێمیكی‌ زۆر كۆنه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوان دووشیوی‌ ئاوداری‌ به‌ناوبانگ یه‌كه‌میان( ئاوه‌ سپی‌)ه‌ كه‌لای‌ خۆر هه‌ڵاتی یه‌وه‌ شۆڕ ده‌بێته‌وه‌ تا باشوری‌ ، ئه‌م چه‌مه‌ به‌زستان ئاوێكی‌ زۆر وێژی‌ هه‌یه‌ و به‌ هاوینان كه‌م ، به‌شێكی‌ زۆری‌ دێ یه‌كانی‌ ده‌وروبه‌ری‌ (طوز خورماتوو) ئاو دێری‌ ده‌كات سه‌ر چاوه‌كانی‌ ئه‌م شیوه‌ چیاكانی‌ سه‌نگاوه‌ ، دووه‌م ئاوی‌ (ڕۆخانه‌)یه‌ كه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ طاوغ (داقوق) پێی‌ ده‌وترێت (طوغ شایی‌) ئه‌م ئاوه‌ ده‌كه‌وێته‌ لای‌ باكوریه‌وه‌و دێت بۆ خوار ئاوای‌ و سه‌ر چاوه‌ی‌ ئه‌م شیوه‌ چه‌مه‌كانی‌ شاری‌ سلێمانیه‌ ، هه‌رێمی‌ گل بریتی‌ بوو له‌م دێیانه‌:- (گل ، كۆرمۆرجان وه‌یس به‌گ ، كۆرمۆر علی‌ خان به‌گ ، كۆشك ، ئاوباریك ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، كانی‌ قادر ، میران به‌گ ، كه‌لاوه‌ی‌ قه‌ڵای‌ عاشور ، سۆفی‌ ڕه‌زا ، دارتوو ، ئه‌حمه‌د به‌گ....چه‌ند دییه‌كی‌ تر)كه‌ ده‌كه‌ونه‌ ده‌وروبه‌ری‌ چیای‌ ( جه‌وه‌ل ناساز) و (خۆرنه‌وه‌زان)
تیره‌ی‌ گل:- تیره‌یه‌كی‌ كۆنی‌ كورده‌ له‌م دێیانه‌ داده‌نیشن بریتی‌ بوون له‌چه‌ند خێڵ وبنه‌ماڵه‌یه‌ك (جان وه‌یس به‌گ ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، میران به‌گ (باخه‌وه‌نی‌) ، كوێخا عاشور ) ، مێژوو نوسان ڕوونیان نه‌كردۆته‌وه‌ كه‌ ئاخۆ له‌بنه‌ڕه‌تدا تیره‌ی‌ (گل) له‌ (گیل) یان (گه‌یلان)ه‌وه‌ هاتووه‌ چۆنیش هاتووه‌ یان هۆزێكی‌ سه‌ر به‌خۆبوونه‌ له‌ (بنارگل) له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ زۆربه‌ی‌ بنه‌ماڵه‌كه‌ نه‌خوێنده‌وار بوونه‌ شتی‌ زۆر كه‌م ده‌رباره‌یان ئه‌زانرێت مێژوو نووسان باسی‌ (گل)= (گیل)=(گیلان)یان به‌ شێوه‌یه‌ی‌ خواره‌وه‌ كردووه‌:-
تیره‌ی‌ گل:- تیره‌یه‌كی‌ كۆنی‌ كورده‌ له‌م دێیانه‌ داده‌نیشن بریتی‌ بوون له‌چه‌ند خێڵ وبنه‌ماڵه‌یه‌ك (جان وه‌یس به‌گ ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، میران به‌گ (باخه‌وه‌نی‌) ، كوێخا عاشور ) ، مێژوو نوسان ڕوونیان نه‌كردۆته‌وه‌ كه‌ ئاخۆ له‌بنه‌ڕه‌تدا تیره‌ی‌ (گل) له‌ (گیل) یان (گه‌یلان)ه‌وه‌ هاتووه‌ چۆنیش هاتووه‌ یان هۆزێكی‌ سه‌ر به‌خۆبوونه‌ له‌ (بنارگل) له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ زۆربه‌ی‌ بنه‌ماڵه‌كه‌ نه‌خوێنده‌وار بوونه‌ شتی‌ زۆر كه‌م ده‌رباره‌یان ئه‌زانرێت مێژوو نووسان باسی‌ (گل)= (گیل)=(گیلان)یان به‌ شێوه‌یه‌ی‌ خواره‌وه‌ كردووه‌:-
له‌كۆتایدا زۆر سوپاسی‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌ین كه‌هاوكارمان بوون له‌ پێدانی‌ ئه‌م زانیارانه‌ هیوادارین هه‌ر كه‌سێك زانیاری‌ زیاتری‌ له‌سه‌ر عه‌شیره‌تی‌ (گل)ی‌ هه‌یه‌ به‌هه‌ر شیوه‌یه‌ك بێت یارمه‌تیمان بدات بۆ ته‌واوكردنی‌ ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی‌ له‌به‌رده‌ستمانه‌ تاكو بیكه‌ینه‌ كتابێكی‌ مێژووی‌ له‌سه‌ر ئه‌م عه‌شیره‌ته‌ و هاوكاریتان مایه‌ی‌ ڕێزه‌ .
له‌كۆتایدا زۆر سوپاسی‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌ین كه‌هاوكارمان بوون له‌ پێدانی‌ ئه‌م زانیارانه‌ هیوادارین هه‌ر كه‌سێك زانیاری‌ زیاتری‌ له‌سه‌ر عه‌شیره‌تی‌ (گل)ی‌ هه‌یه‌ به‌هه‌ر شیوه‌یه‌ك بێت یارمه‌تیمان بدات بۆ ته‌واوكردنی‌ ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی‌ له‌به‌رده‌ستمانه‌ تاكو بیكه‌ینه‌ كتابێكی‌ مێژووی‌ له‌سه‌ر ئه‌م عه‌شیره‌ته‌ و هاوكاریتان مایه‌ی‌ ڕێزه‌ .


ئامادةكردنى چۆمان حازم گلی
ئامادةكردنى چۆمان حازم عادل گلی

محددات الفعل

متغيرقيمة
عدد التعديلات للمستخدم (user_editcount)
null
اسم حساب المستخدم (user_name)
'130.193.195.202'
عمر حساب المستخدم (user_age)
0
المجموعات (متضمنة غير المباشرة) التي المستخدم فيها (user_groups)
[ 0 => '*' ]
ما إذا كان المستخدم يعدل من تطبيق المحمول (user_app)
false
ما إذا كان المستخدم يعدل عبر واجهة المحمول (user_mobile)
true
المجموعات العامة التي ينتمي إليها الحساب (global_user_groups)
[]
هوية الصفحة (page_id)
8504415
نطاق الصفحة (page_namespace)
2
عنوان الصفحة (بدون نطاق) (page_title)
'Choman.gli'
عنوان الصفحة الكامل (page_prefixedtitle)
'مستخدم:Choman.gli'
أول مستخدم ساهم في الصفحة (page_first_contributor)
'Choman.gli'
فعل (action)
'edit'
ملخص التعديل/السبب (summary)
'هۆزی گلی '
نموذج المحتوى القديم (old_content_model)
'wikitext'
نموذج المحتوى الجديد (new_content_model)
'wikitext'
نص الويكي القديم للصفحة، قبل التعديل (old_wikitext)
'كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ عه‌شیره‌تی‌ گل بنووسرێ‌ و به‌ ئاواته‌وه‌ بوو خۆی‌ بنووسێ‌ و تا به‌ ڕه‌حمه‌تی‌ خوداش چوو هه‌ر دووپاتی‌ ده‌كرده‌وه‌ ، خۆ ئه‌گه‌ر له‌لایه‌كی‌ كه‌شه‌وه‌ هه‌ر كه‌س وتارێكی‌ باش و ڕاست له‌سه‌ر هۆزو ناوچه‌كه‌ی‌ خۆی‌ بڵاو كاته‌وه‌ له‌پاش چه‌ند ساڵ كه‌ره‌سته‌یه‌كی‌ باشمان له‌باره‌ی‌ هۆزه‌ كوردییه‌كان و ناوچه‌ كوردستانییه‌كان دێته‌ به‌رده‌ست كه‌ هیچ مێژوو نووسێك به‌ ته‌نها شتێكی‌ وای‌ پێ‌ ئاماده‌ ناكرێت:- گل:- هه‌رێمیكی‌ زۆر كۆنه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوان دووشیوی‌ ئاوداری‌ به‌ناوبانگ یه‌كه‌میان( ئاوه‌ سپی‌)ه‌ كه‌لای‌ خۆر هه‌ڵاتی یه‌وه‌ شۆڕ ده‌بێته‌وه‌ تا باشوری‌ ، ئه‌م چه‌مه‌ به‌زستان ئاوێكی‌ زۆر وێژی‌ هه‌یه‌ و به‌ هاوینان كه‌م ، به‌شێكی‌ زۆری‌ دێ یه‌كانی‌ ده‌وروبه‌ری‌ (طوز خورماتوو) ئاو دێری‌ ده‌كات سه‌ر چاوه‌كانی‌ ئه‌م شیوه‌ چیاكانی‌ سه‌نگاوه‌ ، دووه‌م ئاوی‌ (ڕۆخانه‌)یه‌ كه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ طاوغ (داقوق) پێی‌ ده‌وترێت (طوغ شایی‌) ئه‌م ئاوه‌ ده‌كه‌وێته‌ لای‌ باكوریه‌وه‌و دێت بۆ خوار ئاوای‌ و سه‌ر چاوه‌ی‌ ئه‌م شیوه‌ چه‌مه‌كانی‌ شاری‌ سلێمانیه‌ ، هه‌رێمی‌ گل بریتی‌ بوو له‌م دێیانه‌:- (گل ، كۆرمۆرجان وه‌یس به‌گ ، كۆرمۆر علی‌ خان به‌گ ، كۆشك ، ئاوباریك ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، كانی‌ قادر ، میران به‌گ ، كه‌لاوه‌ی‌ قه‌ڵای‌ عاشور ، سۆفی‌ ڕه‌زا ، دارتوو ، ئه‌حمه‌د به‌گ....چه‌ند دییه‌كی‌ تر)كه‌ ده‌كه‌ونه‌ ده‌وروبه‌ری‌ چیای‌ ( جه‌وه‌ل ناساز) و (خۆرنه‌وه‌زان) تیره‌ی‌ گل:- تیره‌یه‌كی‌ كۆنی‌ كورده‌ له‌م دێیانه‌ داده‌نیشن بریتی‌ بوون له‌چه‌ند خێڵ وبنه‌ماڵه‌یه‌ك (جان وه‌یس به‌گ ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، میران به‌گ (باخه‌وه‌نی‌) ، كوێخا عاشور ) ، مێژوو نوسان ڕوونیان نه‌كردۆته‌وه‌ كه‌ ئاخۆ له‌بنه‌ڕه‌تدا تیره‌ی‌ (گل) له‌ (گیل) یان (گه‌یلان)ه‌وه‌ هاتووه‌ چۆنیش هاتووه‌ یان هۆزێكی‌ سه‌ر به‌خۆبوونه‌ له‌ (بنارگل) له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ زۆربه‌ی‌ بنه‌ماڵه‌كه‌ نه‌خوێنده‌وار بوونه‌ شتی‌ زۆر كه‌م ده‌رباره‌یان ئه‌زانرێت مێژوو نووسان باسی‌ (گل)= (گیل)=(گیلان)یان به‌ شێوه‌یه‌ی‌ خواره‌وه‌ كردووه‌:- گیل:- ناوی‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كه‌ له‌ گیلان نیشته‌جێن ((لغت نامه‌)ی‌ (دهخدا) له‌ په‌راوێزی‌ قامووسی‌ (برهان قاطع)ی‌ به‌ ڕاستكرنه‌وه‌ی‌ (دكتۆر معین) وه‌ری‌ گرتووه‌ هه‌روه‌ها ده‌ڵێ (معجم البلدان)ی‌ (یاقوت الحموی‌) نووسیویه‌ :- كه‌ ناوی‌ چه‌ند هۆزێكه‌ له‌ وڵاتی‌ گیلان ، له‌ چیاكانی‌ باكوور ، واته‌ له‌ خلخان و تارم دا داده‌نیشن، یۆنانی‌ كۆن به‌ (كادوسی‌)یان ناو بردوون وه‌ك له‌ (جگرافیای‌ سیاسی‌ كیهان) (ل 263)دا ڕوونكراوه‌ته‌وه‌ . له‌ (شاهنامه‌ی‌ فردوسی‌)دا به‌واتای‌ ئازاو دلێر هاتووه‌ زۆر جار له‌ ئه‌ده‌بیاتی‌ فارسیدا له‌ شعیردا وشه‌ی‌ (گل) و (دیلم) به‌ مه‌جاز به‌واتای‌ ئازاو دلێر و جه‌نگاوه‌ر به‌كارهاتووه‌ ئه‌م وشه‌ی‌ (گیل)ه‌ له‌زمانی‌ عه‌ره‌بی‌ دا بووه‌ به‌(جیل) . هه‌روه‌ها به‌م واتایانه‌ی‌ خواره‌وه‌ش هاتووه‌:- 1ـ به‌فارسی‌ به‌جۆر گوێزیك ده‌ڵێن كه‌ به‌عه‌ره‌بی‌ (زعوره‌) . 2ـ ناوی‌ گوندێكه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ (به‌غدا) نزیكی‌ (مدائن)ه‌ عه‌ره‌ب پێی‌ ده‌ڵێت (جیل) . 3ـ ناوی‌ گوندێكه‌ له‌ گونده‌كانی‌ (خودا به‌نده‌لو) له‌ ناوچه‌ی‌ (زنجان) . 4ـ ناوی‌ (ابن گیلان شای‌ گاوباره‌) گاوبار سه‌ر به‌ زنجیره‌ی‌ شایانی‌ گاوباره‌ ، پایته‌خته‌كه‌ی‌ (گیلان) بووه‌ گاوبار خۆی‌ له‌ ساڵی‌ (75)هجری‌ دا مردووه‌ 5ـ ناوی‌ تیره‌یه‌كه‌ له‌هۆزی‌ (كلهور له‌ كوردستان) . 6ـ ناوی‌ شوێنێكه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ كرماشان له‌ نزیكی‌ (قه‌سری‌ شیرین)ه‌ . 7ـ بێگوومان مایه‌ی‌ شانازی یه‌ بۆ هه‌موو تاكێك له‌ هۆزی‌ گل مێژوو نووسێكی‌ وه‌كو خوالێخۆش بوو (عباس العزاوی‌) له‌ كتێبه‌ به‌ناوبانگه‌كه‌ی‌ دا ( تأریخ العراق بین احتلالین) مێژووی‌ عیراق له‌ نێوان دوو داگیركه‌رانی‌) داگیركه‌رانی‌ له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ و داگیركرانی‌ له‌لایه‌ن ئینگلیزه‌وه‌) ده‌گێڕێته‌وه‌ ده‌ڵێ:- شێخ عبدالقادری‌ گه‌یلانی‌ پیری‌ ته‌ریقه‌تی‌ قادری‌ له‌ كوردستان و ولاتی‌ ترا خه‌ڵكی‌ هه‌رێمی‌ گله‌ ئه‌مه‌ش ده‌قی‌ ته‌واوی‌ نووسراوه‌كه‌ی به‌كوردی‌:- بنه‌ماڵه‌ی‌ گه‌یلانی‌ بنه‌ماڵه‌یه‌كی‌ كۆنن سه‌ره‌تایان به‌پیری‌ گه‌وره‌ی‌ ته‌ریقه‌ت شێخ عبدالقادری‌ گه‌یلانی‌ ده‌ست پێ‌ ئه‌كات كه‌ له‌ساڵی‌(561ك)دا كۆچی‌ دوایی‌ كردووه‌ ئه‌م زاته‌ له‌ ناوچه‌ی‌ گله‌وه‌ له‌ هه‌رێمی‌ كه‌ركوك هاتۆته‌ به‌غدا ، هه‌ر له‌ جێگایه‌كی‌ تر یاقوت الحموی‌ له‌ (معجم البلدان)دا ده‌ڵێ‌:- جیل ئه‌مانه‌ خه‌ڵكی‌ جه‌یلانن وه‌جیل گوندێكه‌ له‌ ده‌وروبه‌ری‌ به‌غدا نزیكی‌ (مدائن) دووای‌ زرارین پێی‌ ده‌ڵێن (گیل) ، وه‌ابن حجاج پێی‌ گووتوه‌(الكال) ، ئه‌بوالعز ثابت كوری‌ منصور كوری‌ المبارك الجیلی‌ المقری‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و وڵاته‌یه‌ ، هه‌روه‌ها ئه‌میر شه‌ره‌ف خانی‌ به‌دلیسی‌ كه‌له‌ (1005-1596)دا كتێبه‌كه‌ی‌ داناوه‌ لیسته‌ی‌ ئه‌و كوردانه‌ ده‌داته‌ قه‌ڵه‌م له‌پانای‌ خاكی‌ ئێران دا بڵاوبوونه‌ته‌وه‌ له‌ دوایدا نووسیوویه‌تی‌ (له‌ خوراسان دا تیره‌یه‌كی‌ تری‌ كوردیش هه‌یه‌ پێی‌ ده‌وترێ‌ گیل) كه‌ له‌سه‌رده‌می‌ شاه(ته‌هماسپی‌ سه‌فه‌وی‌)دا (930-984 ك ، 1524-1576 ز)دا سه‌رداری‌ ئه‌م عێله‌ (شه‌مسه‌ددین به‌گ بوو) هه‌روه‌ها له‌ (عشائر العراق الكردیه‌)ی‌ عباس عزاوی‌ ناوی‌ گل هاتووه‌ ، جگه‌ له‌م سه‌ر چاوه‌ مێژویانه‌ (ساڵنامه‌ی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ 1310ه) باسی‌(گل) ده‌كات كه‌ مركزی‌ ناحیه‌ بووه‌ سه‌ربه‌ سنجغی‌ كه‌ركوك. له‌به‌ر گرنگی‌ هه‌رێمی‌ (گل)و تێ‌ دا بوونی‌ چه‌ند چاڵه‌ نه‌وتێ‌ ، ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ زۆر بایه‌خی‌ به‌تیره‌ی‌ (گل) داوه‌ كه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوانی‌ ئه‌م تیرانه‌وه‌ كه‌ ده‌وره‌یان داوه‌( لای‌ باكوری‌ خۆرهه‌ڵاتی‌ یه‌وه‌ زه‌نگه‌نه‌- لای‌ باكوری‌ خۆرئاوای‌ یه‌وه‌ جه‌باری‌ و شێخان - لای‌ باشوری‌ خۆرهه‌ڵاتی‌ یه‌وه‌ داوده‌ی‌ كوردستان - لای‌ باشوره‌وه‌ داوده‌ی‌ خواروو ) . به‌ڵام له‌سه‌رده‌می‌ حوكمڕانی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ دا به‌هۆی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ ئایینی‌ بنه‌ماڵه‌ی‌ (شێخ عبدالرحمانی‌ تاڵه‌بانی‌ یه‌وه‌) هه‌ندێك له‌نه‌وه‌كانی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌و ده‌وروبه‌ره‌ چه‌ند گوندێَكیان داگیر كرد كه‌وتنه‌ شه‌ڕه‌وه‌ له‌گه‌ڵ بنه‌ماڵه‌ی‌ به‌رزنجییه‌كان كه‌ به‌شێخێتی‌ و ده‌روێشی‌ یه‌وه‌ كه‌وتووبوونه‌ ناو تیره‌ی‌ شێخان و له‌ قه‌ره‌چێوار داده‌نیشتن ، له‌م شه‌ڕه‌دا (شێخ حوسێن)ی‌ به‌رزنجی‌ براگه‌وره‌ی‌ (شێخ حسن قه‌ره‌چێوار) له‌لایه‌ن تاڵه‌بانیه‌كانه‌وه‌ كوژرا و له‌و نێوه‌نده‌دا تیره‌كانی‌ گل و داوده‌و شێخان پیشتیوانیان له‌ شێخانی‌ به‌رزنجی‌ كرد ، هه‌ر كه‌ ئیستعماری‌ ئینگلیز وڵاتی‌ خواروی‌ عیراقیان داگیر كردو گه‌یشتنه‌ قه‌ره‌خان (جه‌له‌ولا) شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ و خزمه‌كانی چوونه‌ پیریانه‌وه‌و ده‌وڵه‌تی‌ ئینگلیز ده‌سه‌ڵاتی‌ شێخ حه‌میدی تاڵه‌بانیان زۆر به‌هێز كردو له‌ سه‌ره‌تادا كردیان به‌ قایمقامی‌ كفری‌ و له‌دوای‌ خۆی‌ كوڕه‌كه‌یان له‌جێی‌ دانا ئه‌وی‌ برده‌وه‌ گل و ناونرا (ناحیه‌) و فه‌رمانگاكه‌ی‌ برایه‌ (چه‌م سور خاو) پاش ئه‌وه‌ی‌ (سید محمد جباری‌) ئه‌م فه‌رمانگه‌یه‌ی‌ سوتاند له‌م كاته‌وه‌ گوێزرایه‌وه‌ (قادر كرم) و (گل) كرا به‌ قه‌زا مه‌ركه‌زی‌ قه‌زای‌ گل سه‌رده‌مێ‌ برایه‌ له‌یلان و سه‌رده‌مێ‌ برایه‌ (طاوخ) پاشان برایه‌ (طوز خورماتو) له‌باره‌ی‌ هێرش بۆ سه‌ر ناحیه‌ی‌ (چه‌م سورخاو) ، عه‌ولقادرگولشه‌ن جه‌باری‌ كه‌یه‌كێكه‌ له‌ پیاوه‌ سه‌ربه‌ده‌وره‌كانی‌ جه‌باری‌ و خزمی‌ سه‌یید محمدی‌ جه‌بارییه‌ و له‌ ژیان ماوه‌و ئێستا نابینایه‌ و له‌گوندی‌ (عه‌لی‌ مسته‌فا) نیشته‌جێ یه‌و ئه‌گێڕێته‌وه‌ و ده‌ڵێت :- كه‌ سه‌ید محمد جه‌باری‌ هێرشی‌ كرده‌ سه‌ر ئه‌وناحییه‌ ، كه‌ریم به‌گی‌ فه‌تاح به‌گی‌ هه‌مه‌وه‌ند و شێخ مسته‌فای‌ كوری‌ سه‌یدعبدالقادری‌ گوله‌نه‌بڕی‌ به‌رزنجی‌ له‌گه‌ڵیان بوو ژماره‌ی‌ هێرش به‌ره‌كان (400) سوار بوو منیش یه‌كێك بووم له‌ وان دوای‌ گه‌ڕانه‌وه‌ له‌ هێرش بردنه‌ سه‌ر ناحیه‌كه‌و سووتاندنی‌ مه‌ركه‌زه‌كه‌ی‌ له‌ڕێگادا لووتمان بووه‌ لووتی‌ كاروانێكی‌ میرییه‌وه‌ ئه‌وانیشمان ڕووت كرده‌وه‌ چه‌ك و كه‌ل و په‌لێكی‌ زۆرمان لێ سه‌ندن ، له‌ ئه‌نجامی‌ ئه‌وهێرشه‌دا فرۆكه‌كانی‌ ئینگلیز هاتن بۆ بۆردومان كردن و له‌ ئه‌نجامی‌ ئه‌وبۆردومانه‌ (16) كه‌س له‌دێی‌ (پاریاوڵه‌) له‌ ناوچه‌ی‌ جه‌باری‌ شه‌هید بوون ، هه‌ر ئه‌م سه‌ید محمه‌ده‌ش بوو برایم خانی‌ ده‌لۆ په‌نای‌ هاوردبووه‌ لای‌ ئه‌ویش ناردی‌ بۆلای‌ شێخ محمودی‌ حه‌فید له‌ دار كه‌لی‌ پێش ئه‌وه‌ی‌ ده‌س بكات به‌ شۆڕشه‌كه‌ی‌ ، هه‌ر له‌جێگایه‌كی‌ تر (د. موكرم تاڵه‌بانی‌) له‌ كتێبی‌ (ابراهیم خان ثائر من كردستان ) ده‌ڵێت :- له‌وبه‌ری‌ چه‌می‌ ئاوه‌ سپی یه‌وه‌ شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌تۆڵه‌ی‌ شێخ وه‌هابی‌ كوڕی‌ دا كه‌ له‌ده‌شتی‌ قه‌ره‌ ئۆغلان كوژرابوو ، هێزی‌ خۆی‌ كۆكرده‌وه‌ بۆ یارمه‌تی‌ دانی‌ ئینگلیزه‌كان و ، ئه‌م شێخ حه‌میده‌ له‌ماوه‌یه‌كی‌ زۆر كورتدا له‌سه‌رده‌می‌ عوسمانییه‌كاندا زه‌وی‌ و زارێكی‌ زۆر به‌پیت و به‌ره‌كه‌تی‌ له‌ سه‌رۆك خێڵه‌كانی‌ گل زه‌وت كرد ، دوای‌ ئه‌وی‌ فرسته‌ی‌ وه‌رگرتبوو به‌وه‌ی‌ كه‌ به‌سه‌دان كه‌س له‌خاوه‌ن موڵكه‌كان له‌پێناو بژێوی‌ ژیان ڕوویان له‌ شاری‌ كه‌ركوك كردبوو كه‌ زۆری‌ شه‌ڕه‌كان و ده‌وڵه‌مه‌ندی‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ به‌ نه‌وت و غاز وای‌ كردبوو به‌رده‌وام ململانێ‌ و شه‌ڕ له‌ ناوچه‌یه‌دا ڕووله‌ زیاد بوون بكات كه‌ بێ‌ گوومان ئه‌مه‌ش بووه‌ مایه‌ی‌ كه‌م بوونی‌ ئیش و كاره‌كانی‌ دانیشتوانی‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ به‌مه‌ش شێخ حمید كه‌توانی‌ جێ‌ پێی‌ خۆی‌ له‌ناو هۆزی‌ گل جێ‌ گیر بكات ، به‌مه‌شه‌وه‌ نه‌وه‌ستا ویستی‌ زه‌وی‌ و زاری‌ شێخه‌كانی‌ به‌رزنجه‌ و ئاغاكانی‌ داوده‌ داگیر بكات ، له‌ئه‌نجامی‌ ئه‌م هه‌وڵ و ته‌قه‌لایه‌ی‌ كه‌دای‌ شێخ سه‌مه‌دی‌ برای‌ شێخ حه‌مید به‌ده‌ستی‌ شێخ حسینی‌ قه‌ره‌چێوار كوژرا و ئه‌ویش له‌ تۆڵه‌ی‌ دا شێخ حسینی‌ قه‌ره‌چێواری‌ كوشته‌وه‌و له‌و لاشه‌وه‌ دێهاتی‌ داوده‌ی‌ ئاگر تێ‌ به‌ردا وژماره‌یه‌ك خه‌ڵكی‌ لێ‌ كوشتن ، پاش كشانه‌وه‌ی‌ توركه‌كان و هاتنی‌ ئینگلیزه‌كان شێخ طالبی‌ كوڕی‌ شێخ حه‌میدیان كرد به‌ به‌ڕێوبه‌ری‌ ناحه‌ی‌( گل) شێخ حه‌میدیش ده‌ستی‌ هاوكاری‌ بۆ درێژ كردن ئه‌وانیش جڵه‌ویان بۆ شۆرشكرد زه‌وی‌ و زاری‌ كێ‌ داگیر بكات ، به‌م جۆره‌ ناوی‌ (گل) مایه‌وه‌ ، به‌ڵام تاڵه‌بانییه‌كان به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ گله‌كان یارمه‌تی‌ به‌رزنجی یه‌كانیان دابوو وه‌ له‌گه‌ڵ جه‌بارییه‌كان دۆست بوون هه‌موو گونده‌كانیان داگیر كرا و ده‌ر به‌ده‌ر بوون هه‌ندیك ماڵیان مایه‌وه‌ تا ساڵی‌ (1930ز) كه‌ شه‌ڕی‌ ئاو باریك له‌ نێوان شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فیدو هێزی‌ ده‌وڵه‌ت و ئه‌و تیرانه‌ی‌ سه‌ر به‌ ده‌وڵه‌ت بوون ڕووی‌ دا (گل) به‌ تاوانی‌ هاوكاری‌ كردنی‌ شێخ محمودی‌ حه‌فیدو له‌ڕێگه‌ی‌ (محمد به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گ)وه‌ گه‌وره‌ی‌ هۆزی گل و چه‌ن سه‌رۆك خێڵكی‌ تر له‌گه‌ڵ شێخ محمود و هێزه‌كانی‌ له‌ گونده‌كان ده‌ركران و زۆر له‌ ڕۆڵه‌كانیان خرانه‌ به‌ند و زیندان ، ئه‌م هۆزه‌ له‌ دوای ڕووخانی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ و داگیركه‌ری‌ ئینگلیز ته‌نگیان پێیان هه‌ڵچنی‌ و گه‌وره‌ی‌ خێڵه‌كانیان به‌ هه‌ڵاتن دا ، هێلانه‌ی‌ ڕۆڵه‌كانیان تێك دان ، خه‌له‌ و خه‌رمان و دارودره‌ختیان به‌ سووتان دا ، له‌و بناره‌ ده‌ریان كردن ، په‌رش و بڵاوه‌یان پێ كردن و به‌ ناو شار و دێ و دێهاتی‌ گه‌رمیان و داوده‌ و جه‌باری و زه‌نگنه‌ و شێخان و جاف دا ، به‌ڵام به‌ په‌نا به‌ری‌ و كۆچه‌واری‌ ئارامیان نه‌گرت و گه‌وره‌وبچوكیان تۆڵه‌سه‌ندن له‌ داگیركه‌ران و دوژمنان بوو به‌ پیشه‌یان . محمه‌د به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گل:- (1885ـ1960ز) سه‌رۆكی‌ هۆزی گل له‌ ده‌ورانی‌ عوسمانی‌ دا دوای‌ ده‌رچوونی‌ له‌ وڵات گل و په‌نابه‌ری‌ له‌ وڵاتی‌ داوده‌ی‌ گه‌رمیان و دامه‌زراندنی‌ له‌ گوندی‌ (قوین په‌لك ـ شێخ هه‌وازی) ، له‌ هاوینی‌ ساڵی‌ (1907ز) نه‌وتی‌ (گل)ی‌ سووتاندووه‌ له‌گه‌ڵ قادر عاشوور و چه‌ند ڕۆڵه‌یه‌كی‌ هۆزه‌كه‌یان ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ به‌ندی‌ كرد له‌ شاری كه‌ركوك و فه‌رمانی‌ خنكاندنی‌ داوه‌ ، به‌ڵام به‌هۆی ده‌سه‌ڵاتی‌ (سه‌ید ئه‌حمه‌دی‌ خانقاه‌) و (سه‌یـد وه‌ڵه‌د كاكه‌یـی‌)یـه‌وه‌ ڕزگاری بـوو جارێكی‌ تر له‌ ساڵی‌ 1930ز دا ، له‌ شه‌ڕی (ئاوباریك) له‌ نێوانی‌ شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فید و هێزی‌ ده‌وڵه‌ت و ئینگلیزه‌كان و ئه‌و تیرانه‌ی‌ سه‌ر به‌ ده‌وڵه‌ت بوون ، دژی‌ شێخ مه‌حموود وه‌ستانه‌وه‌و ئه‌وانه‌ی‌ یارمه‌تی‌ شێخی‌ حه‌فیدیان دا بریتی‌ بوون له‌خێڵه‌كانی‌ گل و ڕۆڵه‌كانی‌ ( ئه‌حمه‌د خالید به‌گ ، سه‌عدالله به‌گ ، نصرالله به‌گ ، قادر عاشوور ، محه‌ی‌ مخه‌ ، غفور نازه‌و ) پێش ئه‌و شه‌ڕه‌ش خۆی و سه‌عدوالله‌ به‌گ و سه‌ید محه‌مه‌دی‌ جه‌باری له‌گه‌ڵ شێخ مه‌حمود له‌ گوندی‌ (داری كه‌لی) ده‌رباره‌ی‌ هه‌ڵگیرسانی‌ ئه‌و شۆڕشه‌ ته‌گبیریان كرد ، له‌گه‌ڵ تیره‌كانی‌ ناوچه‌ی‌ گه‌رمیان و سه‌رۆكه‌كانیان و به‌گزاده‌ی‌ داوده‌ (عزیز عه‌باس ئاغا ، ره‌زای‌ مصطفی‌ ئاغا ، ئیبراهیم مه‌دحه‌ت ئاغا ، كه‌ریم ئاغا) و شێخ مه‌جیدی‌ شێخ ڕه‌زای‌ تاڵه‌بانی‌ ـ ئامۆزای‌ شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌ گوندی‌ (ئاوباریك) له‌ ناوچه‌ی‌ گل به‌شداری‌ ئه‌و شۆڕشه‌ی‌ كردووه‌ و له‌وێ‌ بریندار بووه‌ و له‌و شۆڕشه‌ له‌شكری‌ كورد شكاوه‌ ، شێخ مه‌حمود ئه‌سیر (دیل) بووه‌ ، ئه‌مانیش هه‌ڵاتون بۆ ناوچه‌ی‌ جه‌باری‌ و زه‌نگه‌نه‌ و له‌ كاتی‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ شێخ مه‌حمود دا له‌ ئه‌سیری ، مه‌حه‌مه‌د به‌گ جان وه‌یس به‌گ یه‌كێك بووه‌ له‌ سه‌رانی‌ هۆزه‌ كورده‌كان له‌گه‌ڵ سه‌عدوالله‌ به‌گی‌ (گل) كه‌ چوون به‌ پیریه‌وه‌ له‌ شاری كفری و سێ ڕۆژ له‌گه‌ڵیدا میوانی‌ ماڵی‌ (سه‌ید موحسن ئاغای‌ به‌رزنجه‌) بوون و له‌گه‌ڵ شێخ مه‌حمود چوونه‌وه‌ بۆ سلێمانی‌ له‌ به‌شی‌ دووه‌می‌ كتێبی (دلیل تأریخ مشاهیر الالویه‌ العراقیه‌/1947) دا ده‌ڵێت له‌ باسی ژیانی‌ (عبدالمجید محمد به‌گ)ی‌ كوری‌ ، باوكی‌ (محه‌مه‌د به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گل) یه‌كێكه‌ له‌ خێڵه‌كانی‌ گل و به‌وه‌ ناسراوه‌ ، كه‌ عه‌زمی‌ به‌ هێزه‌ و نیشتیمان په‌روه‌رێكی‌ ڕاسته‌ . عزیز به‌گی‌ حاجی‌ محمه‌دی‌ گل هه‌ر له‌ ده‌ورانی‌ عوسمانی‌ دا له‌ كۆتایی‌ سه‌ده‌ی‌ نۆزده‌هه‌م له‌گه‌ڵ جوامێر ئاغای‌ هه‌مه‌وه‌ند دژی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ شۆڕشیان كردووه‌ ، وڵاتیان جێهێشتوو چوونه‌ته‌ (قه‌سری شیرین) ، فه‌رمانده‌ی‌ هه‌رێمه‌كه‌ دراوه‌ به‌ جوامێر ئاغای‌ هه‌مه‌وه‌ند و عزیز به‌گی‌ گل كراوه‌ته‌ یارمه‌تی‌ ده‌ری‌ پاش ماوه‌یه‌ك ده‌وڵه‌تی‌ ئێران پیلانێكی‌ دژیان دروست كردووه‌ له‌ پاشان توانی ڕزگاری‌ بێت و گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ وڵات له‌ جێی‌ خۆی دامه‌زراوه‌ . ئه‌حمه‌د به‌گ خالید به‌گی‌ گل پاش ئه‌وه‌ی‌ كه‌ هێزی‌ كورد چوونه‌ شه‌ڕه‌وه‌ له‌گه‌ڵ ئینگلیزه‌كان له‌ شه‌ڕی (شعیبه‌) دا له‌گه‌ڵ خێڵی نامیق علی ئاغای‌ داوده‌ به‌شداری‌ له‌شكری‌ شێخ مه‌حمودی‌ كردووه‌ ، له‌گه‌ڵ سه‌عدوالله به‌گی‌ (گل) له‌وێ‌ نامیق علی ئاغای‌ داوده‌ و شێخ علی‌ قه‌ڵ به‌زه‌ی‌ جه‌باری شه‌هید بوون . * شوێنه‌ دیارییه‌كانی‌ ناوچه‌ی‌ گل :ـ ناوچه‌ی‌ گل سه‌ره‌رای‌ ئه‌وه‌ كه‌ ناوچه‌یه‌كی‌ به‌ پیت و به‌ره‌كه‌ت و پڕ ده‌غڵ و دانه‌ و باخ و باخاتێكی‌ زۆری تێدایه‌ و بێستانی‌ زۆری لێ ده‌كرێ ، هه‌ندێ‌ شوێنی‌ تێدایه‌ هه‌ر له‌ كۆنه‌وه‌ به‌ شوێنی‌ ئاینی‌ و پیرۆز ناسراون وه‌ك:- 1ـ باوه‌قه‌تاڵ :- زیاره‌تگایه‌كی‌ ئاینی یه‌ به‌سه‌ر لووتكه‌ی‌ چیایه‌كه‌وه‌ له‌ نزیك ئاوایی‌ (كۆرمۆری جان وه‌یس به‌گ) ، كانیاوێكی‌ گه‌ڕاویشی‌ له‌ پاڵدایه‌ ئاوه‌كه‌ی‌ گۆگردییه‌ . پێشان خه‌ڵكی‌ ناوچه‌كه‌ و ده‌ورو به‌ری‌ و زۆر له‌ كاكه‌یی‌ یه‌كانی‌ هه‌ورامان هه‌موو ساڵێ ده‌هاتن بۆ سه‌ر ئه‌م باوه‌ قه‌تاڵه‌ بۆ زیاره‌ت و به‌ره‌كه‌ت و ده‌وریان لێ ده‌دا و چه‌ند مانگێ له‌وێ‌ ده‌مانه‌وه‌ ، خه‌ریكی‌ دروستكردنی‌ كه‌وچكی‌ دار و كاسه‌ و ته‌شی و شتی‌ تریان له‌م بابه‌ته‌ دروست ده‌كرد و ده‌یان فرۆشتن به‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و بناره‌ ، هه‌روه‌ها زۆر له‌ كاكه‌یی‌ یه‌ كانی‌ ناوچه‌ی‌ كه‌ركوك هه‌موو ساڵێك ده‌هاتن بۆ زیاره‌تی‌ . وا دیاره‌ باوه‌قه‌تاڵ یه‌كێ له‌ پێشه‌واكانی‌ كاكه‌یی‌ بووبێ له‌ باره‌ی‌ بیناكردنی‌ ئه‌م زیاره‌تگاوه‌ پیره‌پیاو و پیره‌ژنه‌كانی‌ ئه‌و بناره‌ سه‌رگوزه‌شته‌یێك ده‌گێڕنه‌وه‌ ده‌ڵێن :- وه‌ختی‌ خۆی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گه‌وره‌ی‌ سه‌رۆكی‌ خێڵی‌ گل تووشی‌ ده‌ردێكی‌ پیس ده‌بێ هه‌ر حه‌كیمێك ده‌هێننه‌ سه‌ری‌ بۆی چاره‌ناكرێ ، ماوه‌یێكی‌ زۆر له‌ ناو جێگادا ده‌كه‌وێ‌ چاوه‌ڕوانی‌ مه‌رگی‌ خۆی ده‌كات ڕۆژێكیان كه‌ جان وه‌یس به‌گ له‌ گیانه‌ ڵادا ده‌بێ و خه‌ڵكه‌كه‌ خه‌ریكی‌ كفن بۆ ئاماده‌كردن و ئاو گه‌رم كردن بۆ شۆردنی‌ ده‌بن ، سه‌یر ده‌كه‌ن وا جان وه‌یس به‌گ هۆشی هاته‌وه‌ به‌رو ساغ و سه‌لیم ڕاست بۆوه‌ له‌ جێگا و چووه‌ ناو خێڵه‌كه‌ی‌ پێی وتن له‌گه‌ڵی بكه‌ونه‌ ڕێ بۆ لوتكه‌ی چیاكه‌ی‌ نزیك ئاوایی‌ ، پێ یان ده‌ڵێ یه‌كێ‌ له‌ خاسانی‌ خوا هاتوه‌ته‌ خه‌وی‌ پێی وتووه‌ له‌ جێگاكه‌ی‌ خۆی هه‌ڵسێ و بچێ‌ بۆ سه‌ر لووتكه‌ی‌ ئه‌و چیایه‌ له‌وێ‌ شوێن ڕمێك ده‌بینێ‌ ته‌قاندوویانه‌ و چه‌قی وه‌ به‌ زه‌وی‌ دا ئه‌وه‌ نیشانه‌ی‌ باوه‌قه‌تاڵی پیاو خاسی كاكه‌یی‌ یه‌ ، گۆزێكی‌ به‌سه‌ره‌وه‌ بكاته‌وه‌ جان وه‌یس به‌گ له‌گه‌ڵ خێڵه‌كه‌ی دا ده‌ڕۆن بۆ سه‌ر لوتكه‌ی‌ چیاكه‌ و ده‌بینێ ڕاسته‌ وا شوێن تیره‌كه‌ دیاره‌ چه‌قی وه‌ به‌ زه‌وی‌ دا و له‌وێ‌ ماڵێك به‌ به‌رد و گه‌چ و گیراوه‌ به‌ گۆشتاوی‌ گۆشتی‌ گا دروست ده‌كات و تا ئێستاش كه‌لاوه‌ی‌ ئه‌و ماڵه‌ هه‌رماوه‌ و جان وه‌یس به‌گ كه‌ خۆیشی پاش ماوه‌یێك ده‌مرێ هه‌ر له‌و ماڵه‌دا گۆڕی بۆ هه‌ڵ ده‌كه‌تن و ده‌ی‌ شارنه‌وه‌ . 2ـ گه‌ڕاو :ـ كانی‌ یه‌كی‌ گه‌وره‌ی‌ ئاوی‌ گۆگرده‌ له‌ داوێنی‌ زنجیره‌ چیای ناسازه‌وه‌یه‌ له‌ كۆنه‌وه‌ گه‌ڕۆڵ ده‌چنه‌ سه‌ری خۆیانی‌ تێدا ده‌شۆن و پێی چاك ده‌بنه‌وه‌ . 3ـ سه‌رچاوه‌ی‌ نه‌وت :ـ ئه‌و بناره‌ گه‌لێ سه‌رچاوه‌ی‌ نه‌وتی‌ تێدایه‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و ناوه‌ هه‌ر له‌كۆنه‌وه‌ لێیان هه‌ڵ ده‌گوست و بۆ سوته‌مه‌نی‌ و ڕۆشن كردنه‌وه‌ی‌ ماڵ به‌كاریان ده‌هێنا ، چه‌ند كه‌سێك له‌ خێڵی‌ گل داهاتیان له‌سه‌ر ئه‌و نه‌وته‌ بووه‌ به‌ كۆڵ و ئێستر و به‌ كاروان لێیان ده‌برد بۆ ناوچه‌ی‌ سلێمانی‌ و كوێستان له‌وێ‌ له‌گه‌ڵ خوارده‌مه‌نی‌ و كه‌ل و پێداویستیه‌كانی‌ تر ئاڵشتیان ده‌كرد . پیاوانی‌ گل:- كه‌وا و سه‌ڵته‌یان له‌به‌ر ده‌كرد و سه‌ریان به‌ مشكی‌ و قۆڵیان به‌ فه‌قیانه‌ی‌ سپی و ئاوه‌سی‌ یان ده‌به‌ست و سواری‌ ئه‌سپ و ماینی‌ بێ ئه‌نازه‌ و گوورج ده‌بوون ، ژنانیان كراس و كه‌وای‌ زه‌رد و سوور و پشتێنه‌یان به‌سه‌ردا ده‌به‌ست لووته‌وانه‌یان له‌ لووت گواره‌ له‌ گوێ‌ ملوانه‌كه‌ی‌ مێخه‌ك به‌ندیان ده‌كرده‌ مل كوڕه‌كانی‌ هۆز خاوه‌ن به‌هره‌یه‌كی‌ گه‌وره‌ بوون له‌ هۆنراوه‌ی‌ فۆلكلۆری‌ به‌زم و ڕه‌زمی‌ شایی‌ و زه‌ماوه‌ن دا له‌كاتی‌ جووتكردن و دره‌و گێره‌و كێشه‌دا له‌كاتی‌ هه‌ڵگرتنی‌ خه‌له‌و خه‌رماندا له‌كاری‌ ناومه‌ره‌زه‌و باخ و باخچه‌و بێستاندا له‌ڕۆژانی‌ ڕاوه‌ ئاسك و كه‌روێشك و سوسكه‌و پۆڕو كه‌ودا له‌ هۆ هۆ بۆكردنی‌ شوانی‌ مێگه‌له‌ مه‌ڕیشدا له‌كاتی‌ بێره‌كردنی‌ به‌هاران له‌هاتووچۆی‌ ڕێگه‌ی‌ كاروان له‌قسه‌ خۆشه‌كانی‌ دانیشتنی‌ پاش نیوه‌ڕۆی‌ پاڵ سێبه‌ری‌ مزگه‌وتی‌ گونده‌كان له‌ گفتوگۆی‌ پیره‌ پیاوه‌كان له‌گاڵته‌وگه‌پی‌ شه‌وانی‌ زستان له‌ده‌ور كوانووی‌ ئاگرو قاوه‌خانه‌ی‌ دێوه‌خانی‌ پیاوه‌ گه‌وره‌كاندا ، هه‌روه‌ها كچانیان له‌زه‌ماوه‌ندو هۆنراوه‌ی‌ فۆلكلۆر بێ‌ به‌ش نه‌بوون له‌ڕۆژانی‌ خۆشی‌ دا به‌باڵای‌ كوڕه‌سواره‌كانی‌ تفه‌نگ له‌شان و نیشه‌ك دان له‌مل ، له‌سه‌ر ماین و ئه‌سپ ئاوزه‌نگی‌ داریانه‌وه‌ له‌غاردانی‌ شایی‌ و بووك گوێزانه‌وه‌ له‌عیشق و سه‌ودای‌ كوڕه‌ ئازاكانی‌ هه‌راو هوریای‌ له‌شكریان له‌شه‌ڕی‌ دوژمنانه‌وه‌ له‌كاری‌ ته‌ون و ته‌شی‌ وڕستن و داو له‌مه‌ڵونان و مه‌ڕدۆشین و مه‌شكه‌ژه‌ندن و په‌چه‌ ماڵین و لایه‌لایه‌ی‌ ژنان له‌كاتی‌ بێشك ڕاژه‌ندن و هه‌ویر شێلان و ده‌ستار كردن دا له‌ هاتووچۆی‌ سه‌ركای‌ و له‌ده‌رچوونی‌ كۆمه‌ڵ كۆمه‌ڵیان له‌گه‌ڵ هه‌رزه‌كاران به‌گۆرانی‌ له‌ناو دیمه‌نی‌ ده‌شت وته‌لانی‌ ده‌وروپشتی‌ باوه‌قه‌تاڵ دا بۆسه‌یران و هاوه‌ردنی‌ تۆڵه‌كه‌و قنگرو پیشۆك و هه‌پڵۆك له‌ڕۆژانی‌ به‌هاردا ، هه‌روه‌ها هۆنراوه‌ی‌ كه‌له‌پوریان پڕ بوو له‌هه‌ڵبه‌ستی‌ خۆشه‌ویستی‌ و پێدا هه‌ڵدان و شین و شیوه‌ن و لاواندنه‌وه‌ و چه‌مه‌ره‌بی‌ و كۆتڵ و بۆ ئازیزانی‌ كۆچ كردوو ، وه‌له‌م پارچه‌ نووسراوه‌دا ئه‌وه‌ش به‌گرنگ ئه‌زانم ئه‌م چه‌ند ورده‌ بابه‌ته‌ بگێڕمه‌وه‌ كه‌ په‌یوه‌ندیان به‌ هۆزی‌ (گل) و ئه‌ده‌بیاتی‌ ئه‌م هۆزه‌وه‌ هه‌یه‌:- 1ـ شێخ ڕه‌زای‌ تاڵه‌بانی‌ له‌ به‌یته‌ شعرێكی‌ دا ناوی‌ هۆزی‌ (گل)ی‌ به‌م جۆره‌ هێناوه‌:- ئاخ له‌ده‌س شۆربای‌ سڵێمان چاوه‌ش و قاوه‌ی‌ خله‌ ئه‌و ده‌ڵێی‌ ئاوی‌ گه‌ڕاوه‌ ئه‌م ده‌ڵێی‌ نه‌وتی‌ گله‌ . 2- وێسوو ساووك(1831 – 1909) شاعیرێكی‌ كاكه‌ی‌ بوو له‌گوندی‌ (قه‌ڵخانلوو)ی‌ گه‌وره‌ له‌دایك بووه‌ له‌عاره‌بی‌ كۆیی‌ نزیكی‌ (داقووق) كۆچی‌ دووایی‌ كردووه‌ ئه‌م شاعیره‌ ئه‌م پارچه‌شعیره‌ی‌ به‌ عه‌لی‌ ئاغای‌ داوده‌ دا هه‌ڵداوه‌ كه‌ ناوی‌ هۆزی‌ گلیشی‌ تێ‌ دا هێناوه‌ ره‌یس هه‌فته‌غار ئاغای‌ هه‌ردۆ زه‌ن توخوا عه‌لیاغا گۆزه‌ی‌ نه‌فت وه‌ چه‌ن؟ یه‌كێ‌ چه‌ به‌ره‌ی‌((های‌ نه‌فت های‌ نه‌فت) بۆ چ ته‌ور وه‌ی‌ ته‌وره‌ حوكما زه‌فت بۆ؟ سه‌ت كه‌ به‌گزاده‌و خاڵوانی‌ گلی‌ عه‌یبێكت هه‌یه‌ نه‌ختێ‌ وه‌ملی‌ . له‌كۆتایدا زۆر سوپاسی‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌ین كه‌هاوكارمان بوون له‌ پێدانی‌ ئه‌م زانیارانه‌ هیوادارین هه‌ر كه‌سێك زانیاری‌ زیاتری‌ له‌سه‌ر عه‌شیره‌تی‌ (گل)ی‌ هه‌یه‌ به‌هه‌ر شیوه‌یه‌ك بێت یارمه‌تیمان بدات بۆ ته‌واوكردنی‌ ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی‌ له‌به‌رده‌ستمانه‌ تاكو بیكه‌ینه‌ كتابێكی‌ مێژووی‌ له‌سه‌ر ئه‌م عه‌شیره‌ته‌ و هاوكاریتان مایه‌ی‌ ڕێزه‌ . ئامادةكردنى چۆمان حازم گلی'
نص الويكي الجديد للصفحة، بعد التعديل (new_wikitext)
'كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ هۆزی گلی گل:- هه‌رێمیكی‌ زۆر كۆنه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوان دووشیوی‌ ئاوداری‌ به‌ناوبانگ یه‌كه‌میان( ئاوه‌ سپی‌)ه‌ كه‌لای‌ خۆر هه‌ڵاتی یه‌وه‌ شۆڕ ده‌بێته‌وه‌ تا باشوری‌ ، ئه‌م چه‌مه‌ به‌زستان ئاوێكی‌ زۆر وێژی‌ هه‌یه‌ و به‌ هاوینان كه‌م ، به‌شێكی‌ زۆری‌ دێ یه‌كانی‌ ده‌وروبه‌ری‌ (طوز خورماتوو) ئاو دێری‌ ده‌كات سه‌ر چاوه‌كانی‌ ئه‌م شیوه‌ چیاكانی‌ سه‌نگاوه‌ ، دووه‌م ئاوی‌ (ڕۆخانه‌)یه‌ كه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ طاوغ (داقوق) پێی‌ ده‌وترێت (طوغ شایی‌) ئه‌م ئاوه‌ ده‌كه‌وێته‌ لای‌ باكوریه‌وه‌و دێت بۆ خوار ئاوای‌ و سه‌ر چاوه‌ی‌ ئه‌م شیوه‌ چه‌مه‌كانی‌ شاری‌ سلێمانیه‌ ، هه‌رێمی‌ گل بریتی‌ بوو له‌م دێیانه‌:- (گل ، كۆرمۆرجان وه‌یس به‌گ ، كۆرمۆر علی‌ خان به‌گ ، كۆشك ، ئاوباریك ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، كانی‌ قادر ، میران به‌گ ، كه‌لاوه‌ی‌ قه‌ڵای‌ عاشور ، سۆفی‌ ڕه‌زا ، دارتوو ، ئه‌حمه‌د به‌گ....چه‌ند دییه‌كی‌ تر)كه‌ ده‌كه‌ونه‌ ده‌وروبه‌ری‌ چیای‌ ( جه‌وه‌ل ناساز) و (خۆرنه‌وه‌زان) تیره‌ی‌ گل:- تیره‌یه‌كی‌ كۆنی‌ كورده‌ له‌م دێیانه‌ داده‌نیشن بریتی‌ بوون له‌چه‌ند خێڵ وبنه‌ماڵه‌یه‌ك (جان وه‌یس به‌گ ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، میران به‌گ (باخه‌وه‌نی‌) ، كوێخا عاشور ) ، مێژوو نوسان ڕوونیان نه‌كردۆته‌وه‌ كه‌ ئاخۆ له‌بنه‌ڕه‌تدا تیره‌ی‌ (گل) له‌ (گیل) یان (گه‌یلان)ه‌وه‌ هاتووه‌ چۆنیش هاتووه‌ یان هۆزێكی‌ سه‌ر به‌خۆبوونه‌ له‌ (بنارگل) له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ زۆربه‌ی‌ بنه‌ماڵه‌كه‌ نه‌خوێنده‌وار بوونه‌ شتی‌ زۆر كه‌م ده‌رباره‌یان ئه‌زانرێت مێژوو نووسان باسی‌ (گل)= (گیل)=(گیلان)یان به‌ شێوه‌یه‌ی‌ خواره‌وه‌ كردووه‌:- گیل:- ناوی‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كه‌ له‌ گیلان نیشته‌جێن ((لغت نامه‌)ی‌ (دهخدا) له‌ په‌راوێزی‌ قامووسی‌ (برهان قاطع)ی‌ به‌ ڕاستكرنه‌وه‌ی‌ (دكتۆر معین) وه‌ری‌ گرتووه‌ هه‌روه‌ها ده‌ڵێ (معجم البلدان)ی‌ (یاقوت الحموی‌) نووسیویه‌ :- كه‌ ناوی‌ چه‌ند هۆزێكه‌ له‌ وڵاتی‌ گیلان ، له‌ چیاكانی‌ باكوور ، واته‌ له‌ خلخان و تارم دا داده‌نیشن، یۆنانی‌ كۆن به‌ (كادوسی‌)یان ناو بردوون وه‌ك له‌ (جگرافیای‌ سیاسی‌ كیهان) (ل 263)دا ڕوونكراوه‌ته‌وه‌ . له‌ (شاهنامه‌ی‌ فردوسی‌)دا به‌واتای‌ ئازاو دلێر هاتووه‌ زۆر جار له‌ ئه‌ده‌بیاتی‌ فارسیدا له‌ شعیردا وشه‌ی‌ (گل) و (دیلم) به‌ مه‌جاز به‌واتای‌ ئازاو دلێر و جه‌نگاوه‌ر به‌كارهاتووه‌ ئه‌م وشه‌ی‌ (گیل)ه‌ له‌زمانی‌ عه‌ره‌بی‌ دا بووه‌ به‌(جیل) . هه‌روه‌ها به‌م واتایانه‌ی‌ خواره‌وه‌ش هاتووه‌:- 1ـ به‌فارسی‌ به‌جۆر گوێزیك ده‌ڵێن كه‌ به‌عه‌ره‌بی‌ (زعوره‌) . 2ـ ناوی‌ گوندێكه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ (به‌غدا) نزیكی‌ (مدائن)ه‌ عه‌ره‌ب پێی‌ ده‌ڵێت (جیل) . 3ـ ناوی‌ گوندێكه‌ له‌ گونده‌كانی‌ (خودا به‌نده‌لو) له‌ ناوچه‌ی‌ (زنجان) . 4ـ ناوی‌ (ابن گیلان شای‌ گاوباره‌) گاوبار سه‌ر به‌ زنجیره‌ی‌ شایانی‌ گاوباره‌ ، پایته‌خته‌كه‌ی‌ (گیلان) بووه‌ گاوبار خۆی‌ له‌ ساڵی‌ (75)هجری‌ دا مردووه‌ 5ـ ناوی‌ تیره‌یه‌كه‌ له‌هۆزی‌ (كلهور له‌ كوردستان) . 6ـ ناوی‌ شوێنێكه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ كرماشان له‌ نزیكی‌ (قه‌سری‌ شیرین)ه‌ . 7ـ بێگوومان مایه‌ی‌ شانازی یه‌ بۆ هه‌موو تاكێك له‌ هۆزی‌ گل مێژوو نووسێكی‌ وه‌كو خوالێخۆش بوو (عباس العزاوی‌) له‌ كتێبه‌ به‌ناوبانگه‌كه‌ی‌ دا ( تأریخ العراق بین احتلالین) مێژووی‌ عیراق له‌ نێوان دوو داگیركه‌رانی‌) داگیركه‌رانی‌ له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ و داگیركرانی‌ له‌لایه‌ن ئینگلیزه‌وه‌) ده‌گێڕێته‌وه‌ ده‌ڵێ:- شێخ عبدالقادری‌ گه‌یلانی‌ پیری‌ ته‌ریقه‌تی‌ قادری‌ له‌ كوردستان و ولاتی‌ ترا خه‌ڵكی‌ هه‌رێمی‌ گله‌ ئه‌مه‌ش ده‌قی‌ ته‌واوی‌ نووسراوه‌كه‌ی به‌كوردی‌:- بنه‌ماڵه‌ی‌ گه‌یلانی‌ بنه‌ماڵه‌یه‌كی‌ كۆنن سه‌ره‌تایان به‌پیری‌ گه‌وره‌ی‌ ته‌ریقه‌ت شێخ عبدالقادری‌ گه‌یلانی‌ ده‌ست پێ‌ ئه‌كات كه‌ له‌ساڵی‌(561ك)دا كۆچی‌ دوایی‌ كردووه‌ ئه‌م زاته‌ له‌ ناوچه‌ی‌ گله‌وه‌ له‌ هه‌رێمی‌ كه‌ركوك هاتۆته‌ به‌غدا ، هه‌ر له‌ جێگایه‌كی‌ تر یاقوت الحموی‌ له‌ (معجم البلدان)دا ده‌ڵێ‌:- جیل ئه‌مانه‌ خه‌ڵكی‌ جه‌یلانن وه‌جیل گوندێكه‌ له‌ ده‌وروبه‌ری‌ به‌غدا نزیكی‌ (مدائن) دووای‌ زرارین پێی‌ ده‌ڵێن (گیل) ، وه‌ابن حجاج پێی‌ گووتوه‌(الكال) ، ئه‌بوالعز ثابت كوری‌ منصور كوری‌ المبارك الجیلی‌ المقری‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و وڵاته‌یه‌ ، هه‌روه‌ها ئه‌میر شه‌ره‌ف خانی‌ به‌دلیسی‌ كه‌له‌ (1005-1596)دا كتێبه‌كه‌ی‌ داناوه‌ لیسته‌ی‌ ئه‌و كوردانه‌ ده‌داته‌ قه‌ڵه‌م له‌پانای‌ خاكی‌ ئێران دا بڵاوبوونه‌ته‌وه‌ له‌ دوایدا نووسیوویه‌تی‌ (له‌ خوراسان دا تیره‌یه‌كی‌ تری‌ كوردیش هه‌یه‌ پێی‌ ده‌وترێ‌ گیل) كه‌ له‌سه‌رده‌می‌ شاه(ته‌هماسپی‌ سه‌فه‌وی‌)دا (930-984 ك ، 1524-1576 ز)دا سه‌رداری‌ ئه‌م عێله‌ (شه‌مسه‌ددین به‌گ بوو) هه‌روه‌ها له‌ (عشائر العراق الكردیه‌)ی‌ عباس عزاوی‌ ناوی‌ گل هاتووه‌ ، جگه‌ له‌م سه‌ر چاوه‌ مێژویانه‌ (ساڵنامه‌ی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ 1310ه) باسی‌(گل) ده‌كات كه‌ مركزی‌ ناحیه‌ بووه‌ سه‌ربه‌ سنجغی‌ كه‌ركوك. له‌به‌ر گرنگی‌ هه‌رێمی‌ (گل)و تێ‌ دا بوونی‌ چه‌ند چاڵه‌ نه‌وتێ‌ ، ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ زۆر بایه‌خی‌ به‌تیره‌ی‌ (گل) داوه‌ كه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوانی‌ ئه‌م تیرانه‌وه‌ كه‌ ده‌وره‌یان داوه‌( لای‌ باكوری‌ خۆرهه‌ڵاتی‌ یه‌وه‌ زه‌نگه‌نه‌- لای‌ باكوری‌ خۆرئاوای‌ یه‌وه‌ جه‌باری‌ و شێخان - لای‌ باشوری‌ خۆرهه‌ڵاتی‌ یه‌وه‌ داوده‌ی‌ كوردستان - لای‌ باشوره‌وه‌ داوده‌ی‌ خواروو ) . به‌ڵام له‌سه‌رده‌می‌ حوكمڕانی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ دا به‌هۆی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ ئایینی‌ بنه‌ماڵه‌ی‌ (شێخ عبدالرحمانی‌ تاڵه‌بانی‌ یه‌وه‌) هه‌ندێك له‌نه‌وه‌كانی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌و ده‌وروبه‌ره‌ چه‌ند گوندێَكیان داگیر كرد كه‌وتنه‌ شه‌ڕه‌وه‌ له‌گه‌ڵ بنه‌ماڵه‌ی‌ به‌رزنجییه‌كان كه‌ به‌شێخێتی‌ و ده‌روێشی‌ یه‌وه‌ كه‌وتووبوونه‌ ناو تیره‌ی‌ شێخان و له‌ قه‌ره‌چێوار داده‌نیشتن ، له‌م شه‌ڕه‌دا (شێخ حوسێن)ی‌ به‌رزنجی‌ براگه‌وره‌ی‌ (شێخ حسن قه‌ره‌چێوار) له‌لایه‌ن تاڵه‌بانیه‌كانه‌وه‌ كوژرا و له‌و نێوه‌نده‌دا تیره‌كانی‌ گل و داوده‌و شێخان پیشتیوانیان له‌ شێخانی‌ به‌رزنجی‌ كرد ، هه‌ر كه‌ ئیستعماری‌ ئینگلیز وڵاتی‌ خواروی‌ عیراقیان داگیر كردو گه‌یشتنه‌ قه‌ره‌خان (جه‌له‌ولا) شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ و خزمه‌كانی چوونه‌ پیریانه‌وه‌و ده‌وڵه‌تی‌ ئینگلیز ده‌سه‌ڵاتی‌ شێخ حه‌میدی تاڵه‌بانیان زۆر به‌هێز كردو له‌ سه‌ره‌تادا كردیان به‌ قایمقامی‌ كفری‌ و له‌دوای‌ خۆی‌ كوڕه‌كه‌یان له‌جێی‌ دانا ئه‌وی‌ برده‌وه‌ گل و ناونرا (ناحیه‌) و فه‌رمانگاكه‌ی‌ برایه‌ (چه‌م سور خاو) پاش ئه‌وه‌ی‌ (سید محمد جباری‌) ئه‌م فه‌رمانگه‌یه‌ی‌ سوتاند له‌م كاته‌وه‌ گوێزرایه‌وه‌ (قادر كرم) و (گل) كرا به‌ قه‌زا مه‌ركه‌زی‌ قه‌زای‌ گل سه‌رده‌مێ‌ برایه‌ له‌یلان و سه‌رده‌مێ‌ برایه‌ (طاوخ) پاشان برایه‌ (طوز خورماتو) له‌باره‌ی‌ هێرش بۆ سه‌ر ناحیه‌ی‌ (چه‌م سورخاو) ، عه‌ولقادرگولشه‌ن جه‌باری‌ كه‌یه‌كێكه‌ له‌ پیاوه‌ سه‌ربه‌ده‌وره‌كانی‌ جه‌باری‌ و خزمی‌ سه‌یید محمدی‌ جه‌بارییه‌ و له‌ ژیان ماوه‌و ئێستا نابینایه‌ و له‌گوندی‌ (عه‌لی‌ مسته‌فا) نیشته‌جێ یه‌و ئه‌گێڕێته‌وه‌ و ده‌ڵێت :- كه‌ سه‌ید محمد جه‌باری‌ هێرشی‌ كرده‌ سه‌ر ئه‌وناحییه‌ ، كه‌ریم به‌گی‌ فه‌تاح به‌گی‌ هه‌مه‌وه‌ند و شێخ مسته‌فای‌ كوری‌ سه‌یدعبدالقادری‌ گوله‌نه‌بڕی‌ به‌رزنجی‌ له‌گه‌ڵیان بوو ژماره‌ی‌ هێرش به‌ره‌كان (400) سوار بوو منیش یه‌كێك بووم له‌ وان دوای‌ گه‌ڕانه‌وه‌ له‌ هێرش بردنه‌ سه‌ر ناحیه‌كه‌و سووتاندنی‌ مه‌ركه‌زه‌كه‌ی‌ له‌ڕێگادا لووتمان بووه‌ لووتی‌ كاروانێكی‌ میرییه‌وه‌ ئه‌وانیشمان ڕووت كرده‌وه‌ چه‌ك و كه‌ل و په‌لێكی‌ زۆرمان لێ سه‌ندن ، له‌ ئه‌نجامی‌ ئه‌وهێرشه‌دا فرۆكه‌كانی‌ ئینگلیز هاتن بۆ بۆردومان كردن و له‌ ئه‌نجامی‌ ئه‌وبۆردومانه‌ (16) كه‌س له‌دێی‌ (پاریاوڵه‌) له‌ ناوچه‌ی‌ جه‌باری‌ شه‌هید بوون ، هه‌ر ئه‌م سه‌ید محمه‌ده‌ش بوو برایم خانی‌ ده‌لۆ په‌نای‌ هاوردبووه‌ لای‌ ئه‌ویش ناردی‌ بۆلای‌ شێخ محمودی‌ حه‌فید له‌ دار كه‌لی‌ پێش ئه‌وه‌ی‌ ده‌س بكات به‌ شۆڕشه‌كه‌ی‌ ، هه‌ر له‌جێگایه‌كی‌ تر (د. موكرم تاڵه‌بانی‌) له‌ كتێبی‌ (ابراهیم خان ثائر من كردستان ) ده‌ڵێت :- له‌وبه‌ری‌ چه‌می‌ ئاوه‌ سپی یه‌وه‌ شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌تۆڵه‌ی‌ شێخ وه‌هابی‌ كوڕی‌ دا كه‌ له‌ده‌شتی‌ قه‌ره‌ ئۆغلان كوژرابوو ، هێزی‌ خۆی‌ كۆكرده‌وه‌ بۆ یارمه‌تی‌ دانی‌ ئینگلیزه‌كان و ، ئه‌م شێخ حه‌میده‌ له‌ماوه‌یه‌كی‌ زۆر كورتدا له‌سه‌رده‌می‌ عوسمانییه‌كاندا زه‌وی‌ و زارێكی‌ زۆر به‌پیت و به‌ره‌كه‌تی‌ له‌ سه‌رۆك خێڵه‌كانی‌ گل زه‌وت كرد ، دوای‌ ئه‌وی‌ فرسته‌ی‌ وه‌رگرتبوو به‌وه‌ی‌ كه‌ به‌سه‌دان كه‌س له‌خاوه‌ن موڵكه‌كان له‌پێناو بژێوی‌ ژیان ڕوویان له‌ شاری‌ كه‌ركوك كردبوو كه‌ زۆری‌ شه‌ڕه‌كان و ده‌وڵه‌مه‌ندی‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ به‌ نه‌وت و غاز وای‌ كردبوو به‌رده‌وام ململانێ‌ و شه‌ڕ له‌ ناوچه‌یه‌دا ڕووله‌ زیاد بوون بكات كه‌ بێ‌ گوومان ئه‌مه‌ش بووه‌ مایه‌ی‌ كه‌م بوونی‌ ئیش و كاره‌كانی‌ دانیشتوانی‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ به‌مه‌ش شێخ حمید كه‌توانی‌ جێ‌ پێی‌ خۆی‌ له‌ناو هۆزی‌ گل جێ‌ گیر بكات ، به‌مه‌شه‌وه‌ نه‌وه‌ستا ویستی‌ زه‌وی‌ و زاری‌ شێخه‌كانی‌ به‌رزنجه‌ و ئاغاكانی‌ داوده‌ داگیر بكات ، له‌ئه‌نجامی‌ ئه‌م هه‌وڵ و ته‌قه‌لایه‌ی‌ كه‌دای‌ شێخ سه‌مه‌دی‌ برای‌ شێخ حه‌مید به‌ده‌ستی‌ شێخ حسینی‌ قه‌ره‌چێوار كوژرا و ئه‌ویش له‌ تۆڵه‌ی‌ دا شێخ حسینی‌ قه‌ره‌چێواری‌ كوشته‌وه‌و له‌و لاشه‌وه‌ دێهاتی‌ داوده‌ی‌ ئاگر تێ‌ به‌ردا وژماره‌یه‌ك خه‌ڵكی‌ لێ‌ كوشتن ، پاش كشانه‌وه‌ی‌ توركه‌كان و هاتنی‌ ئینگلیزه‌كان شێخ طالبی‌ كوڕی‌ شێخ حه‌میدیان كرد به‌ به‌ڕێوبه‌ری‌ ناحه‌ی‌( گل) شێخ حه‌میدیش ده‌ستی‌ هاوكاری‌ بۆ درێژ كردن ئه‌وانیش جڵه‌ویان بۆ شۆرشكرد زه‌وی‌ و زاری‌ كێ‌ داگیر بكات ، به‌م جۆره‌ ناوی‌ (گل) مایه‌وه‌ ، به‌ڵام تاڵه‌بانییه‌كان به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ گله‌كان یارمه‌تی‌ به‌رزنجی یه‌كانیان دابوو وه‌ له‌گه‌ڵ جه‌بارییه‌كان دۆست بوون هه‌موو گونده‌كانیان داگیر كرا و ده‌ر به‌ده‌ر بوون هه‌ندیك ماڵیان مایه‌وه‌ تا ساڵی‌ (1930ز) كه‌ شه‌ڕی‌ ئاو باریك له‌ نێوان شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فیدو هێزی‌ ده‌وڵه‌ت و ئه‌و تیرانه‌ی‌ سه‌ر به‌ ده‌وڵه‌ت بوون ڕووی‌ دا (گل) به‌ تاوانی‌ هاوكاری‌ كردنی‌ شێخ محمودی‌ حه‌فیدو له‌ڕێگه‌ی‌ (محمد به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گ)وه‌ گه‌وره‌ی‌ هۆزی گل و چه‌ن سه‌رۆك خێڵكی‌ تر له‌گه‌ڵ شێخ محمود و هێزه‌كانی‌ له‌ گونده‌كان ده‌ركران و زۆر له‌ ڕۆڵه‌كانیان خرانه‌ به‌ند و زیندان ، ئه‌م هۆزه‌ له‌ دوای ڕووخانی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ و داگیركه‌ری‌ ئینگلیز ته‌نگیان پێیان هه‌ڵچنی‌ و گه‌وره‌ی‌ خێڵه‌كانیان به‌ هه‌ڵاتن دا ، هێلانه‌ی‌ ڕۆڵه‌كانیان تێك دان ، خه‌له‌ و خه‌رمان و دارودره‌ختیان به‌ سووتان دا ، له‌و بناره‌ ده‌ریان كردن ، په‌رش و بڵاوه‌یان پێ كردن و به‌ ناو شار و دێ و دێهاتی‌ گه‌رمیان و داوده‌ و جه‌باری و زه‌نگنه‌ و شێخان و جاف دا ، به‌ڵام به‌ په‌نا به‌ری‌ و كۆچه‌واری‌ ئارامیان نه‌گرت و گه‌وره‌وبچوكیان تۆڵه‌سه‌ندن له‌ داگیركه‌ران و دوژمنان بوو به‌ پیشه‌یان . محمه‌د به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گل:- (1885ـ1960ز) سه‌رۆكی‌ هۆزی گل له‌ ده‌ورانی‌ عوسمانی‌ دا دوای‌ ده‌رچوونی‌ له‌ وڵات گل و په‌نابه‌ری‌ له‌ وڵاتی‌ داوده‌ی‌ گه‌رمیان و دامه‌زراندنی‌ له‌ گوندی‌ (قوین په‌لك ـ شێخ هه‌وازی) ، له‌ هاوینی‌ ساڵی‌ (1907ز) نه‌وتی‌ (گل)ی‌ سووتاندووه‌ له‌گه‌ڵ قادر عاشوور و چه‌ند ڕۆڵه‌یه‌كی‌ هۆزه‌كه‌یان ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ به‌ندی‌ كرد له‌ شاری كه‌ركوك و فه‌رمانی‌ خنكاندنی‌ داوه‌ ، به‌ڵام به‌هۆی ده‌سه‌ڵاتی‌ (سه‌ید ئه‌حمه‌دی‌ خانقاه‌) و (سه‌یـد وه‌ڵه‌د كاكه‌یـی‌)یـه‌وه‌ ڕزگاری بـوو جارێكی‌ تر له‌ ساڵی‌ 1930ز دا ، له‌ شه‌ڕی (ئاوباریك) له‌ نێوانی‌ شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فید و هێزی‌ ده‌وڵه‌ت و ئینگلیزه‌كان و ئه‌و تیرانه‌ی‌ سه‌ر به‌ ده‌وڵه‌ت بوون ، دژی‌ شێخ مه‌حموود وه‌ستانه‌وه‌و ئه‌وانه‌ی‌ یارمه‌تی‌ شێخی‌ حه‌فیدیان دا بریتی‌ بوون له‌خێڵه‌كانی‌ گل و ڕۆڵه‌كانی‌ ( ئه‌حمه‌د خالید به‌گ ، سه‌عدالله به‌گ ، نصرالله به‌گ ، قادر عاشوور ، محه‌ی‌ مخه‌ ، غفور نازه‌و ) پێش ئه‌و شه‌ڕه‌ش خۆی و سه‌عدوالله‌ به‌گ و سه‌ید محه‌مه‌دی‌ جه‌باری له‌گه‌ڵ شێخ مه‌حمود له‌ گوندی‌ (داری كه‌لی) ده‌رباره‌ی‌ هه‌ڵگیرسانی‌ ئه‌و شۆڕشه‌ ته‌گبیریان كرد ، له‌گه‌ڵ تیره‌كانی‌ ناوچه‌ی‌ گه‌رمیان و سه‌رۆكه‌كانیان و به‌گزاده‌ی‌ داوده‌ (عزیز عه‌باس ئاغا ، ره‌زای‌ مصطفی‌ ئاغا ، ئیبراهیم مه‌دحه‌ت ئاغا ، كه‌ریم ئاغا) و شێخ مه‌جیدی‌ شێخ ڕه‌زای‌ تاڵه‌بانی‌ ـ ئامۆزای‌ شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌ گوندی‌ (ئاوباریك) له‌ ناوچه‌ی‌ گل به‌شداری‌ ئه‌و شۆڕشه‌ی‌ كردووه‌ و له‌وێ‌ بریندار بووه‌ و له‌و شۆڕشه‌ له‌شكری‌ كورد شكاوه‌ ، شێخ مه‌حمود ئه‌سیر (دیل) بووه‌ ، ئه‌مانیش هه‌ڵاتون بۆ ناوچه‌ی‌ جه‌باری‌ و زه‌نگه‌نه‌ و له‌ كاتی‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ شێخ مه‌حمود دا له‌ ئه‌سیری ، مه‌حه‌مه‌د به‌گ جان وه‌یس به‌گ یه‌كێك بووه‌ له‌ سه‌رانی‌ هۆزه‌ كورده‌كان له‌گه‌ڵ سه‌عدوالله‌ به‌گی‌ (گل) كه‌ چوون به‌ پیریه‌وه‌ له‌ شاری كفری و سێ ڕۆژ له‌گه‌ڵیدا میوانی‌ ماڵی‌ (سه‌ید موحسن ئاغای‌ به‌رزنجه‌) بوون و له‌گه‌ڵ شێخ مه‌حمود چوونه‌وه‌ بۆ سلێمانی‌ له‌ به‌شی‌ دووه‌می‌ كتێبی (دلیل تأریخ مشاهیر الالویه‌ العراقیه‌/1947) دا ده‌ڵێت له‌ باسی ژیانی‌ (عبدالمجید محمد به‌گ)ی‌ كوری‌ ، باوكی‌ (محه‌مه‌د به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گل) یه‌كێكه‌ له‌ خێڵه‌كانی‌ گل و به‌وه‌ ناسراوه‌ ، كه‌ عه‌زمی‌ به‌ هێزه‌ و نیشتیمان په‌روه‌رێكی‌ ڕاسته‌ . عزیز به‌گی‌ حاجی‌ محمه‌دی‌ گل هه‌ر له‌ ده‌ورانی‌ عوسمانی‌ دا له‌ كۆتایی‌ سه‌ده‌ی‌ نۆزده‌هه‌م له‌گه‌ڵ جوامێر ئاغای‌ هه‌مه‌وه‌ند دژی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ شۆڕشیان كردووه‌ ، وڵاتیان جێهێشتوو چوونه‌ته‌ (قه‌سری شیرین) ، فه‌رمانده‌ی‌ هه‌رێمه‌كه‌ دراوه‌ به‌ جوامێر ئاغای‌ هه‌مه‌وه‌ند و عزیز به‌گی‌ گل كراوه‌ته‌ یارمه‌تی‌ ده‌ری‌ پاش ماوه‌یه‌ك ده‌وڵه‌تی‌ ئێران پیلانێكی‌ دژیان دروست كردووه‌ له‌ پاشان توانی ڕزگاری‌ بێت و گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ وڵات له‌ جێی‌ خۆی دامه‌زراوه‌ . ئه‌حمه‌د به‌گ خالید به‌گی‌ گل پاش ئه‌وه‌ی‌ كه‌ هێزی‌ كورد چوونه‌ شه‌ڕه‌وه‌ له‌گه‌ڵ ئینگلیزه‌كان له‌ شه‌ڕی (شعیبه‌) دا له‌گه‌ڵ خێڵی نامیق علی ئاغای‌ داوده‌ به‌شداری‌ له‌شكری‌ شێخ مه‌حمودی‌ كردووه‌ ، له‌گه‌ڵ سه‌عدوالله به‌گی‌ (گل) له‌وێ‌ نامیق علی ئاغای‌ داوده‌ و شێخ علی‌ قه‌ڵ به‌زه‌ی‌ جه‌باری شه‌هید بوون . * شوێنه‌ دیارییه‌كانی‌ ناوچه‌ی‌ گل :ـ ناوچه‌ی‌ گل سه‌ره‌رای‌ ئه‌وه‌ كه‌ ناوچه‌یه‌كی‌ به‌ پیت و به‌ره‌كه‌ت و پڕ ده‌غڵ و دانه‌ و باخ و باخاتێكی‌ زۆری تێدایه‌ و بێستانی‌ زۆری لێ ده‌كرێ ، هه‌ندێ‌ شوێنی‌ تێدایه‌ هه‌ر له‌ كۆنه‌وه‌ به‌ شوێنی‌ ئاینی‌ و پیرۆز ناسراون وه‌ك:- 1ـ باوه‌قه‌تاڵ :- زیاره‌تگایه‌كی‌ ئاینی یه‌ به‌سه‌ر لووتكه‌ی‌ چیایه‌كه‌وه‌ له‌ نزیك ئاوایی‌ (كۆرمۆری جان وه‌یس به‌گ) ، كانیاوێكی‌ گه‌ڕاویشی‌ له‌ پاڵدایه‌ ئاوه‌كه‌ی‌ گۆگردییه‌ . پێشان خه‌ڵكی‌ ناوچه‌كه‌ و ده‌ورو به‌ری‌ و زۆر له‌ كاكه‌یی‌ یه‌كانی‌ هه‌ورامان هه‌موو ساڵێ ده‌هاتن بۆ سه‌ر ئه‌م باوه‌ قه‌تاڵه‌ بۆ زیاره‌ت و به‌ره‌كه‌ت و ده‌وریان لێ ده‌دا و چه‌ند مانگێ له‌وێ‌ ده‌مانه‌وه‌ ، خه‌ریكی‌ دروستكردنی‌ كه‌وچكی‌ دار و كاسه‌ و ته‌شی و شتی‌ تریان له‌م بابه‌ته‌ دروست ده‌كرد و ده‌یان فرۆشتن به‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و بناره‌ ، هه‌روه‌ها زۆر له‌ كاكه‌یی‌ یه‌ كانی‌ ناوچه‌ی‌ كه‌ركوك هه‌موو ساڵێك ده‌هاتن بۆ زیاره‌تی‌ . وا دیاره‌ باوه‌قه‌تاڵ یه‌كێ له‌ پێشه‌واكانی‌ كاكه‌یی‌ بووبێ له‌ باره‌ی‌ بیناكردنی‌ ئه‌م زیاره‌تگاوه‌ پیره‌پیاو و پیره‌ژنه‌كانی‌ ئه‌و بناره‌ سه‌رگوزه‌شته‌یێك ده‌گێڕنه‌وه‌ ده‌ڵێن :- وه‌ختی‌ خۆی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گه‌وره‌ی‌ سه‌رۆكی‌ خێڵی‌ گل تووشی‌ ده‌ردێكی‌ پیس ده‌بێ هه‌ر حه‌كیمێك ده‌هێننه‌ سه‌ری‌ بۆی چاره‌ناكرێ ، ماوه‌یێكی‌ زۆر له‌ ناو جێگادا ده‌كه‌وێ‌ چاوه‌ڕوانی‌ مه‌رگی‌ خۆی ده‌كات ڕۆژێكیان كه‌ جان وه‌یس به‌گ له‌ گیانه‌ ڵادا ده‌بێ و خه‌ڵكه‌كه‌ خه‌ریكی‌ كفن بۆ ئاماده‌كردن و ئاو گه‌رم كردن بۆ شۆردنی‌ ده‌بن ، سه‌یر ده‌كه‌ن وا جان وه‌یس به‌گ هۆشی هاته‌وه‌ به‌رو ساغ و سه‌لیم ڕاست بۆوه‌ له‌ جێگا و چووه‌ ناو خێڵه‌كه‌ی‌ پێی وتن له‌گه‌ڵی بكه‌ونه‌ ڕێ بۆ لوتكه‌ی چیاكه‌ی‌ نزیك ئاوایی‌ ، پێ یان ده‌ڵێ یه‌كێ‌ له‌ خاسانی‌ خوا هاتوه‌ته‌ خه‌وی‌ پێی وتووه‌ له‌ جێگاكه‌ی‌ خۆی هه‌ڵسێ و بچێ‌ بۆ سه‌ر لووتكه‌ی‌ ئه‌و چیایه‌ له‌وێ‌ شوێن ڕمێك ده‌بینێ‌ ته‌قاندوویانه‌ و چه‌قی وه‌ به‌ زه‌وی‌ دا ئه‌وه‌ نیشانه‌ی‌ باوه‌قه‌تاڵی پیاو خاسی كاكه‌یی‌ یه‌ ، گۆزێكی‌ به‌سه‌ره‌وه‌ بكاته‌وه‌ جان وه‌یس به‌گ له‌گه‌ڵ خێڵه‌كه‌ی دا ده‌ڕۆن بۆ سه‌ر لوتكه‌ی‌ چیاكه‌ و ده‌بینێ ڕاسته‌ وا شوێن تیره‌كه‌ دیاره‌ چه‌قی وه‌ به‌ زه‌وی‌ دا و له‌وێ‌ ماڵێك به‌ به‌رد و گه‌چ و گیراوه‌ به‌ گۆشتاوی‌ گۆشتی‌ گا دروست ده‌كات و تا ئێستاش كه‌لاوه‌ی‌ ئه‌و ماڵه‌ هه‌رماوه‌ و جان وه‌یس به‌گ كه‌ خۆیشی پاش ماوه‌یێك ده‌مرێ هه‌ر له‌و ماڵه‌دا گۆڕی بۆ هه‌ڵ ده‌كه‌تن و ده‌ی‌ شارنه‌وه‌ . 2ـ گه‌ڕاو :ـ كانی‌ یه‌كی‌ گه‌وره‌ی‌ ئاوی‌ گۆگرده‌ له‌ داوێنی‌ زنجیره‌ چیای ناسازه‌وه‌یه‌ له‌ كۆنه‌وه‌ گه‌ڕۆڵ ده‌چنه‌ سه‌ری خۆیانی‌ تێدا ده‌شۆن و پێی چاك ده‌بنه‌وه‌ . 3ـ سه‌رچاوه‌ی‌ نه‌وت :ـ ئه‌و بناره‌ گه‌لێ سه‌رچاوه‌ی‌ نه‌وتی‌ تێدایه‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و ناوه‌ هه‌ر له‌كۆنه‌وه‌ لێیان هه‌ڵ ده‌گوست و بۆ سوته‌مه‌نی‌ و ڕۆشن كردنه‌وه‌ی‌ ماڵ به‌كاریان ده‌هێنا ، چه‌ند كه‌سێك له‌ خێڵی‌ گل داهاتیان له‌سه‌ر ئه‌و نه‌وته‌ بووه‌ به‌ كۆڵ و ئێستر و به‌ كاروان لێیان ده‌برد بۆ ناوچه‌ی‌ سلێمانی‌ و كوێستان له‌وێ‌ له‌گه‌ڵ خوارده‌مه‌نی‌ و كه‌ل و پێداویستیه‌كانی‌ تر ئاڵشتیان ده‌كرد . پیاوانی‌ گل:- كه‌وا و سه‌ڵته‌یان له‌به‌ر ده‌كرد و سه‌ریان به‌ مشكی‌ و قۆڵیان به‌ فه‌قیانه‌ی‌ سپی و ئاوه‌سی‌ یان ده‌به‌ست و سواری‌ ئه‌سپ و ماینی‌ بێ ئه‌نازه‌ و گوورج ده‌بوون ، ژنانیان كراس و كه‌وای‌ زه‌رد و سوور و پشتێنه‌یان به‌سه‌ردا ده‌به‌ست لووته‌وانه‌یان له‌ لووت گواره‌ له‌ گوێ‌ ملوانه‌كه‌ی‌ مێخه‌ك به‌ندیان ده‌كرده‌ مل كوڕه‌كانی‌ هۆز خاوه‌ن به‌هره‌یه‌كی‌ گه‌وره‌ بوون له‌ هۆنراوه‌ی‌ فۆلكلۆری‌ به‌زم و ڕه‌زمی‌ شایی‌ و زه‌ماوه‌ن دا له‌كاتی‌ جووتكردن و دره‌و گێره‌و كێشه‌دا له‌كاتی‌ هه‌ڵگرتنی‌ خه‌له‌و خه‌رماندا له‌كاری‌ ناومه‌ره‌زه‌و باخ و باخچه‌و بێستاندا له‌ڕۆژانی‌ ڕاوه‌ ئاسك و كه‌روێشك و سوسكه‌و پۆڕو كه‌ودا له‌ هۆ هۆ بۆكردنی‌ شوانی‌ مێگه‌له‌ مه‌ڕیشدا له‌كاتی‌ بێره‌كردنی‌ به‌هاران له‌هاتووچۆی‌ ڕێگه‌ی‌ كاروان له‌قسه‌ خۆشه‌كانی‌ دانیشتنی‌ پاش نیوه‌ڕۆی‌ پاڵ سێبه‌ری‌ مزگه‌وتی‌ گونده‌كان له‌ گفتوگۆی‌ پیره‌ پیاوه‌كان له‌گاڵته‌وگه‌پی‌ شه‌وانی‌ زستان له‌ده‌ور كوانووی‌ ئاگرو قاوه‌خانه‌ی‌ دێوه‌خانی‌ پیاوه‌ گه‌وره‌كاندا ، هه‌روه‌ها كچانیان له‌زه‌ماوه‌ندو هۆنراوه‌ی‌ فۆلكلۆر بێ‌ به‌ش نه‌بوون له‌ڕۆژانی‌ خۆشی‌ دا به‌باڵای‌ كوڕه‌سواره‌كانی‌ تفه‌نگ له‌شان و نیشه‌ك دان له‌مل ، له‌سه‌ر ماین و ئه‌سپ ئاوزه‌نگی‌ داریانه‌وه‌ له‌غاردانی‌ شایی‌ و بووك گوێزانه‌وه‌ له‌عیشق و سه‌ودای‌ كوڕه‌ ئازاكانی‌ هه‌راو هوریای‌ له‌شكریان له‌شه‌ڕی‌ دوژمنانه‌وه‌ له‌كاری‌ ته‌ون و ته‌شی‌ وڕستن و داو له‌مه‌ڵونان و مه‌ڕدۆشین و مه‌شكه‌ژه‌ندن و په‌چه‌ ماڵین و لایه‌لایه‌ی‌ ژنان له‌كاتی‌ بێشك ڕاژه‌ندن و هه‌ویر شێلان و ده‌ستار كردن دا له‌ هاتووچۆی‌ سه‌ركای‌ و له‌ده‌رچوونی‌ كۆمه‌ڵ كۆمه‌ڵیان له‌گه‌ڵ هه‌رزه‌كاران به‌گۆرانی‌ له‌ناو دیمه‌نی‌ ده‌شت وته‌لانی‌ ده‌وروپشتی‌ باوه‌قه‌تاڵ دا بۆسه‌یران و هاوه‌ردنی‌ تۆڵه‌كه‌و قنگرو پیشۆك و هه‌پڵۆك له‌ڕۆژانی‌ به‌هاردا ، هه‌روه‌ها هۆنراوه‌ی‌ كه‌له‌پوریان پڕ بوو له‌هه‌ڵبه‌ستی‌ خۆشه‌ویستی‌ و پێدا هه‌ڵدان و شین و شیوه‌ن و لاواندنه‌وه‌ و چه‌مه‌ره‌بی‌ و كۆتڵ و بۆ ئازیزانی‌ كۆچ كردوو ، وه‌له‌م پارچه‌ نووسراوه‌دا ئه‌وه‌ش به‌گرنگ ئه‌زانم ئه‌م چه‌ند ورده‌ بابه‌ته‌ بگێڕمه‌وه‌ كه‌ په‌یوه‌ندیان به‌ هۆزی‌ (گل) و ئه‌ده‌بیاتی‌ ئه‌م هۆزه‌وه‌ هه‌یه‌:- 1ـ شێخ ڕه‌زای‌ تاڵه‌بانی‌ له‌ به‌یته‌ شعرێكی‌ دا ناوی‌ هۆزی‌ (گل)ی‌ به‌م جۆره‌ هێناوه‌:- ئاخ له‌ده‌س شۆربای‌ سڵێمان چاوه‌ش و قاوه‌ی‌ خله‌ ئه‌و ده‌ڵێی‌ ئاوی‌ گه‌ڕاوه‌ ئه‌م ده‌ڵێی‌ نه‌وتی‌ گله‌ . 2- وێسوو ساووك(1831 – 1909) شاعیرێكی‌ كاكه‌ی‌ بوو له‌گوندی‌ (قه‌ڵخانلوو)ی‌ گه‌وره‌ له‌دایك بووه‌ له‌عاره‌بی‌ كۆیی‌ نزیكی‌ (داقووق) كۆچی‌ دووایی‌ كردووه‌ ئه‌م شاعیره‌ ئه‌م پارچه‌شعیره‌ی‌ به‌ عه‌لی‌ ئاغای‌ داوده‌ دا هه‌ڵداوه‌ كه‌ ناوی‌ هۆزی‌ گلیشی‌ تێ‌ دا هێناوه‌ ره‌یس هه‌فته‌غار ئاغای‌ هه‌ردۆ زه‌ن توخوا عه‌لیاغا گۆزه‌ی‌ نه‌فت وه‌ چه‌ن؟ یه‌كێ‌ چه‌ به‌ره‌ی‌((های‌ نه‌فت های‌ نه‌فت) بۆ چ ته‌ور وه‌ی‌ ته‌وره‌ حوكما زه‌فت بۆ؟ سه‌ت كه‌ به‌گزاده‌و خاڵوانی‌ گلی‌ عه‌یبێكت هه‌یه‌ نه‌ختێ‌ وه‌ملی‌ . له‌كۆتایدا زۆر سوپاسی‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌ین كه‌هاوكارمان بوون له‌ پێدانی‌ ئه‌م زانیارانه‌ هیوادارین هه‌ر كه‌سێك زانیاری‌ زیاتری‌ له‌سه‌ر عه‌شیره‌تی‌ (گل)ی‌ هه‌یه‌ به‌هه‌ر شیوه‌یه‌ك بێت یارمه‌تیمان بدات بۆ ته‌واوكردنی‌ ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی‌ له‌به‌رده‌ستمانه‌ تاكو بیكه‌ینه‌ كتابێكی‌ مێژووی‌ له‌سه‌ر ئه‌م عه‌شیره‌ته‌ و هاوكاریتان مایه‌ی‌ ڕێزه‌ . ئامادةكردنى چۆمان حازم عادل گلی'
فرق موحد للتغييرات المصنوعة بواسطة التعديل (edit_diff)
'@@ -1,5 +1,4 @@ -كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ عه‌شیره‌تی‌ گل +كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ هۆزی گلی -بنووسرێ‌ و به‌ ئاواته‌وه‌ بوو خۆی‌ بنووسێ‌ و تا به‌ ڕه‌حمه‌تی‌ خوداش چوو هه‌ر دووپاتی‌ ده‌كرده‌وه‌ ، خۆ ئه‌گه‌ر له‌لایه‌كی‌ كه‌شه‌وه‌ هه‌ر كه‌س وتارێكی‌ باش و ڕاست له‌سه‌ر هۆزو ناوچه‌كه‌ی‌ خۆی‌ بڵاو كاته‌وه‌ له‌پاش چه‌ند ساڵ كه‌ره‌سته‌یه‌كی‌ باشمان له‌باره‌ی‌ هۆزه‌ كوردییه‌كان و ناوچه‌ كوردستانییه‌كان دێته‌ به‌رده‌ست كه‌ هیچ مێژوو نووسێك به‌ ته‌نها شتێكی‌ وای‌ پێ‌ ئاماده‌ ناكرێت:- گل:- هه‌رێمیكی‌ زۆر كۆنه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوان دووشیوی‌ ئاوداری‌ به‌ناوبانگ یه‌كه‌میان( ئاوه‌ سپی‌)ه‌ كه‌لای‌ خۆر هه‌ڵاتی یه‌وه‌ شۆڕ ده‌بێته‌وه‌ تا باشوری‌ ، ئه‌م چه‌مه‌ به‌زستان ئاوێكی‌ زۆر وێژی‌ هه‌یه‌ و به‌ هاوینان كه‌م ، به‌شێكی‌ زۆری‌ دێ یه‌كانی‌ ده‌وروبه‌ری‌ (طوز خورماتوو) ئاو دێری‌ ده‌كات سه‌ر چاوه‌كانی‌ ئه‌م شیوه‌ چیاكانی‌ سه‌نگاوه‌ ، دووه‌م ئاوی‌ (ڕۆخانه‌)یه‌ كه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ طاوغ (داقوق) پێی‌ ده‌وترێت (طوغ شایی‌) ئه‌م ئاوه‌ ده‌كه‌وێته‌ لای‌ باكوریه‌وه‌و دێت بۆ خوار ئاوای‌ و سه‌ر چاوه‌ی‌ ئه‌م شیوه‌ چه‌مه‌كانی‌ شاری‌ سلێمانیه‌ ، هه‌رێمی‌ گل بریتی‌ بوو له‌م دێیانه‌:- (گل ، كۆرمۆرجان وه‌یس به‌گ ، كۆرمۆر علی‌ خان به‌گ ، كۆشك ، ئاوباریك ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، كانی‌ قادر ، میران به‌گ ، كه‌لاوه‌ی‌ قه‌ڵای‌ عاشور ، سۆفی‌ ڕه‌زا ، دارتوو ، ئه‌حمه‌د به‌گ....چه‌ند دییه‌كی‌ تر)كه‌ ده‌كه‌ونه‌ ده‌وروبه‌ری‌ چیای‌ ( جه‌وه‌ل ناساز) و (خۆرنه‌وه‌زان) تیره‌ی‌ گل:- تیره‌یه‌كی‌ كۆنی‌ كورده‌ له‌م دێیانه‌ داده‌نیشن بریتی‌ بوون له‌چه‌ند خێڵ وبنه‌ماڵه‌یه‌ك (جان وه‌یس به‌گ ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، میران به‌گ (باخه‌وه‌نی‌) ، كوێخا عاشور ) ، مێژوو نوسان ڕوونیان نه‌كردۆته‌وه‌ كه‌ ئاخۆ له‌بنه‌ڕه‌تدا تیره‌ی‌ (گل) له‌ (گیل) یان (گه‌یلان)ه‌وه‌ هاتووه‌ چۆنیش هاتووه‌ یان هۆزێكی‌ سه‌ر به‌خۆبوونه‌ له‌ (بنارگل) له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ زۆربه‌ی‌ بنه‌ماڵه‌كه‌ نه‌خوێنده‌وار بوونه‌ شتی‌ زۆر كه‌م ده‌رباره‌یان ئه‌زانرێت مێژوو نووسان باسی‌ (گل)= (گیل)=(گیلان)یان به‌ شێوه‌یه‌ی‌ خواره‌وه‌ كردووه‌:- @@ -48,3 +47,3 @@ له‌كۆتایدا زۆر سوپاسی‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌ین كه‌هاوكارمان بوون له‌ پێدانی‌ ئه‌م زانیارانه‌ هیوادارین هه‌ر كه‌سێك زانیاری‌ زیاتری‌ له‌سه‌ر عه‌شیره‌تی‌ (گل)ی‌ هه‌یه‌ به‌هه‌ر شیوه‌یه‌ك بێت یارمه‌تیمان بدات بۆ ته‌واوكردنی‌ ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی‌ له‌به‌رده‌ستمانه‌ تاكو بیكه‌ینه‌ كتابێكی‌ مێژووی‌ له‌سه‌ر ئه‌م عه‌شیره‌ته‌ و هاوكاریتان مایه‌ی‌ ڕێزه‌ . -ئامادةكردنى چۆمان حازم گلی +ئامادةكردنى چۆمان حازم عادل گلی '
حجم الصفحة الجديد (new_size)
35419
حجم الصفحة القديم (old_size)
36194
الحجم المتغير في التعديل (edit_delta)
-775
السطور المضافة في التعديل (added_lines)
[ 0 => 'كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ هۆزی گلی', 1 => 'ئامادةكردنى چۆمان حازم عادل گلی' ]
السطور المزالة في التعديل (removed_lines)
[ 0 => 'كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ عه‌شیره‌تی‌ گل ', 1 => 'بنووسرێ‌ و به‌ ئاواته‌وه‌ بوو خۆی‌ بنووسێ‌ و تا به‌ ڕه‌حمه‌تی‌ خوداش چوو هه‌ر دووپاتی‌ ده‌كرده‌وه‌ ، خۆ ئه‌گه‌ر له‌لایه‌كی‌ كه‌شه‌وه‌ هه‌ر كه‌س وتارێكی‌ باش و ڕاست له‌سه‌ر هۆزو ناوچه‌كه‌ی‌ خۆی‌ بڵاو كاته‌وه‌ له‌پاش چه‌ند ساڵ كه‌ره‌سته‌یه‌كی‌ باشمان له‌باره‌ی‌ هۆزه‌ كوردییه‌كان و ناوچه‌ كوردستانییه‌كان دێته‌ به‌رده‌ست كه‌ هیچ مێژوو نووسێك به‌ ته‌نها شتێكی‌ وای‌ پێ‌ ئاماده‌ ناكرێت:- ', 2 => 'ئامادةكردنى چۆمان حازم گلی' ]
نص الصفحة الجديد، مجردا من أية تهيئة (new_text)
'كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ هۆزی گلی گل:- هه‌رێمیكی‌ زۆر كۆنه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوان دووشیوی‌ ئاوداری‌ به‌ناوبانگ یه‌كه‌میان( ئاوه‌ سپی‌)ه‌ كه‌لای‌ خۆر هه‌ڵاتی یه‌وه‌ شۆڕ ده‌بێته‌وه‌ تا باشوری‌ ، ئه‌م چه‌مه‌ به‌زستان ئاوێكی‌ زۆر وێژی‌ هه‌یه‌ و به‌ هاوینان كه‌م ، به‌شێكی‌ زۆری‌ دێ یه‌كانی‌ ده‌وروبه‌ری‌ (طوز خورماتوو) ئاو دێری‌ ده‌كات سه‌ر چاوه‌كانی‌ ئه‌م شیوه‌ چیاكانی‌ سه‌نگاوه‌ ، دووه‌م ئاوی‌ (ڕۆخانه‌)یه‌ كه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ طاوغ (داقوق) پێی‌ ده‌وترێت (طوغ شایی‌) ئه‌م ئاوه‌ ده‌كه‌وێته‌ لای‌ باكوریه‌وه‌و دێت بۆ خوار ئاوای‌ و سه‌ر چاوه‌ی‌ ئه‌م شیوه‌ چه‌مه‌كانی‌ شاری‌ سلێمانیه‌ ، هه‌رێمی‌ گل بریتی‌ بوو له‌م دێیانه‌:- (گل ، كۆرمۆرجان وه‌یس به‌گ ، كۆرمۆر علی‌ خان به‌گ ، كۆشك ، ئاوباریك ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، كانی‌ قادر ، میران به‌گ ، كه‌لاوه‌ی‌ قه‌ڵای‌ عاشور ، سۆفی‌ ڕه‌زا ، دارتوو ، ئه‌حمه‌د به‌گ....چه‌ند دییه‌كی‌ تر)كه‌ ده‌كه‌ونه‌ ده‌وروبه‌ری‌ چیای‌ ( جه‌وه‌ل ناساز) و (خۆرنه‌وه‌زان) تیره‌ی‌ گل:- تیره‌یه‌كی‌ كۆنی‌ كورده‌ له‌م دێیانه‌ داده‌نیشن بریتی‌ بوون له‌چه‌ند خێڵ وبنه‌ماڵه‌یه‌ك (جان وه‌یس به‌گ ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، میران به‌گ (باخه‌وه‌نی‌) ، كوێخا عاشور ) ، مێژوو نوسان ڕوونیان نه‌كردۆته‌وه‌ كه‌ ئاخۆ له‌بنه‌ڕه‌تدا تیره‌ی‌ (گل) له‌ (گیل) یان (گه‌یلان)ه‌وه‌ هاتووه‌ چۆنیش هاتووه‌ یان هۆزێكی‌ سه‌ر به‌خۆبوونه‌ له‌ (بنارگل) له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ زۆربه‌ی‌ بنه‌ماڵه‌كه‌ نه‌خوێنده‌وار بوونه‌ شتی‌ زۆر كه‌م ده‌رباره‌یان ئه‌زانرێت مێژوو نووسان باسی‌ (گل)= (گیل)=(گیلان)یان به‌ شێوه‌یه‌ی‌ خواره‌وه‌ كردووه‌:- گیل:- ناوی‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كه‌ له‌ گیلان نیشته‌جێن ((لغت نامه‌)ی‌ (دهخدا) له‌ په‌راوێزی‌ قامووسی‌ (برهان قاطع)ی‌ به‌ ڕاستكرنه‌وه‌ی‌ (دكتۆر معین) وه‌ری‌ گرتووه‌ هه‌روه‌ها ده‌ڵێ (معجم البلدان)ی‌ (یاقوت الحموی‌) نووسیویه‌ :- كه‌ ناوی‌ چه‌ند هۆزێكه‌ له‌ وڵاتی‌ گیلان ، له‌ چیاكانی‌ باكوور ، واته‌ له‌ خلخان و تارم دا داده‌نیشن، یۆنانی‌ كۆن به‌ (كادوسی‌)یان ناو بردوون وه‌ك له‌ (جگرافیای‌ سیاسی‌ كیهان) (ل 263)دا ڕوونكراوه‌ته‌وه‌ . له‌ (شاهنامه‌ی‌ فردوسی‌)دا به‌واتای‌ ئازاو دلێر هاتووه‌ زۆر جار له‌ ئه‌ده‌بیاتی‌ فارسیدا له‌ شعیردا وشه‌ی‌ (گل) و (دیلم) به‌ مه‌جاز به‌واتای‌ ئازاو دلێر و جه‌نگاوه‌ر به‌كارهاتووه‌ ئه‌م وشه‌ی‌ (گیل)ه‌ له‌زمانی‌ عه‌ره‌بی‌ دا بووه‌ به‌(جیل) . هه‌روه‌ها به‌م واتایانه‌ی‌ خواره‌وه‌ش هاتووه‌:- 1ـ به‌فارسی‌ به‌جۆر گوێزیك ده‌ڵێن كه‌ به‌عه‌ره‌بی‌ (زعوره‌) . 2ـ ناوی‌ گوندێكه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ (به‌غدا) نزیكی‌ (مدائن)ه‌ عه‌ره‌ب پێی‌ ده‌ڵێت (جیل) . 3ـ ناوی‌ گوندێكه‌ له‌ گونده‌كانی‌ (خودا به‌نده‌لو) له‌ ناوچه‌ی‌ (زنجان) . 4ـ ناوی‌ (ابن گیلان شای‌ گاوباره‌) گاوبار سه‌ر به‌ زنجیره‌ی‌ شایانی‌ گاوباره‌ ، پایته‌خته‌كه‌ی‌ (گیلان) بووه‌ گاوبار خۆی‌ له‌ ساڵی‌ (75)هجری‌ دا مردووه‌ 5ـ ناوی‌ تیره‌یه‌كه‌ له‌هۆزی‌ (كلهور له‌ كوردستان) . 6ـ ناوی‌ شوێنێكه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ كرماشان له‌ نزیكی‌ (قه‌سری‌ شیرین)ه‌ . 7ـ بێگوومان مایه‌ی‌ شانازی یه‌ بۆ هه‌موو تاكێك له‌ هۆزی‌ گل مێژوو نووسێكی‌ وه‌كو خوالێخۆش بوو (عباس العزاوی‌) له‌ كتێبه‌ به‌ناوبانگه‌كه‌ی‌ دا ( تأریخ العراق بین احتلالین) مێژووی‌ عیراق له‌ نێوان دوو داگیركه‌رانی‌) داگیركه‌رانی‌ له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ و داگیركرانی‌ له‌لایه‌ن ئینگلیزه‌وه‌) ده‌گێڕێته‌وه‌ ده‌ڵێ:- شێخ عبدالقادری‌ گه‌یلانی‌ پیری‌ ته‌ریقه‌تی‌ قادری‌ له‌ كوردستان و ولاتی‌ ترا خه‌ڵكی‌ هه‌رێمی‌ گله‌ ئه‌مه‌ش ده‌قی‌ ته‌واوی‌ نووسراوه‌كه‌ی به‌كوردی‌:- بنه‌ماڵه‌ی‌ گه‌یلانی‌ بنه‌ماڵه‌یه‌كی‌ كۆنن سه‌ره‌تایان به‌پیری‌ گه‌وره‌ی‌ ته‌ریقه‌ت شێخ عبدالقادری‌ گه‌یلانی‌ ده‌ست پێ‌ ئه‌كات كه‌ له‌ساڵی‌(561ك)دا كۆچی‌ دوایی‌ كردووه‌ ئه‌م زاته‌ له‌ ناوچه‌ی‌ گله‌وه‌ له‌ هه‌رێمی‌ كه‌ركوك هاتۆته‌ به‌غدا ، هه‌ر له‌ جێگایه‌كی‌ تر یاقوت الحموی‌ له‌ (معجم البلدان)دا ده‌ڵێ‌:- جیل ئه‌مانه‌ خه‌ڵكی‌ جه‌یلانن وه‌جیل گوندێكه‌ له‌ ده‌وروبه‌ری‌ به‌غدا نزیكی‌ (مدائن) دووای‌ زرارین پێی‌ ده‌ڵێن (گیل) ، وه‌ابن حجاج پێی‌ گووتوه‌(الكال) ، ئه‌بوالعز ثابت كوری‌ منصور كوری‌ المبارك الجیلی‌ المقری‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و وڵاته‌یه‌ ، هه‌روه‌ها ئه‌میر شه‌ره‌ف خانی‌ به‌دلیسی‌ كه‌له‌ (1005-1596)دا كتێبه‌كه‌ی‌ داناوه‌ لیسته‌ی‌ ئه‌و كوردانه‌ ده‌داته‌ قه‌ڵه‌م له‌پانای‌ خاكی‌ ئێران دا بڵاوبوونه‌ته‌وه‌ له‌ دوایدا نووسیوویه‌تی‌ (له‌ خوراسان دا تیره‌یه‌كی‌ تری‌ كوردیش هه‌یه‌ پێی‌ ده‌وترێ‌ گیل) كه‌ له‌سه‌رده‌می‌ شاه(ته‌هماسپی‌ سه‌فه‌وی‌)دا (930-984 ك ، 1524-1576 ز)دا سه‌رداری‌ ئه‌م عێله‌ (شه‌مسه‌ددین به‌گ بوو) هه‌روه‌ها له‌ (عشائر العراق الكردیه‌)ی‌ عباس عزاوی‌ ناوی‌ گل هاتووه‌ ، جگه‌ له‌م سه‌ر چاوه‌ مێژویانه‌ (ساڵنامه‌ی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ 1310ه) باسی‌(گل) ده‌كات كه‌ مركزی‌ ناحیه‌ بووه‌ سه‌ربه‌ سنجغی‌ كه‌ركوك. له‌به‌ر گرنگی‌ هه‌رێمی‌ (گل)و تێ‌ دا بوونی‌ چه‌ند چاڵه‌ نه‌وتێ‌ ، ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ زۆر بایه‌خی‌ به‌تیره‌ی‌ (گل) داوه‌ كه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوانی‌ ئه‌م تیرانه‌وه‌ كه‌ ده‌وره‌یان داوه‌( لای‌ باكوری‌ خۆرهه‌ڵاتی‌ یه‌وه‌ زه‌نگه‌نه‌- لای‌ باكوری‌ خۆرئاوای‌ یه‌وه‌ جه‌باری‌ و شێخان - لای‌ باشوری‌ خۆرهه‌ڵاتی‌ یه‌وه‌ داوده‌ی‌ كوردستان - لای‌ باشوره‌وه‌ داوده‌ی‌ خواروو ) . به‌ڵام له‌سه‌رده‌می‌ حوكمڕانی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ دا به‌هۆی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ ئایینی‌ بنه‌ماڵه‌ی‌ (شێخ عبدالرحمانی‌ تاڵه‌بانی‌ یه‌وه‌) هه‌ندێك له‌نه‌وه‌كانی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌و ده‌وروبه‌ره‌ چه‌ند گوندێَكیان داگیر كرد كه‌وتنه‌ شه‌ڕه‌وه‌ له‌گه‌ڵ بنه‌ماڵه‌ی‌ به‌رزنجییه‌كان كه‌ به‌شێخێتی‌ و ده‌روێشی‌ یه‌وه‌ كه‌وتووبوونه‌ ناو تیره‌ی‌ شێخان و له‌ قه‌ره‌چێوار داده‌نیشتن ، له‌م شه‌ڕه‌دا (شێخ حوسێن)ی‌ به‌رزنجی‌ براگه‌وره‌ی‌ (شێخ حسن قه‌ره‌چێوار) له‌لایه‌ن تاڵه‌بانیه‌كانه‌وه‌ كوژرا و له‌و نێوه‌نده‌دا تیره‌كانی‌ گل و داوده‌و شێخان پیشتیوانیان له‌ شێخانی‌ به‌رزنجی‌ كرد ، هه‌ر كه‌ ئیستعماری‌ ئینگلیز وڵاتی‌ خواروی‌ عیراقیان داگیر كردو گه‌یشتنه‌ قه‌ره‌خان (جه‌له‌ولا) شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ و خزمه‌كانی چوونه‌ پیریانه‌وه‌و ده‌وڵه‌تی‌ ئینگلیز ده‌سه‌ڵاتی‌ شێخ حه‌میدی تاڵه‌بانیان زۆر به‌هێز كردو له‌ سه‌ره‌تادا كردیان به‌ قایمقامی‌ كفری‌ و له‌دوای‌ خۆی‌ كوڕه‌كه‌یان له‌جێی‌ دانا ئه‌وی‌ برده‌وه‌ گل و ناونرا (ناحیه‌) و فه‌رمانگاكه‌ی‌ برایه‌ (چه‌م سور خاو) پاش ئه‌وه‌ی‌ (سید محمد جباری‌) ئه‌م فه‌رمانگه‌یه‌ی‌ سوتاند له‌م كاته‌وه‌ گوێزرایه‌وه‌ (قادر كرم) و (گل) كرا به‌ قه‌زا مه‌ركه‌زی‌ قه‌زای‌ گل سه‌رده‌مێ‌ برایه‌ له‌یلان و سه‌رده‌مێ‌ برایه‌ (طاوخ) پاشان برایه‌ (طوز خورماتو) له‌باره‌ی‌ هێرش بۆ سه‌ر ناحیه‌ی‌ (چه‌م سورخاو) ، عه‌ولقادرگولشه‌ن جه‌باری‌ كه‌یه‌كێكه‌ له‌ پیاوه‌ سه‌ربه‌ده‌وره‌كانی‌ جه‌باری‌ و خزمی‌ سه‌یید محمدی‌ جه‌بارییه‌ و له‌ ژیان ماوه‌و ئێستا نابینایه‌ و له‌گوندی‌ (عه‌لی‌ مسته‌فا) نیشته‌جێ یه‌و ئه‌گێڕێته‌وه‌ و ده‌ڵێت :- كه‌ سه‌ید محمد جه‌باری‌ هێرشی‌ كرده‌ سه‌ر ئه‌وناحییه‌ ، كه‌ریم به‌گی‌ فه‌تاح به‌گی‌ هه‌مه‌وه‌ند و شێخ مسته‌فای‌ كوری‌ سه‌یدعبدالقادری‌ گوله‌نه‌بڕی‌ به‌رزنجی‌ له‌گه‌ڵیان بوو ژماره‌ی‌ هێرش به‌ره‌كان (400) سوار بوو منیش یه‌كێك بووم له‌ وان دوای‌ گه‌ڕانه‌وه‌ له‌ هێرش بردنه‌ سه‌ر ناحیه‌كه‌و سووتاندنی‌ مه‌ركه‌زه‌كه‌ی‌ له‌ڕێگادا لووتمان بووه‌ لووتی‌ كاروانێكی‌ میرییه‌وه‌ ئه‌وانیشمان ڕووت كرده‌وه‌ چه‌ك و كه‌ل و په‌لێكی‌ زۆرمان لێ سه‌ندن ، له‌ ئه‌نجامی‌ ئه‌وهێرشه‌دا فرۆكه‌كانی‌ ئینگلیز هاتن بۆ بۆردومان كردن و له‌ ئه‌نجامی‌ ئه‌وبۆردومانه‌ (16) كه‌س له‌دێی‌ (پاریاوڵه‌) له‌ ناوچه‌ی‌ جه‌باری‌ شه‌هید بوون ، هه‌ر ئه‌م سه‌ید محمه‌ده‌ش بوو برایم خانی‌ ده‌لۆ په‌نای‌ هاوردبووه‌ لای‌ ئه‌ویش ناردی‌ بۆلای‌ شێخ محمودی‌ حه‌فید له‌ دار كه‌لی‌ پێش ئه‌وه‌ی‌ ده‌س بكات به‌ شۆڕشه‌كه‌ی‌ ، هه‌ر له‌جێگایه‌كی‌ تر (د. موكرم تاڵه‌بانی‌) له‌ كتێبی‌ (ابراهیم خان ثائر من كردستان ) ده‌ڵێت :- له‌وبه‌ری‌ چه‌می‌ ئاوه‌ سپی یه‌وه‌ شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌تۆڵه‌ی‌ شێخ وه‌هابی‌ كوڕی‌ دا كه‌ له‌ده‌شتی‌ قه‌ره‌ ئۆغلان كوژرابوو ، هێزی‌ خۆی‌ كۆكرده‌وه‌ بۆ یارمه‌تی‌ دانی‌ ئینگلیزه‌كان و ، ئه‌م شێخ حه‌میده‌ له‌ماوه‌یه‌كی‌ زۆر كورتدا له‌سه‌رده‌می‌ عوسمانییه‌كاندا زه‌وی‌ و زارێكی‌ زۆر به‌پیت و به‌ره‌كه‌تی‌ له‌ سه‌رۆك خێڵه‌كانی‌ گل زه‌وت كرد ، دوای‌ ئه‌وی‌ فرسته‌ی‌ وه‌رگرتبوو به‌وه‌ی‌ كه‌ به‌سه‌دان كه‌س له‌خاوه‌ن موڵكه‌كان له‌پێناو بژێوی‌ ژیان ڕوویان له‌ شاری‌ كه‌ركوك كردبوو كه‌ زۆری‌ شه‌ڕه‌كان و ده‌وڵه‌مه‌ندی‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ به‌ نه‌وت و غاز وای‌ كردبوو به‌رده‌وام ململانێ‌ و شه‌ڕ له‌ ناوچه‌یه‌دا ڕووله‌ زیاد بوون بكات كه‌ بێ‌ گوومان ئه‌مه‌ش بووه‌ مایه‌ی‌ كه‌م بوونی‌ ئیش و كاره‌كانی‌ دانیشتوانی‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ به‌مه‌ش شێخ حمید كه‌توانی‌ جێ‌ پێی‌ خۆی‌ له‌ناو هۆزی‌ گل جێ‌ گیر بكات ، به‌مه‌شه‌وه‌ نه‌وه‌ستا ویستی‌ زه‌وی‌ و زاری‌ شێخه‌كانی‌ به‌رزنجه‌ و ئاغاكانی‌ داوده‌ داگیر بكات ، له‌ئه‌نجامی‌ ئه‌م هه‌وڵ و ته‌قه‌لایه‌ی‌ كه‌دای‌ شێخ سه‌مه‌دی‌ برای‌ شێخ حه‌مید به‌ده‌ستی‌ شێخ حسینی‌ قه‌ره‌چێوار كوژرا و ئه‌ویش له‌ تۆڵه‌ی‌ دا شێخ حسینی‌ قه‌ره‌چێواری‌ كوشته‌وه‌و له‌و لاشه‌وه‌ دێهاتی‌ داوده‌ی‌ ئاگر تێ‌ به‌ردا وژماره‌یه‌ك خه‌ڵكی‌ لێ‌ كوشتن ، پاش كشانه‌وه‌ی‌ توركه‌كان و هاتنی‌ ئینگلیزه‌كان شێخ طالبی‌ كوڕی‌ شێخ حه‌میدیان كرد به‌ به‌ڕێوبه‌ری‌ ناحه‌ی‌( گل) شێخ حه‌میدیش ده‌ستی‌ هاوكاری‌ بۆ درێژ كردن ئه‌وانیش جڵه‌ویان بۆ شۆرشكرد زه‌وی‌ و زاری‌ كێ‌ داگیر بكات ، به‌م جۆره‌ ناوی‌ (گل) مایه‌وه‌ ، به‌ڵام تاڵه‌بانییه‌كان به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ گله‌كان یارمه‌تی‌ به‌رزنجی یه‌كانیان دابوو وه‌ له‌گه‌ڵ جه‌بارییه‌كان دۆست بوون هه‌موو گونده‌كانیان داگیر كرا و ده‌ر به‌ده‌ر بوون هه‌ندیك ماڵیان مایه‌وه‌ تا ساڵی‌ (1930ز) كه‌ شه‌ڕی‌ ئاو باریك له‌ نێوان شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فیدو هێزی‌ ده‌وڵه‌ت و ئه‌و تیرانه‌ی‌ سه‌ر به‌ ده‌وڵه‌ت بوون ڕووی‌ دا (گل) به‌ تاوانی‌ هاوكاری‌ كردنی‌ شێخ محمودی‌ حه‌فیدو له‌ڕێگه‌ی‌ (محمد به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گ)وه‌ گه‌وره‌ی‌ هۆزی گل و چه‌ن سه‌رۆك خێڵكی‌ تر له‌گه‌ڵ شێخ محمود و هێزه‌كانی‌ له‌ گونده‌كان ده‌ركران و زۆر له‌ ڕۆڵه‌كانیان خرانه‌ به‌ند و زیندان ، ئه‌م هۆزه‌ له‌ دوای ڕووخانی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ و داگیركه‌ری‌ ئینگلیز ته‌نگیان پێیان هه‌ڵچنی‌ و گه‌وره‌ی‌ خێڵه‌كانیان به‌ هه‌ڵاتن دا ، هێلانه‌ی‌ ڕۆڵه‌كانیان تێك دان ، خه‌له‌ و خه‌رمان و دارودره‌ختیان به‌ سووتان دا ، له‌و بناره‌ ده‌ریان كردن ، په‌رش و بڵاوه‌یان پێ كردن و به‌ ناو شار و دێ و دێهاتی‌ گه‌رمیان و داوده‌ و جه‌باری و زه‌نگنه‌ و شێخان و جاف دا ، به‌ڵام به‌ په‌نا به‌ری‌ و كۆچه‌واری‌ ئارامیان نه‌گرت و گه‌وره‌وبچوكیان تۆڵه‌سه‌ندن له‌ داگیركه‌ران و دوژمنان بوو به‌ پیشه‌یان . محمه‌د به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گل:- (1885ـ1960ز) سه‌رۆكی‌ هۆزی گل له‌ ده‌ورانی‌ عوسمانی‌ دا دوای‌ ده‌رچوونی‌ له‌ وڵات گل و په‌نابه‌ری‌ له‌ وڵاتی‌ داوده‌ی‌ گه‌رمیان و دامه‌زراندنی‌ له‌ گوندی‌ (قوین په‌لك ـ شێخ هه‌وازی) ، له‌ هاوینی‌ ساڵی‌ (1907ز) نه‌وتی‌ (گل)ی‌ سووتاندووه‌ له‌گه‌ڵ قادر عاشوور و چه‌ند ڕۆڵه‌یه‌كی‌ هۆزه‌كه‌یان ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ به‌ندی‌ كرد له‌ شاری كه‌ركوك و فه‌رمانی‌ خنكاندنی‌ داوه‌ ، به‌ڵام به‌هۆی ده‌سه‌ڵاتی‌ (سه‌ید ئه‌حمه‌دی‌ خانقاه‌) و (سه‌یـد وه‌ڵه‌د كاكه‌یـی‌)یـه‌وه‌ ڕزگاری بـوو جارێكی‌ تر له‌ ساڵی‌ 1930ز دا ، له‌ شه‌ڕی (ئاوباریك) له‌ نێوانی‌ شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فید و هێزی‌ ده‌وڵه‌ت و ئینگلیزه‌كان و ئه‌و تیرانه‌ی‌ سه‌ر به‌ ده‌وڵه‌ت بوون ، دژی‌ شێخ مه‌حموود وه‌ستانه‌وه‌و ئه‌وانه‌ی‌ یارمه‌تی‌ شێخی‌ حه‌فیدیان دا بریتی‌ بوون له‌خێڵه‌كانی‌ گل و ڕۆڵه‌كانی‌ ( ئه‌حمه‌د خالید به‌گ ، سه‌عدالله به‌گ ، نصرالله به‌گ ، قادر عاشوور ، محه‌ی‌ مخه‌ ، غفور نازه‌و ) پێش ئه‌و شه‌ڕه‌ش خۆی و سه‌عدوالله‌ به‌گ و سه‌ید محه‌مه‌دی‌ جه‌باری له‌گه‌ڵ شێخ مه‌حمود له‌ گوندی‌ (داری كه‌لی) ده‌رباره‌ی‌ هه‌ڵگیرسانی‌ ئه‌و شۆڕشه‌ ته‌گبیریان كرد ، له‌گه‌ڵ تیره‌كانی‌ ناوچه‌ی‌ گه‌رمیان و سه‌رۆكه‌كانیان و به‌گزاده‌ی‌ داوده‌ (عزیز عه‌باس ئاغا ، ره‌زای‌ مصطفی‌ ئاغا ، ئیبراهیم مه‌دحه‌ت ئاغا ، كه‌ریم ئاغا) و شێخ مه‌جیدی‌ شێخ ڕه‌زای‌ تاڵه‌بانی‌ ـ ئامۆزای‌ شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌ گوندی‌ (ئاوباریك) له‌ ناوچه‌ی‌ گل به‌شداری‌ ئه‌و شۆڕشه‌ی‌ كردووه‌ و له‌وێ‌ بریندار بووه‌ و له‌و شۆڕشه‌ له‌شكری‌ كورد شكاوه‌ ، شێخ مه‌حمود ئه‌سیر (دیل) بووه‌ ، ئه‌مانیش هه‌ڵاتون بۆ ناوچه‌ی‌ جه‌باری‌ و زه‌نگه‌نه‌ و له‌ كاتی‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ شێخ مه‌حمود دا له‌ ئه‌سیری ، مه‌حه‌مه‌د به‌گ جان وه‌یس به‌گ یه‌كێك بووه‌ له‌ سه‌رانی‌ هۆزه‌ كورده‌كان له‌گه‌ڵ سه‌عدوالله‌ به‌گی‌ (گل) كه‌ چوون به‌ پیریه‌وه‌ له‌ شاری كفری و سێ ڕۆژ له‌گه‌ڵیدا میوانی‌ ماڵی‌ (سه‌ید موحسن ئاغای‌ به‌رزنجه‌) بوون و له‌گه‌ڵ شێخ مه‌حمود چوونه‌وه‌ بۆ سلێمانی‌ له‌ به‌شی‌ دووه‌می‌ كتێبی (دلیل تأریخ مشاهیر الالویه‌ العراقیه‌/1947) دا ده‌ڵێت له‌ باسی ژیانی‌ (عبدالمجید محمد به‌گ)ی‌ كوری‌ ، باوكی‌ (محه‌مه‌د به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گل) یه‌كێكه‌ له‌ خێڵه‌كانی‌ گل و به‌وه‌ ناسراوه‌ ، كه‌ عه‌زمی‌ به‌ هێزه‌ و نیشتیمان په‌روه‌رێكی‌ ڕاسته‌ . عزیز به‌گی‌ حاجی‌ محمه‌دی‌ گل هه‌ر له‌ ده‌ورانی‌ عوسمانی‌ دا له‌ كۆتایی‌ سه‌ده‌ی‌ نۆزده‌هه‌م له‌گه‌ڵ جوامێر ئاغای‌ هه‌مه‌وه‌ند دژی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ شۆڕشیان كردووه‌ ، وڵاتیان جێهێشتوو چوونه‌ته‌ (قه‌سری شیرین) ، فه‌رمانده‌ی‌ هه‌رێمه‌كه‌ دراوه‌ به‌ جوامێر ئاغای‌ هه‌مه‌وه‌ند و عزیز به‌گی‌ گل كراوه‌ته‌ یارمه‌تی‌ ده‌ری‌ پاش ماوه‌یه‌ك ده‌وڵه‌تی‌ ئێران پیلانێكی‌ دژیان دروست كردووه‌ له‌ پاشان توانی ڕزگاری‌ بێت و گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ وڵات له‌ جێی‌ خۆی دامه‌زراوه‌ . ئه‌حمه‌د به‌گ خالید به‌گی‌ گل پاش ئه‌وه‌ی‌ كه‌ هێزی‌ كورد چوونه‌ شه‌ڕه‌وه‌ له‌گه‌ڵ ئینگلیزه‌كان له‌ شه‌ڕی (شعیبه‌) دا له‌گه‌ڵ خێڵی نامیق علی ئاغای‌ داوده‌ به‌شداری‌ له‌شكری‌ شێخ مه‌حمودی‌ كردووه‌ ، له‌گه‌ڵ سه‌عدوالله به‌گی‌ (گل) له‌وێ‌ نامیق علی ئاغای‌ داوده‌ و شێخ علی‌ قه‌ڵ به‌زه‌ی‌ جه‌باری شه‌هید بوون . شوێنه‌ دیارییه‌كانی‌ ناوچه‌ی‌ گل :ـ ناوچه‌ی‌ گل سه‌ره‌رای‌ ئه‌وه‌ كه‌ ناوچه‌یه‌كی‌ به‌ پیت و به‌ره‌كه‌ت و پڕ ده‌غڵ و دانه‌ و باخ و باخاتێكی‌ زۆری تێدایه‌ و بێستانی‌ زۆری لێ ده‌كرێ ، هه‌ندێ‌ شوێنی‌ تێدایه‌ هه‌ر له‌ كۆنه‌وه‌ به‌ شوێنی‌ ئاینی‌ و پیرۆز ناسراون وه‌ك:- 1ـ باوه‌قه‌تاڵ :- زیاره‌تگایه‌كی‌ ئاینی یه‌ به‌سه‌ر لووتكه‌ی‌ چیایه‌كه‌وه‌ له‌ نزیك ئاوایی‌ (كۆرمۆری جان وه‌یس به‌گ) ، كانیاوێكی‌ گه‌ڕاویشی‌ له‌ پاڵدایه‌ ئاوه‌كه‌ی‌ گۆگردییه‌ . پێشان خه‌ڵكی‌ ناوچه‌كه‌ و ده‌ورو به‌ری‌ و زۆر له‌ كاكه‌یی‌ یه‌كانی‌ هه‌ورامان هه‌موو ساڵێ ده‌هاتن بۆ سه‌ر ئه‌م باوه‌ قه‌تاڵه‌ بۆ زیاره‌ت و به‌ره‌كه‌ت و ده‌وریان لێ ده‌دا و چه‌ند مانگێ له‌وێ‌ ده‌مانه‌وه‌ ، خه‌ریكی‌ دروستكردنی‌ كه‌وچكی‌ دار و كاسه‌ و ته‌شی و شتی‌ تریان له‌م بابه‌ته‌ دروست ده‌كرد و ده‌یان فرۆشتن به‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و بناره‌ ، هه‌روه‌ها زۆر له‌ كاكه‌یی‌ یه‌ كانی‌ ناوچه‌ی‌ كه‌ركوك هه‌موو ساڵێك ده‌هاتن بۆ زیاره‌تی‌ . وا دیاره‌ باوه‌قه‌تاڵ یه‌كێ له‌ پێشه‌واكانی‌ كاكه‌یی‌ بووبێ له‌ باره‌ی‌ بیناكردنی‌ ئه‌م زیاره‌تگاوه‌ پیره‌پیاو و پیره‌ژنه‌كانی‌ ئه‌و بناره‌ سه‌رگوزه‌شته‌یێك ده‌گێڕنه‌وه‌ ده‌ڵێن :- وه‌ختی‌ خۆی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گه‌وره‌ی‌ سه‌رۆكی‌ خێڵی‌ گل تووشی‌ ده‌ردێكی‌ پیس ده‌بێ هه‌ر حه‌كیمێك ده‌هێننه‌ سه‌ری‌ بۆی چاره‌ناكرێ ، ماوه‌یێكی‌ زۆر له‌ ناو جێگادا ده‌كه‌وێ‌ چاوه‌ڕوانی‌ مه‌رگی‌ خۆی ده‌كات ڕۆژێكیان كه‌ جان وه‌یس به‌گ له‌ گیانه‌ ڵادا ده‌بێ و خه‌ڵكه‌كه‌ خه‌ریكی‌ كفن بۆ ئاماده‌كردن و ئاو گه‌رم كردن بۆ شۆردنی‌ ده‌بن ، سه‌یر ده‌كه‌ن وا جان وه‌یس به‌گ هۆشی هاته‌وه‌ به‌رو ساغ و سه‌لیم ڕاست بۆوه‌ له‌ جێگا و چووه‌ ناو خێڵه‌كه‌ی‌ پێی وتن له‌گه‌ڵی بكه‌ونه‌ ڕێ بۆ لوتكه‌ی چیاكه‌ی‌ نزیك ئاوایی‌ ، پێ یان ده‌ڵێ یه‌كێ‌ له‌ خاسانی‌ خوا هاتوه‌ته‌ خه‌وی‌ پێی وتووه‌ له‌ جێگاكه‌ی‌ خۆی هه‌ڵسێ و بچێ‌ بۆ سه‌ر لووتكه‌ی‌ ئه‌و چیایه‌ له‌وێ‌ شوێن ڕمێك ده‌بینێ‌ ته‌قاندوویانه‌ و چه‌قی وه‌ به‌ زه‌وی‌ دا ئه‌وه‌ نیشانه‌ی‌ باوه‌قه‌تاڵی پیاو خاسی كاكه‌یی‌ یه‌ ، گۆزێكی‌ به‌سه‌ره‌وه‌ بكاته‌وه‌ جان وه‌یس به‌گ له‌گه‌ڵ خێڵه‌كه‌ی دا ده‌ڕۆن بۆ سه‌ر لوتكه‌ی‌ چیاكه‌ و ده‌بینێ ڕاسته‌ وا شوێن تیره‌كه‌ دیاره‌ چه‌قی وه‌ به‌ زه‌وی‌ دا و له‌وێ‌ ماڵێك به‌ به‌رد و گه‌چ و گیراوه‌ به‌ گۆشتاوی‌ گۆشتی‌ گا دروست ده‌كات و تا ئێستاش كه‌لاوه‌ی‌ ئه‌و ماڵه‌ هه‌رماوه‌ و جان وه‌یس به‌گ كه‌ خۆیشی پاش ماوه‌یێك ده‌مرێ هه‌ر له‌و ماڵه‌دا گۆڕی بۆ هه‌ڵ ده‌كه‌تن و ده‌ی‌ شارنه‌وه‌ . 2ـ گه‌ڕاو :ـ كانی‌ یه‌كی‌ گه‌وره‌ی‌ ئاوی‌ گۆگرده‌ له‌ داوێنی‌ زنجیره‌ چیای ناسازه‌وه‌یه‌ له‌ كۆنه‌وه‌ گه‌ڕۆڵ ده‌چنه‌ سه‌ری خۆیانی‌ تێدا ده‌شۆن و پێی چاك ده‌بنه‌وه‌ . 3ـ سه‌رچاوه‌ی‌ نه‌وت :ـ ئه‌و بناره‌ گه‌لێ سه‌رچاوه‌ی‌ نه‌وتی‌ تێدایه‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و ناوه‌ هه‌ر له‌كۆنه‌وه‌ لێیان هه‌ڵ ده‌گوست و بۆ سوته‌مه‌نی‌ و ڕۆشن كردنه‌وه‌ی‌ ماڵ به‌كاریان ده‌هێنا ، چه‌ند كه‌سێك له‌ خێڵی‌ گل داهاتیان له‌سه‌ر ئه‌و نه‌وته‌ بووه‌ به‌ كۆڵ و ئێستر و به‌ كاروان لێیان ده‌برد بۆ ناوچه‌ی‌ سلێمانی‌ و كوێستان له‌وێ‌ له‌گه‌ڵ خوارده‌مه‌نی‌ و كه‌ل و پێداویستیه‌كانی‌ تر ئاڵشتیان ده‌كرد . پیاوانی‌ گل:- كه‌وا و سه‌ڵته‌یان له‌به‌ر ده‌كرد و سه‌ریان به‌ مشكی‌ و قۆڵیان به‌ فه‌قیانه‌ی‌ سپی و ئاوه‌سی‌ یان ده‌به‌ست و سواری‌ ئه‌سپ و ماینی‌ بێ ئه‌نازه‌ و گوورج ده‌بوون ، ژنانیان كراس و كه‌وای‌ زه‌رد و سوور و پشتێنه‌یان به‌سه‌ردا ده‌به‌ست لووته‌وانه‌یان له‌ لووت گواره‌ له‌ گوێ‌ ملوانه‌كه‌ی‌ مێخه‌ك به‌ندیان ده‌كرده‌ مل كوڕه‌كانی‌ هۆز خاوه‌ن به‌هره‌یه‌كی‌ گه‌وره‌ بوون له‌ هۆنراوه‌ی‌ فۆلكلۆری‌ به‌زم و ڕه‌زمی‌ شایی‌ و زه‌ماوه‌ن دا له‌كاتی‌ جووتكردن و دره‌و گێره‌و كێشه‌دا له‌كاتی‌ هه‌ڵگرتنی‌ خه‌له‌و خه‌رماندا له‌كاری‌ ناومه‌ره‌زه‌و باخ و باخچه‌و بێستاندا له‌ڕۆژانی‌ ڕاوه‌ ئاسك و كه‌روێشك و سوسكه‌و پۆڕو كه‌ودا له‌ هۆ هۆ بۆكردنی‌ شوانی‌ مێگه‌له‌ مه‌ڕیشدا له‌كاتی‌ بێره‌كردنی‌ به‌هاران له‌هاتووچۆی‌ ڕێگه‌ی‌ كاروان له‌قسه‌ خۆشه‌كانی‌ دانیشتنی‌ پاش نیوه‌ڕۆی‌ پاڵ سێبه‌ری‌ مزگه‌وتی‌ گونده‌كان له‌ گفتوگۆی‌ پیره‌ پیاوه‌كان له‌گاڵته‌وگه‌پی‌ شه‌وانی‌ زستان له‌ده‌ور كوانووی‌ ئاگرو قاوه‌خانه‌ی‌ دێوه‌خانی‌ پیاوه‌ گه‌وره‌كاندا ، هه‌روه‌ها كچانیان له‌زه‌ماوه‌ندو هۆنراوه‌ی‌ فۆلكلۆر بێ‌ به‌ش نه‌بوون له‌ڕۆژانی‌ خۆشی‌ دا به‌باڵای‌ كوڕه‌سواره‌كانی‌ تفه‌نگ له‌شان و نیشه‌ك دان له‌مل ، له‌سه‌ر ماین و ئه‌سپ ئاوزه‌نگی‌ داریانه‌وه‌ له‌غاردانی‌ شایی‌ و بووك گوێزانه‌وه‌ له‌عیشق و سه‌ودای‌ كوڕه‌ ئازاكانی‌ هه‌راو هوریای‌ له‌شكریان له‌شه‌ڕی‌ دوژمنانه‌وه‌ له‌كاری‌ ته‌ون و ته‌شی‌ وڕستن و داو له‌مه‌ڵونان و مه‌ڕدۆشین و مه‌شكه‌ژه‌ندن و په‌چه‌ ماڵین و لایه‌لایه‌ی‌ ژنان له‌كاتی‌ بێشك ڕاژه‌ندن و هه‌ویر شێلان و ده‌ستار كردن دا له‌ هاتووچۆی‌ سه‌ركای‌ و له‌ده‌رچوونی‌ كۆمه‌ڵ كۆمه‌ڵیان له‌گه‌ڵ هه‌رزه‌كاران به‌گۆرانی‌ له‌ناو دیمه‌نی‌ ده‌شت وته‌لانی‌ ده‌وروپشتی‌ باوه‌قه‌تاڵ دا بۆسه‌یران و هاوه‌ردنی‌ تۆڵه‌كه‌و قنگرو پیشۆك و هه‌پڵۆك له‌ڕۆژانی‌ به‌هاردا ، هه‌روه‌ها هۆنراوه‌ی‌ كه‌له‌پوریان پڕ بوو له‌هه‌ڵبه‌ستی‌ خۆشه‌ویستی‌ و پێدا هه‌ڵدان و شین و شیوه‌ن و لاواندنه‌وه‌ و چه‌مه‌ره‌بی‌ و كۆتڵ و بۆ ئازیزانی‌ كۆچ كردوو ، وه‌له‌م پارچه‌ نووسراوه‌دا ئه‌وه‌ش به‌گرنگ ئه‌زانم ئه‌م چه‌ند ورده‌ بابه‌ته‌ بگێڕمه‌وه‌ كه‌ په‌یوه‌ندیان به‌ هۆزی‌ (گل) و ئه‌ده‌بیاتی‌ ئه‌م هۆزه‌وه‌ هه‌یه‌:- 1ـ شێخ ڕه‌زای‌ تاڵه‌بانی‌ له‌ به‌یته‌ شعرێكی‌ دا ناوی‌ هۆزی‌ (گل)ی‌ به‌م جۆره‌ هێناوه‌:- ئاخ له‌ده‌س شۆربای‌ سڵێمان چاوه‌ش و قاوه‌ی‌ خله‌ ئه‌و ده‌ڵێی‌ ئاوی‌ گه‌ڕاوه‌ ئه‌م ده‌ڵێی‌ نه‌وتی‌ گله‌ . 2- وێسوو ساووك(1831 – 1909) شاعیرێكی‌ كاكه‌ی‌ بوو له‌گوندی‌ (قه‌ڵخانلوو)ی‌ گه‌وره‌ له‌دایك بووه‌ له‌عاره‌بی‌ كۆیی‌ نزیكی‌ (داقووق) كۆچی‌ دووایی‌ كردووه‌ ئه‌م شاعیره‌ ئه‌م پارچه‌شعیره‌ی‌ به‌ عه‌لی‌ ئاغای‌ داوده‌ دا هه‌ڵداوه‌ كه‌ ناوی‌ هۆزی‌ گلیشی‌ تێ‌ دا هێناوه‌ ره‌یس هه‌فته‌غار ئاغای‌ هه‌ردۆ زه‌ن توخوا عه‌لیاغا گۆزه‌ی‌ نه‌فت وه‌ چه‌ن؟ یه‌كێ‌ چه‌ به‌ره‌ی‌((های‌ نه‌فت های‌ نه‌فت) بۆ چ ته‌ور وه‌ی‌ ته‌وره‌ حوكما زه‌فت بۆ؟ سه‌ت كه‌ به‌گزاده‌و خاڵوانی‌ گلی‌ عه‌یبێكت هه‌یه‌ نه‌ختێ‌ وه‌ملی‌ . له‌كۆتایدا زۆر سوپاسی‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌ین كه‌هاوكارمان بوون له‌ پێدانی‌ ئه‌م زانیارانه‌ هیوادارین هه‌ر كه‌سێك زانیاری‌ زیاتری‌ له‌سه‌ر عه‌شیره‌تی‌ (گل)ی‌ هه‌یه‌ به‌هه‌ر شیوه‌یه‌ك بێت یارمه‌تیمان بدات بۆ ته‌واوكردنی‌ ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی‌ له‌به‌رده‌ستمانه‌ تاكو بیكه‌ینه‌ كتابێكی‌ مێژووی‌ له‌سه‌ر ئه‌م عه‌شیره‌ته‌ و هاوكاریتان مایه‌ی‌ ڕێزه‌ . ئامادةكردنى چۆمان حازم عادل گلی'
مصدر HTML المعروض للمراجعة الجديدة (new_html)
'<div class="mw-parser-output"><p>كورته‌یه‌ك له‌ مێژووی‌ هۆزی گلی </p><p>گل:- هه‌رێمیكی‌ زۆر كۆنه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوان دووشیوی‌ ئاوداری‌ به‌ناوبانگ یه‌كه‌میان( ئاوه‌ سپی‌)ه‌ كه‌لای‌ خۆر هه‌ڵاتی یه‌وه‌ شۆڕ ده‌بێته‌وه‌ تا باشوری‌ ، ئه‌م چه‌مه‌ به‌زستان ئاوێكی‌ زۆر وێژی‌ هه‌یه‌ و به‌ هاوینان كه‌م ، به‌شێكی‌ زۆری‌ دێ یه‌كانی‌ ده‌وروبه‌ری‌ (طوز خورماتوو) ئاو دێری‌ ده‌كات سه‌ر چاوه‌كانی‌ ئه‌م شیوه‌ چیاكانی‌ سه‌نگاوه‌ ، دووه‌م ئاوی‌ (ڕۆخانه‌)یه‌ كه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ طاوغ (داقوق) پێی‌ ده‌وترێت (طوغ شایی‌) ئه‌م ئاوه‌ ده‌كه‌وێته‌ لای‌ باكوریه‌وه‌و دێت بۆ خوار ئاوای‌ و سه‌ر چاوه‌ی‌ ئه‌م شیوه‌ چه‌مه‌كانی‌ شاری‌ سلێمانیه‌ ، هه‌رێمی‌ گل بریتی‌ بوو له‌م دێیانه‌:- (گل ، كۆرمۆرجان وه‌یس به‌گ ، كۆرمۆر علی‌ خان به‌گ ، كۆشك ، ئاوباریك ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، كانی‌ قادر ، میران به‌گ ، كه‌لاوه‌ی‌ قه‌ڵای‌ عاشور ، سۆفی‌ ڕه‌زا ، دارتوو ، ئه‌حمه‌د به‌گ....چه‌ند دییه‌كی‌ تر)كه‌ ده‌كه‌ونه‌ ده‌وروبه‌ری‌ چیای‌ ( جه‌وه‌ل ناساز) و (خۆرنه‌وه‌زان) تیره‌ی‌ گل:- تیره‌یه‌كی‌ كۆنی‌ كورده‌ له‌م دێیانه‌ داده‌نیشن بریتی‌ بوون له‌چه‌ند خێڵ وبنه‌ماڵه‌یه‌ك (جان وه‌یس به‌گ ، فه‌رهاد به‌گ ، به‌هرام به‌گ ، میران به‌گ (باخه‌وه‌نی‌) ، كوێخا عاشور ) ، مێژوو نوسان ڕوونیان نه‌كردۆته‌وه‌ كه‌ ئاخۆ له‌بنه‌ڕه‌تدا تیره‌ی‌ (گل) له‌ (گیل) یان (گه‌یلان)ه‌وه‌ هاتووه‌ چۆنیش هاتووه‌ یان هۆزێكی‌ سه‌ر به‌خۆبوونه‌ له‌ (بنارگل) له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ زۆربه‌ی‌ بنه‌ماڵه‌كه‌ نه‌خوێنده‌وار بوونه‌ شتی‌ زۆر كه‌م ده‌رباره‌یان ئه‌زانرێت مێژوو نووسان باسی‌ (گل)= (گیل)=(گیلان)یان به‌ شێوه‌یه‌ی‌ خواره‌وه‌ كردووه‌:- گیل:- ناوی‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كه‌ له‌ گیلان نیشته‌جێن ((لغت نامه‌)ی‌ (دهخدا) له‌ په‌راوێزی‌ قامووسی‌ (برهان قاطع)ی‌ به‌ ڕاستكرنه‌وه‌ی‌ (دكتۆر معین) وه‌ری‌ گرتووه‌ هه‌روه‌ها ده‌ڵێ (معجم البلدان)ی‌ (یاقوت الحموی‌) نووسیویه‌&#160;:- كه‌ ناوی‌ چه‌ند هۆزێكه‌ له‌ وڵاتی‌ گیلان ، له‌ چیاكانی‌ باكوور ، واته‌ له‌ خلخان و تارم دا داده‌نیشن، یۆنانی‌ كۆن به‌ (كادوسی‌)یان ناو بردوون وه‌ك له‌ (جگرافیای‌ سیاسی‌ كیهان) (ل 263)دا ڕوونكراوه‌ته‌وه‌ . له‌ (شاهنامه‌ی‌ فردوسی‌)دا به‌واتای‌ ئازاو دلێر هاتووه‌ زۆر جار له‌ ئه‌ده‌بیاتی‌ فارسیدا له‌ شعیردا وشه‌ی‌ (گل) و (دیلم) به‌ مه‌جاز به‌واتای‌ ئازاو دلێر و جه‌نگاوه‌ر به‌كارهاتووه‌ ئه‌م وشه‌ی‌ (گیل)ه‌ له‌زمانی‌ عه‌ره‌بی‌ دا بووه‌ به‌(جیل) . هه‌روه‌ها به‌م واتایانه‌ی‌ خواره‌وه‌ش هاتووه‌:- 1ـ به‌فارسی‌ به‌جۆر گوێزیك ده‌ڵێن كه‌ به‌عه‌ره‌بی‌ (زعوره‌) . 2ـ ناوی‌ گوندێكه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ (به‌غدا) نزیكی‌ (مدائن)ه‌ عه‌ره‌ب پێی‌ ده‌ڵێت (جیل) . 3ـ ناوی‌ گوندێكه‌ له‌ گونده‌كانی‌ (خودا به‌نده‌لو) له‌ ناوچه‌ی‌ (زنجان) . 4ـ ناوی‌ (ابن گیلان شای‌ گاوباره‌) گاوبار سه‌ر به‌ زنجیره‌ی‌ شایانی‌ گاوباره‌ ، پایته‌خته‌كه‌ی‌ (گیلان) بووه‌ گاوبار خۆی‌ له‌ ساڵی‌ (75)هجری‌ دا مردووه‌ 5ـ ناوی‌ تیره‌یه‌كه‌ له‌هۆزی‌ (كلهور له‌ كوردستان) . 6ـ ناوی‌ شوێنێكه‌ له‌ده‌وروبه‌ری‌ كرماشان له‌ نزیكی‌ (قه‌سری‌ شیرین)ه‌ . 7ـ بێگوومان مایه‌ی‌ شانازی یه‌ بۆ هه‌موو تاكێك له‌ هۆزی‌ گل مێژوو نووسێكی‌ وه‌كو خوالێخۆش بوو (عباس العزاوی‌) له‌ كتێبه‌ به‌ناوبانگه‌كه‌ی‌ دا ( تأریخ العراق بین احتلالین) مێژووی‌ عیراق له‌ نێوان دوو داگیركه‌رانی‌) داگیركه‌رانی‌ له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ و داگیركرانی‌ له‌لایه‌ن ئینگلیزه‌وه‌) ده‌گێڕێته‌وه‌ ده‌ڵێ:- شێخ عبدالقادری‌ گه‌یلانی‌ پیری‌ ته‌ریقه‌تی‌ قادری‌ له‌ كوردستان و ولاتی‌ ترا خه‌ڵكی‌ هه‌رێمی‌ گله‌ ئه‌مه‌ش ده‌قی‌ ته‌واوی‌ نووسراوه‌كه‌ی به‌كوردی‌:- بنه‌ماڵه‌ی‌ گه‌یلانی‌ بنه‌ماڵه‌یه‌كی‌ كۆنن سه‌ره‌تایان به‌پیری‌ گه‌وره‌ی‌ ته‌ریقه‌ت شێخ عبدالقادری‌ گه‌یلانی‌ ده‌ست پێ‌ ئه‌كات كه‌ له‌ساڵی‌(561ك)دا كۆچی‌ دوایی‌ كردووه‌ ئه‌م زاته‌ له‌ ناوچه‌ی‌ گله‌وه‌ له‌ هه‌رێمی‌ كه‌ركوك هاتۆته‌ به‌غدا ، هه‌ر له‌ جێگایه‌كی‌ تر یاقوت الحموی‌ له‌ (معجم البلدان)دا ده‌ڵێ‌:- جیل ئه‌مانه‌ خه‌ڵكی‌ جه‌یلانن وه‌جیل گوندێكه‌ له‌ ده‌وروبه‌ری‌ به‌غدا نزیكی‌ (مدائن) دووای‌ زرارین پێی‌ ده‌ڵێن (گیل) ، وه‌ابن حجاج پێی‌ گووتوه‌(الكال) ، ئه‌بوالعز ثابت كوری‌ منصور كوری‌ المبارك الجیلی‌ المقری‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و وڵاته‌یه‌ ، هه‌روه‌ها ئه‌میر شه‌ره‌ف خانی‌ به‌دلیسی‌ كه‌له‌ (1005-1596)دا كتێبه‌كه‌ی‌ داناوه‌ لیسته‌ی‌ ئه‌و كوردانه‌ ده‌داته‌ قه‌ڵه‌م له‌پانای‌ خاكی‌ ئێران دا بڵاوبوونه‌ته‌وه‌ له‌ دوایدا نووسیوویه‌تی‌ (له‌ خوراسان دا تیره‌یه‌كی‌ تری‌ كوردیش هه‌یه‌ پێی‌ ده‌وترێ‌ گیل) كه‌ له‌سه‌رده‌می‌ شاه(ته‌هماسپی‌ سه‌فه‌وی‌)دا (930-984 ك ، 1524-1576 ز)دا سه‌رداری‌ ئه‌م عێله‌ (شه‌مسه‌ددین به‌گ بوو) هه‌روه‌ها له‌ (عشائر العراق الكردیه‌)ی‌ عباس عزاوی‌ ناوی‌ گل هاتووه‌ ، جگه‌ له‌م سه‌ر چاوه‌ مێژویانه‌ (ساڵنامه‌ی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ 1310ه) باسی‌(گل) ده‌كات كه‌ مركزی‌ ناحیه‌ بووه‌ سه‌ربه‌ سنجغی‌ كه‌ركوك. له‌به‌ر گرنگی‌ هه‌رێمی‌ (گل)و تێ‌ دا بوونی‌ چه‌ند چاڵه‌ نه‌وتێ‌ ، ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ زۆر بایه‌خی‌ به‌تیره‌ی‌ (گل) داوه‌ كه‌ ده‌كه‌وێته‌ نێوانی‌ ئه‌م تیرانه‌وه‌ كه‌ ده‌وره‌یان داوه‌( لای‌ باكوری‌ خۆرهه‌ڵاتی‌ یه‌وه‌ زه‌نگه‌نه‌- لای‌ باكوری‌ خۆرئاوای‌ یه‌وه‌ جه‌باری‌ و شێخان - لای‌ باشوری‌ خۆرهه‌ڵاتی‌ یه‌وه‌ داوده‌ی‌ كوردستان - لای‌ باشوره‌وه‌ داوده‌ی‌ خواروو ) . به‌ڵام له‌سه‌رده‌می‌ حوكمڕانی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ دا به‌هۆی‌ ده‌سه‌ڵاتی‌ ئایینی‌ بنه‌ماڵه‌ی‌ (شێخ عبدالرحمانی‌ تاڵه‌بانی‌ یه‌وه‌) هه‌ندێك له‌نه‌وه‌كانی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌و ده‌وروبه‌ره‌ چه‌ند گوندێَكیان داگیر كرد كه‌وتنه‌ شه‌ڕه‌وه‌ له‌گه‌ڵ بنه‌ماڵه‌ی‌ به‌رزنجییه‌كان كه‌ به‌شێخێتی‌ و ده‌روێشی‌ یه‌وه‌ كه‌وتووبوونه‌ ناو تیره‌ی‌ شێخان و له‌ قه‌ره‌چێوار داده‌نیشتن ، له‌م شه‌ڕه‌دا (شێخ حوسێن)ی‌ به‌رزنجی‌ براگه‌وره‌ی‌ (شێخ حسن قه‌ره‌چێوار) له‌لایه‌ن تاڵه‌بانیه‌كانه‌وه‌ كوژرا و له‌و نێوه‌نده‌دا تیره‌كانی‌ گل و داوده‌و شێخان پیشتیوانیان له‌ شێخانی‌ به‌رزنجی‌ كرد ، هه‌ر كه‌ ئیستعماری‌ ئینگلیز وڵاتی‌ خواروی‌ عیراقیان داگیر كردو گه‌یشتنه‌ قه‌ره‌خان (جه‌له‌ولا) شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ و خزمه‌كانی چوونه‌ پیریانه‌وه‌و ده‌وڵه‌تی‌ ئینگلیز ده‌سه‌ڵاتی‌ شێخ حه‌میدی تاڵه‌بانیان زۆر به‌هێز كردو له‌ سه‌ره‌تادا كردیان به‌ قایمقامی‌ كفری‌ و له‌دوای‌ خۆی‌ كوڕه‌كه‌یان له‌جێی‌ دانا ئه‌وی‌ برده‌وه‌ گل و ناونرا (ناحیه‌) و فه‌رمانگاكه‌ی‌ برایه‌ (چه‌م سور خاو) پاش ئه‌وه‌ی‌ (سید محمد جباری‌) ئه‌م فه‌رمانگه‌یه‌ی‌ سوتاند له‌م كاته‌وه‌ گوێزرایه‌وه‌ (قادر كرم) و (گل) كرا به‌ قه‌زا مه‌ركه‌زی‌ قه‌زای‌ گل سه‌رده‌مێ‌ برایه‌ له‌یلان و سه‌رده‌مێ‌ برایه‌ (طاوخ) پاشان برایه‌ (طوز خورماتو) له‌باره‌ی‌ هێرش بۆ سه‌ر ناحیه‌ی‌ (چه‌م سورخاو) ، عه‌ولقادرگولشه‌ن جه‌باری‌ كه‌یه‌كێكه‌ له‌ پیاوه‌ سه‌ربه‌ده‌وره‌كانی‌ جه‌باری‌ و خزمی‌ سه‌یید محمدی‌ جه‌بارییه‌ و له‌ ژیان ماوه‌و ئێستا نابینایه‌ و له‌گوندی‌ (عه‌لی‌ مسته‌فا) نیشته‌جێ یه‌و ئه‌گێڕێته‌وه‌ و ده‌ڵێت&#160;:- كه‌ سه‌ید محمد جه‌باری‌ هێرشی‌ كرده‌ سه‌ر ئه‌وناحییه‌ ، كه‌ریم به‌گی‌ فه‌تاح به‌گی‌ هه‌مه‌وه‌ند و شێخ مسته‌فای‌ كوری‌ سه‌یدعبدالقادری‌ گوله‌نه‌بڕی‌ به‌رزنجی‌ له‌گه‌ڵیان بوو ژماره‌ی‌ هێرش به‌ره‌كان (400) سوار بوو منیش یه‌كێك بووم له‌ وان دوای‌ گه‌ڕانه‌وه‌ له‌ هێرش بردنه‌ سه‌ر ناحیه‌كه‌و سووتاندنی‌ مه‌ركه‌زه‌كه‌ی‌ له‌ڕێگادا لووتمان بووه‌ لووتی‌ كاروانێكی‌ میرییه‌وه‌ ئه‌وانیشمان ڕووت كرده‌وه‌ چه‌ك و كه‌ل و په‌لێكی‌ زۆرمان لێ سه‌ندن ، له‌ ئه‌نجامی‌ ئه‌وهێرشه‌دا فرۆكه‌كانی‌ ئینگلیز هاتن بۆ بۆردومان كردن و له‌ ئه‌نجامی‌ ئه‌وبۆردومانه‌ (16) كه‌س له‌دێی‌ (پاریاوڵه‌) له‌ ناوچه‌ی‌ جه‌باری‌ شه‌هید بوون ، هه‌ر ئه‌م سه‌ید محمه‌ده‌ش بوو برایم خانی‌ ده‌لۆ په‌نای‌ هاوردبووه‌ لای‌ ئه‌ویش ناردی‌ بۆلای‌ شێخ محمودی‌ حه‌فید له‌ دار كه‌لی‌ پێش ئه‌وه‌ی‌ ده‌س بكات به‌ شۆڕشه‌كه‌ی‌ ، هه‌ر له‌جێگایه‌كی‌ تر (د. موكرم تاڵه‌بانی‌) له‌ كتێبی‌ (ابراهیم خان ثائر من كردستان ) ده‌ڵێت&#160;:- له‌وبه‌ری‌ چه‌می‌ ئاوه‌ سپی یه‌وه‌ شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌تۆڵه‌ی‌ شێخ وه‌هابی‌ كوڕی‌ دا كه‌ له‌ده‌شتی‌ قه‌ره‌ ئۆغلان كوژرابوو ، هێزی‌ خۆی‌ كۆكرده‌وه‌ بۆ یارمه‌تی‌ دانی‌ ئینگلیزه‌كان و ، ئه‌م شێخ حه‌میده‌ له‌ماوه‌یه‌كی‌ زۆر كورتدا له‌سه‌رده‌می‌ عوسمانییه‌كاندا زه‌وی‌ و زارێكی‌ زۆر به‌پیت و به‌ره‌كه‌تی‌ له‌ سه‌رۆك خێڵه‌كانی‌ گل زه‌وت كرد ، دوای‌ ئه‌وی‌ فرسته‌ی‌ وه‌رگرتبوو به‌وه‌ی‌ كه‌ به‌سه‌دان كه‌س له‌خاوه‌ن موڵكه‌كان له‌پێناو بژێوی‌ ژیان ڕوویان له‌ شاری‌ كه‌ركوك كردبوو كه‌ زۆری‌ شه‌ڕه‌كان و ده‌وڵه‌مه‌ندی‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ به‌ نه‌وت و غاز وای‌ كردبوو به‌رده‌وام ململانێ‌ و شه‌ڕ له‌ ناوچه‌یه‌دا ڕووله‌ زیاد بوون بكات كه‌ بێ‌ گوومان ئه‌مه‌ش بووه‌ مایه‌ی‌ كه‌م بوونی‌ ئیش و كاره‌كانی‌ دانیشتوانی‌ ئه‌م ناوچه‌یه‌ به‌مه‌ش شێخ حمید كه‌توانی‌ جێ‌ پێی‌ خۆی‌ له‌ناو هۆزی‌ گل جێ‌ گیر بكات ، به‌مه‌شه‌وه‌ نه‌وه‌ستا ویستی‌ زه‌وی‌ و زاری‌ شێخه‌كانی‌ به‌رزنجه‌ و ئاغاكانی‌ داوده‌ داگیر بكات ، له‌ئه‌نجامی‌ ئه‌م هه‌وڵ و ته‌قه‌لایه‌ی‌ كه‌دای‌ شێخ سه‌مه‌دی‌ برای‌ شێخ حه‌مید به‌ده‌ستی‌ شێخ حسینی‌ قه‌ره‌چێوار كوژرا و ئه‌ویش له‌ تۆڵه‌ی‌ دا شێخ حسینی‌ قه‌ره‌چێواری‌ كوشته‌وه‌و له‌و لاشه‌وه‌ دێهاتی‌ داوده‌ی‌ ئاگر تێ‌ به‌ردا وژماره‌یه‌ك خه‌ڵكی‌ لێ‌ كوشتن ، پاش كشانه‌وه‌ی‌ توركه‌كان و هاتنی‌ ئینگلیزه‌كان شێخ طالبی‌ كوڕی‌ شێخ حه‌میدیان كرد به‌ به‌ڕێوبه‌ری‌ ناحه‌ی‌( گل) شێخ حه‌میدیش ده‌ستی‌ هاوكاری‌ بۆ درێژ كردن ئه‌وانیش جڵه‌ویان بۆ شۆرشكرد زه‌وی‌ و زاری‌ كێ‌ داگیر بكات ، به‌م جۆره‌ ناوی‌ (گل) مایه‌وه‌ ، به‌ڵام تاڵه‌بانییه‌كان به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ كه‌ گله‌كان یارمه‌تی‌ به‌رزنجی یه‌كانیان دابوو وه‌ له‌گه‌ڵ جه‌بارییه‌كان دۆست بوون هه‌موو گونده‌كانیان داگیر كرا و ده‌ر به‌ده‌ر بوون هه‌ندیك ماڵیان مایه‌وه‌ تا ساڵی‌ (1930ز) كه‌ شه‌ڕی‌ ئاو باریك له‌ نێوان شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فیدو هێزی‌ ده‌وڵه‌ت و ئه‌و تیرانه‌ی‌ سه‌ر به‌ ده‌وڵه‌ت بوون ڕووی‌ دا (گل) به‌ تاوانی‌ هاوكاری‌ كردنی‌ شێخ محمودی‌ حه‌فیدو له‌ڕێگه‌ی‌ (محمد به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گ)وه‌ گه‌وره‌ی‌ هۆزی گل و چه‌ن سه‌رۆك خێڵكی‌ تر له‌گه‌ڵ شێخ محمود و هێزه‌كانی‌ له‌ گونده‌كان ده‌ركران و زۆر له‌ ڕۆڵه‌كانیان خرانه‌ به‌ند و زیندان ، ئه‌م هۆزه‌ له‌ دوای ڕووخانی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ و داگیركه‌ری‌ ئینگلیز ته‌نگیان پێیان هه‌ڵچنی‌ و گه‌وره‌ی‌ خێڵه‌كانیان به‌ هه‌ڵاتن دا ، هێلانه‌ی‌ ڕۆڵه‌كانیان تێك دان ، خه‌له‌ و خه‌رمان و دارودره‌ختیان به‌ سووتان دا ، له‌و بناره‌ ده‌ریان كردن ، په‌رش و بڵاوه‌یان پێ كردن و به‌ ناو شار و دێ و دێهاتی‌ گه‌رمیان و داوده‌ و جه‌باری و زه‌نگنه‌ و شێخان و جاف دا ، به‌ڵام به‌ په‌نا به‌ری‌ و كۆچه‌واری‌ ئارامیان نه‌گرت و گه‌وره‌وبچوكیان تۆڵه‌سه‌ندن له‌ داگیركه‌ران و دوژمنان بوو به‌ پیشه‌یان . محمه‌د به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گل:- (1885ـ1960ز) سه‌رۆكی‌ هۆزی گل له‌ ده‌ورانی‌ عوسمانی‌ دا دوای‌ ده‌رچوونی‌ له‌ وڵات گل و په‌نابه‌ری‌ له‌ وڵاتی‌ داوده‌ی‌ گه‌رمیان و دامه‌زراندنی‌ له‌ گوندی‌ (قوین په‌لك ـ شێخ هه‌وازی) ، له‌ هاوینی‌ ساڵی‌ (1907ز) نه‌وتی‌ (گل)ی‌ سووتاندووه‌ له‌گه‌ڵ قادر عاشوور و چه‌ند ڕۆڵه‌یه‌كی‌ هۆزه‌كه‌یان ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ به‌ندی‌ كرد له‌ شاری كه‌ركوك و فه‌رمانی‌ خنكاندنی‌ داوه‌ ، به‌ڵام به‌هۆی ده‌سه‌ڵاتی‌ (سه‌ید ئه‌حمه‌دی‌ خانقاه‌) و (سه‌یـد وه‌ڵه‌د كاكه‌یـی‌)یـه‌وه‌ ڕزگاری بـوو جارێكی‌ تر له‌ ساڵی‌ 1930ز دا ، له‌ شه‌ڕی (ئاوباریك) له‌ نێوانی‌ شێخ مه‌حمودی‌ حه‌فید و هێزی‌ ده‌وڵه‌ت و ئینگلیزه‌كان و ئه‌و تیرانه‌ی‌ سه‌ر به‌ ده‌وڵه‌ت بوون ، دژی‌ شێخ مه‌حموود وه‌ستانه‌وه‌و ئه‌وانه‌ی‌ یارمه‌تی‌ شێخی‌ حه‌فیدیان دا بریتی‌ بوون له‌خێڵه‌كانی‌ گل و ڕۆڵه‌كانی‌ ( ئه‌حمه‌د خالید به‌گ ، سه‌عدالله به‌گ ، نصرالله به‌گ ، قادر عاشوور ، محه‌ی‌ مخه‌ ، غفور نازه‌و ) پێش ئه‌و شه‌ڕه‌ش خۆی و سه‌عدوالله‌ به‌گ و سه‌ید محه‌مه‌دی‌ جه‌باری له‌گه‌ڵ شێخ مه‌حمود له‌ گوندی‌ (داری كه‌لی) ده‌رباره‌ی‌ هه‌ڵگیرسانی‌ ئه‌و شۆڕشه‌ ته‌گبیریان كرد ، له‌گه‌ڵ تیره‌كانی‌ ناوچه‌ی‌ گه‌رمیان و سه‌رۆكه‌كانیان و به‌گزاده‌ی‌ داوده‌ (عزیز عه‌باس ئاغا ، ره‌زای‌ مصطفی‌ ئاغا ، ئیبراهیم مه‌دحه‌ت ئاغا ، كه‌ریم ئاغا) و شێخ مه‌جیدی‌ شێخ ڕه‌زای‌ تاڵه‌بانی‌ ـ ئامۆزای‌ شێخ حه‌میدی‌ تاڵه‌بانی‌ له‌ گوندی‌ (ئاوباریك) له‌ ناوچه‌ی‌ گل به‌شداری‌ ئه‌و شۆڕشه‌ی‌ كردووه‌ و له‌وێ‌ بریندار بووه‌ و له‌و شۆڕشه‌ له‌شكری‌ كورد شكاوه‌ ، شێخ مه‌حمود ئه‌سیر (دیل) بووه‌ ، ئه‌مانیش هه‌ڵاتون بۆ ناوچه‌ی‌ جه‌باری‌ و زه‌نگه‌نه‌ و له‌ كاتی‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ شێخ مه‌حمود دا له‌ ئه‌سیری ، مه‌حه‌مه‌د به‌گ جان وه‌یس به‌گ یه‌كێك بووه‌ له‌ سه‌رانی‌ هۆزه‌ كورده‌كان له‌گه‌ڵ سه‌عدوالله‌ به‌گی‌ (گل) كه‌ چوون به‌ پیریه‌وه‌ له‌ شاری كفری و سێ ڕۆژ له‌گه‌ڵیدا میوانی‌ ماڵی‌ (سه‌ید موحسن ئاغای‌ به‌رزنجه‌) بوون و له‌گه‌ڵ شێخ مه‌حمود چوونه‌وه‌ بۆ سلێمانی‌ له‌ به‌شی‌ دووه‌می‌ كتێبی (دلیل تأریخ مشاهیر الالویه‌ العراقیه‌/1947) دا ده‌ڵێت له‌ باسی ژیانی‌ (عبدالمجید محمد به‌گ)ی‌ كوری‌ ، باوكی‌ (محه‌مه‌د به‌گی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گل) یه‌كێكه‌ له‌ خێڵه‌كانی‌ گل و به‌وه‌ ناسراوه‌ ، كه‌ عه‌زمی‌ به‌ هێزه‌ و نیشتیمان په‌روه‌رێكی‌ ڕاسته‌ . عزیز به‌گی‌ حاجی‌ محمه‌دی‌ گل هه‌ر له‌ ده‌ورانی‌ عوسمانی‌ دا له‌ كۆتایی‌ سه‌ده‌ی‌ نۆزده‌هه‌م له‌گه‌ڵ جوامێر ئاغای‌ هه‌مه‌وه‌ند دژی‌ ده‌وڵه‌تی‌ عوسمانی‌ شۆڕشیان كردووه‌ ، وڵاتیان جێهێشتوو چوونه‌ته‌ (قه‌سری شیرین) ، فه‌رمانده‌ی‌ هه‌رێمه‌كه‌ دراوه‌ به‌ جوامێر ئاغای‌ هه‌مه‌وه‌ند و عزیز به‌گی‌ گل كراوه‌ته‌ یارمه‌تی‌ ده‌ری‌ پاش ماوه‌یه‌ك ده‌وڵه‌تی‌ ئێران پیلانێكی‌ دژیان دروست كردووه‌ له‌ پاشان توانی ڕزگاری‌ بێت و گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌ وڵات له‌ جێی‌ خۆی دامه‌زراوه‌ . ئه‌حمه‌د به‌گ خالید به‌گی‌ گل پاش ئه‌وه‌ی‌ كه‌ هێزی‌ كورد چوونه‌ شه‌ڕه‌وه‌ له‌گه‌ڵ ئینگلیزه‌كان له‌ شه‌ڕی (شعیبه‌) دا له‌گه‌ڵ خێڵی نامیق علی ئاغای‌ داوده‌ به‌شداری‌ له‌شكری‌ شێخ مه‌حمودی‌ كردووه‌ ، له‌گه‌ڵ سه‌عدوالله به‌گی‌ (گل) له‌وێ‌ نامیق علی ئاغای‌ داوده‌ و شێخ علی‌ قه‌ڵ به‌زه‌ی‌ جه‌باری شه‌هید بوون . </p> <ul><li>شوێنه‌ دیارییه‌كانی‌ ناوچه‌ی‌ گل :ـ</li></ul> <p>ناوچه‌ی‌ گل سه‌ره‌رای‌ ئه‌وه‌ كه‌ ناوچه‌یه‌كی‌ به‌ پیت و به‌ره‌كه‌ت و پڕ ده‌غڵ و دانه‌ و باخ و باخاتێكی‌ زۆری تێدایه‌ و بێستانی‌ زۆری لێ ده‌كرێ ، هه‌ندێ‌ شوێنی‌ تێدایه‌ هه‌ر له‌ كۆنه‌وه‌ به‌ شوێنی‌ ئاینی‌ و پیرۆز ناسراون وه‌ك:- 1ـ باوه‌قه‌تاڵ&#160;:- زیاره‌تگایه‌كی‌ ئاینی یه‌ به‌سه‌ر لووتكه‌ی‌ چیایه‌كه‌وه‌ له‌ نزیك ئاوایی‌ (كۆرمۆری جان وه‌یس به‌گ) ، كانیاوێكی‌ گه‌ڕاویشی‌ له‌ پاڵدایه‌ ئاوه‌كه‌ی‌ گۆگردییه‌ . پێشان خه‌ڵكی‌ ناوچه‌كه‌ و ده‌ورو به‌ری‌ و زۆر له‌ كاكه‌یی‌ یه‌كانی‌ هه‌ورامان هه‌موو ساڵێ ده‌هاتن بۆ سه‌ر ئه‌م باوه‌ قه‌تاڵه‌ بۆ زیاره‌ت و به‌ره‌كه‌ت و ده‌وریان لێ ده‌دا و چه‌ند مانگێ له‌وێ‌ ده‌مانه‌وه‌ ، خه‌ریكی‌ دروستكردنی‌ كه‌وچكی‌ دار و كاسه‌ و ته‌شی و شتی‌ تریان له‌م بابه‌ته‌ دروست ده‌كرد و ده‌یان فرۆشتن به‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و بناره‌ ، هه‌روه‌ها زۆر له‌ كاكه‌یی‌ یه‌ كانی‌ ناوچه‌ی‌ كه‌ركوك هه‌موو ساڵێك ده‌هاتن بۆ زیاره‌تی‌ . وا دیاره‌ باوه‌قه‌تاڵ یه‌كێ له‌ پێشه‌واكانی‌ كاكه‌یی‌ بووبێ له‌ باره‌ی‌ بیناكردنی‌ ئه‌م زیاره‌تگاوه‌ پیره‌پیاو و پیره‌ژنه‌كانی‌ ئه‌و بناره‌ سه‌رگوزه‌شته‌یێك ده‌گێڕنه‌وه‌ ده‌ڵێن&#160;:- وه‌ختی‌ خۆی‌ جان وه‌یس به‌گی‌ گه‌وره‌ی‌ سه‌رۆكی‌ خێڵی‌ گل تووشی‌ ده‌ردێكی‌ پیس ده‌بێ هه‌ر حه‌كیمێك ده‌هێننه‌ سه‌ری‌ بۆی چاره‌ناكرێ ، ماوه‌یێكی‌ زۆر له‌ ناو جێگادا ده‌كه‌وێ‌ چاوه‌ڕوانی‌ مه‌رگی‌ خۆی ده‌كات ڕۆژێكیان كه‌ جان وه‌یس به‌گ له‌ گیانه‌ ڵادا ده‌بێ و خه‌ڵكه‌كه‌ خه‌ریكی‌ كفن بۆ ئاماده‌كردن و ئاو گه‌رم كردن بۆ شۆردنی‌ ده‌بن ، سه‌یر ده‌كه‌ن وا جان وه‌یس به‌گ هۆشی هاته‌وه‌ به‌رو ساغ و سه‌لیم ڕاست بۆوه‌ له‌ جێگا و چووه‌ ناو خێڵه‌كه‌ی‌ پێی وتن له‌گه‌ڵی بكه‌ونه‌ ڕێ بۆ لوتكه‌ی چیاكه‌ی‌ نزیك ئاوایی‌ ، پێ یان ده‌ڵێ یه‌كێ‌ له‌ خاسانی‌ خوا هاتوه‌ته‌ خه‌وی‌ پێی وتووه‌ له‌ جێگاكه‌ی‌ خۆی هه‌ڵسێ و بچێ‌ بۆ سه‌ر لووتكه‌ی‌ ئه‌و چیایه‌ له‌وێ‌ شوێن ڕمێك ده‌بینێ‌ ته‌قاندوویانه‌ و چه‌قی وه‌ به‌ زه‌وی‌ دا ئه‌وه‌ نیشانه‌ی‌ باوه‌قه‌تاڵی پیاو خاسی كاكه‌یی‌ یه‌ ، گۆزێكی‌ به‌سه‌ره‌وه‌ بكاته‌وه‌ جان وه‌یس به‌گ له‌گه‌ڵ خێڵه‌كه‌ی دا ده‌ڕۆن بۆ سه‌ر لوتكه‌ی‌ چیاكه‌ و ده‌بینێ ڕاسته‌ وا شوێن تیره‌كه‌ دیاره‌ چه‌قی وه‌ به‌ زه‌وی‌ دا و له‌وێ‌ ماڵێك به‌ به‌رد و گه‌چ و گیراوه‌ به‌ گۆشتاوی‌ گۆشتی‌ گا دروست ده‌كات و تا ئێستاش كه‌لاوه‌ی‌ ئه‌و ماڵه‌ هه‌رماوه‌ و جان وه‌یس به‌گ كه‌ خۆیشی پاش ماوه‌یێك ده‌مرێ هه‌ر له‌و ماڵه‌دا گۆڕی بۆ هه‌ڵ ده‌كه‌تن و ده‌ی‌ شارنه‌وه‌ . 2ـ گه‌ڕاو :ـ كانی‌ یه‌كی‌ گه‌وره‌ی‌ ئاوی‌ گۆگرده‌ له‌ داوێنی‌ زنجیره‌ چیای ناسازه‌وه‌یه‌ له‌ كۆنه‌وه‌ گه‌ڕۆڵ ده‌چنه‌ سه‌ری خۆیانی‌ تێدا ده‌شۆن و پێی چاك ده‌بنه‌وه‌ . 3ـ سه‌رچاوه‌ی‌ نه‌وت :ـ ئه‌و بناره‌ گه‌لێ سه‌رچاوه‌ی‌ نه‌وتی‌ تێدایه‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌و ناوه‌ هه‌ر له‌كۆنه‌وه‌ لێیان هه‌ڵ ده‌گوست و بۆ سوته‌مه‌نی‌ و ڕۆشن كردنه‌وه‌ی‌ ماڵ به‌كاریان ده‌هێنا ، چه‌ند كه‌سێك له‌ خێڵی‌ گل داهاتیان له‌سه‌ر ئه‌و نه‌وته‌ بووه‌ به‌ كۆڵ و ئێستر و به‌ كاروان لێیان ده‌برد بۆ ناوچه‌ی‌ سلێمانی‌ و كوێستان له‌وێ‌ له‌گه‌ڵ خوارده‌مه‌نی‌ و كه‌ل و پێداویستیه‌كانی‌ تر ئاڵشتیان ده‌كرد . پیاوانی‌ گل:- كه‌وا و سه‌ڵته‌یان له‌به‌ر ده‌كرد و سه‌ریان به‌ مشكی‌ و قۆڵیان به‌ فه‌قیانه‌ی‌ سپی و ئاوه‌سی‌ یان ده‌به‌ست و سواری‌ ئه‌سپ و ماینی‌ بێ ئه‌نازه‌ و گوورج ده‌بوون ، ژنانیان كراس و كه‌وای‌ زه‌رد و سوور و پشتێنه‌یان به‌سه‌ردا ده‌به‌ست لووته‌وانه‌یان له‌ لووت گواره‌ له‌ گوێ‌ ملوانه‌كه‌ی‌ مێخه‌ك به‌ندیان ده‌كرده‌ مل كوڕه‌كانی‌ هۆز خاوه‌ن به‌هره‌یه‌كی‌ گه‌وره‌ بوون له‌ هۆنراوه‌ی‌ فۆلكلۆری‌ به‌زم و ڕه‌زمی‌ شایی‌ و زه‌ماوه‌ن دا له‌كاتی‌ جووتكردن و دره‌و گێره‌و كێشه‌دا له‌كاتی‌ هه‌ڵگرتنی‌ خه‌له‌و خه‌رماندا له‌كاری‌ ناومه‌ره‌زه‌و باخ و باخچه‌و بێستاندا له‌ڕۆژانی‌ ڕاوه‌ ئاسك و كه‌روێشك و سوسكه‌و پۆڕو كه‌ودا له‌ هۆ هۆ بۆكردنی‌ شوانی‌ مێگه‌له‌ مه‌ڕیشدا له‌كاتی‌ بێره‌كردنی‌ به‌هاران له‌هاتووچۆی‌ ڕێگه‌ی‌ كاروان له‌قسه‌ خۆشه‌كانی‌ دانیشتنی‌ پاش نیوه‌ڕۆی‌ پاڵ سێبه‌ری‌ مزگه‌وتی‌ گونده‌كان له‌ گفتوگۆی‌ پیره‌ پیاوه‌كان له‌گاڵته‌وگه‌پی‌ شه‌وانی‌ زستان له‌ده‌ور كوانووی‌ ئاگرو قاوه‌خانه‌ی‌ دێوه‌خانی‌ پیاوه‌ گه‌وره‌كاندا ، هه‌روه‌ها كچانیان له‌زه‌ماوه‌ندو هۆنراوه‌ی‌ فۆلكلۆر بێ‌ به‌ش نه‌بوون له‌ڕۆژانی‌ خۆشی‌ دا به‌باڵای‌ كوڕه‌سواره‌كانی‌ تفه‌نگ له‌شان و نیشه‌ك دان له‌مل ، له‌سه‌ر ماین و ئه‌سپ ئاوزه‌نگی‌ داریانه‌وه‌ له‌غاردانی‌ شایی‌ و بووك گوێزانه‌وه‌ له‌عیشق و سه‌ودای‌ كوڕه‌ ئازاكانی‌ هه‌راو هوریای‌ له‌شكریان له‌شه‌ڕی‌ دوژمنانه‌وه‌ له‌كاری‌ ته‌ون و ته‌شی‌ وڕستن و داو له‌مه‌ڵونان و مه‌ڕدۆشین و مه‌شكه‌ژه‌ندن و په‌چه‌ ماڵین و لایه‌لایه‌ی‌ ژنان له‌كاتی‌ بێشك ڕاژه‌ندن و هه‌ویر شێلان و ده‌ستار كردن دا له‌ هاتووچۆی‌ سه‌ركای‌ و له‌ده‌رچوونی‌ كۆمه‌ڵ كۆمه‌ڵیان له‌گه‌ڵ هه‌رزه‌كاران به‌گۆرانی‌ له‌ناو دیمه‌نی‌ ده‌شت وته‌لانی‌ ده‌وروپشتی‌ باوه‌قه‌تاڵ دا بۆسه‌یران و هاوه‌ردنی‌ تۆڵه‌كه‌و قنگرو پیشۆك و هه‌پڵۆك له‌ڕۆژانی‌ به‌هاردا ، هه‌روه‌ها هۆنراوه‌ی‌ كه‌له‌پوریان پڕ بوو له‌هه‌ڵبه‌ستی‌ خۆشه‌ویستی‌ و پێدا هه‌ڵدان و شین و شیوه‌ن و لاواندنه‌وه‌ و چه‌مه‌ره‌بی‌ و كۆتڵ و بۆ ئازیزانی‌ كۆچ كردوو ، وه‌له‌م پارچه‌ نووسراوه‌دا ئه‌وه‌ش به‌گرنگ ئه‌زانم ئه‌م چه‌ند ورده‌ بابه‌ته‌ بگێڕمه‌وه‌ كه‌ په‌یوه‌ندیان به‌ هۆزی‌ (گل) و ئه‌ده‌بیاتی‌ ئه‌م هۆزه‌وه‌ هه‌یه‌:- </p><p>1ـ شێخ ڕه‌زای‌ تاڵه‌بانی‌ له‌ به‌یته‌ شعرێكی‌ دا ناوی‌ هۆزی‌ (گل)ی‌ به‌م جۆره‌ هێناوه‌:- </p><p>ئاخ له‌ده‌س شۆربای‌ سڵێمان چاوه‌ش و قاوه‌ی‌ خله‌ ئه‌و ده‌ڵێی‌ ئاوی‌ گه‌ڕاوه‌ ئه‌م ده‌ڵێی‌ نه‌وتی‌ گله‌ . </p><p>2- وێسوو ساووك(1831 – 1909) شاعیرێكی‌ كاكه‌ی‌ بوو له‌گوندی‌ (قه‌ڵخانلوو)ی‌ گه‌وره‌ له‌دایك بووه‌ له‌عاره‌بی‌ كۆیی‌ نزیكی‌ (داقووق) كۆچی‌ دووایی‌ كردووه‌ ئه‌م شاعیره‌ ئه‌م پارچه‌شعیره‌ی‌ به‌ عه‌لی‌ ئاغای‌ داوده‌ دا هه‌ڵداوه‌ كه‌ ناوی‌ هۆزی‌ گلیشی‌ تێ‌ دا هێناوه‌ ره‌یس هه‌فته‌غار ئاغای‌ هه‌ردۆ زه‌ن توخوا عه‌لیاغا گۆزه‌ی‌ نه‌فت وه‌ چه‌ن؟ یه‌كێ‌ چه‌ به‌ره‌ی‌((های‌ نه‌فت های‌ نه‌فت) بۆ چ ته‌ور وه‌ی‌ ته‌وره‌ حوكما زه‌فت بۆ؟ سه‌ت كه‌ به‌گزاده‌و خاڵوانی‌ گلی‌ عه‌یبێكت هه‌یه‌ نه‌ختێ‌ وه‌ملی‌ . </p><p>له‌كۆتایدا زۆر سوپاسی‌ ئه‌و كه‌سانه‌ ده‌ین كه‌هاوكارمان بوون له‌ پێدانی‌ ئه‌م زانیارانه‌ هیوادارین هه‌ر كه‌سێك زانیاری‌ زیاتری‌ له‌سه‌ر عه‌شیره‌تی‌ (گل)ی‌ هه‌یه‌ به‌هه‌ر شیوه‌یه‌ك بێت یارمه‌تیمان بدات بۆ ته‌واوكردنی‌ ئه‌و پرۆژه‌یه‌ی‌ له‌به‌رده‌ستمانه‌ تاكو بیكه‌ینه‌ كتابێكی‌ مێژووی‌ له‌سه‌ر ئه‌م عه‌شیره‌ته‌ و هاوكاریتان مایه‌ی‌ ڕێزه‌ . </p><p>ئامادةكردنى چۆمان حازم عادل گلی </p></div>'
ما إذا كان التعديل قد تم عمله من خلال عقدة خروج تور (tor_exit_node)
false
طابع زمن التغيير ليونكس (timestamp)
1650331292
مجلوبة من «https://ar.wikipedia.org/wiki/خاص:سجل_الإساءة/7599757»