انتقل إلى المحتوى

افحص التغييرات الفردية

تسمح لك هذه الصفحة بفحص المتغيرات التي تم إنشاؤها بواسطة عامل تصفية إساءة الاستخدام لإجراء تغيير فردي.

المتغيرات المولدة لهذا التغيير

متغيرقيمة
عدد التعديلات للمستخدم (user_editcount)
6444
اسم حساب المستخدم (user_name)
'Origamos'
وقت تأكيد عنوان البريد الإلكتروني (user_emailconfirm)
'20210726221120'
عمر حساب المستخدم (user_age)
169654918
المجموعات (متضمنة غير المباشرة) التي المستخدم فيها (user_groups)
[ 0 => 'autoreview', 1 => '*', 2 => 'user', 3 => 'autoconfirmed' ]
الصلاحيات التي يمتلكها المستخدم (user_rights)
[ 0 => 'autopatrol', 1 => 'editautoreviewprotected', 2 => 'autoreview', 3 => 'patrolmarks', 4 => 'createaccount', 5 => 'read', 6 => 'edit', 7 => 'createpage', 8 => 'createtalk', 9 => 'writeapi', 10 => 'viewmyprivateinfo', 11 => 'editmyprivateinfo', 12 => 'editmyoptions', 13 => 'abusefilter-log-detail', 14 => 'urlshortener-create-url', 15 => 'centralauth-merge', 16 => 'abusefilter-view', 17 => 'abusefilter-log', 18 => 'vipsscaler-test', 19 => 'flow-hide', 20 => 'flow-edit-title', 21 => 'move-rootuserpages', 22 => 'move-categorypages', 23 => 'minoredit', 24 => 'editmyusercss', 25 => 'editmyuserjson', 26 => 'editmyuserjs', 27 => 'sendemail', 28 => 'applychangetags', 29 => 'changetags', 30 => 'viewmywatchlist', 31 => 'editmywatchlist', 32 => 'spamblacklistlog', 33 => 'flow-lock', 34 => 'mwoauthmanagemygrants', 35 => 'move', 36 => 'collectionsaveasuserpage', 37 => 'collectionsaveascommunitypage', 38 => 'autoconfirmed', 39 => 'editsemiprotected', 40 => 'skipcaptcha', 41 => 'flow-edit-post', 42 => 'ipinfo', 43 => 'ipinfo-view-basic', 44 => 'transcode-reset', 45 => 'transcode-status', 46 => 'movestable' ]
ما إذا كان المستخدم يعدل عبر واجهة المحمول (user_mobile)
false
المجموعات العالميَّة التي يمتلكها الحساب (global_user_groups)
[]
عدد تعديلات المستخدم عالميًا (global_user_editcount)
12013
ما إذا كان المستخدم يعدل من تطبيق المحمول (user_app)
false
هوية الصفحة (page_id)
227806
نطاق الصفحة (page_namespace)
0
عنوان الصفحة (بدون نطاق) (page_title)
'أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن'
عنوان الصفحة الكامل (page_prefixedtitle)
'أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن'
عمر الصفحة (بالثواني) (page_age)
531678552
أول مستخدم ساهم في الصفحة (page_first_contributor)
'196.217.45.20'
فعل (action)
'edit'
ملخص التعديل/السبب (summary)
''
Time since last page edit in seconds (page_last_edit_age)
8001726
نموذج المحتوى القديم (old_content_model)
'wikitext'
نموذج المحتوى الجديد (new_content_model)
'wikitext'
نص الويكي القديم للصفحة، قبل التعديل (old_wikitext)
'{{صندوق معلومات ملكية | name = - أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن - | title = [[قائمة حكام المغرب|سلطان المغرب]] | image = Abu Yaqub Yusef Coin.png | caption = | reign = 1163 -1184 | coronation = | othertitles = | full name = أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن بن علي | predecessor = [[عبد المؤمن بن علي الكومي|عبد المؤمن]] | successor = [[أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور|أبو يوسف يعقوب المنصور]] | suc-type = | heir = | queen = | consort = | spouse 1 = | spouse 2 = | spouse 3 = | spouse 4 = | spouse 5 = | spouse 6 = | issue = | royal house = | dynasty = [[الموحدون]] [[ملف:Flag of Almohad Dynasty.svg|25px]] | royal anthem = | father = | mother = [[عائشة بنت موسى التنملي]] | مbirth_date = [[1135م]] | birth_place = [[تينمل]] | death_date = [[18 ربيع الآخر]] [[580 هـ|580هـ]] | death_place = [[شنترين]]، [[الأندلس]] | date of burial = | place of burial = | religion = [[الإسلام]]| }} '''أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن''' (1139، [[تينمل]] - توفي [[18 ربيع الآخر]] [[580 هـ|580هـ]] / [[29 يوليو]] [[1184]]م) ثاني خلفاء [[الدولة الموحدية]] حكم بلاد المغرب والأندلس بين [[1163]] حتى [[1184]] في عاصمة دولته [[مراكش]].<ref>{{استشهاد ويب| مسار = http://nomisma.org/id/abu_ya'qub_yusuf_i | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع nomisma.org | ناشر = nomisma.org| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20180709020018/http://nomisma.org/id/abu_ya'qub_yusuf_i | تاريخ أرشيف = 9 يوليو 2018 }}</ref><ref>{{استشهاد ويب| مسار = https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع enciclopedia.cat | ناشر = enciclopedia.cat| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20160925210153/http://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml | تاريخ أرشيف = 25 سبتمبر 2016 }}</ref><ref>{{استشهاد ويب| مسار = http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع dbe.rah.es | ناشر = dbe.rah.es|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20191007145448/http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i|تاريخ أرشيف=2019-10-07}}</ref> شيد [[الخيرالدا|الجامع الكبير]] في [[إشبيلية]] و<nowiki/>[[الكتبية|جامع الكتبية]] في مراكش و[[صومعة حسان]] في [[الرباط]]. == مسيرته == ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وتولى السلطنة بعد وفاة أبيه [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الموحدون|الدولة الموحدية]]، في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. كان أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]]، من رواة الحديث، حتى أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref> اشتهر بشغفه الكبير [[جهاد|بالجهاد]]، فلقد كان دائم الغزو والتجهيز له، واعتنى بالجيوش وقواها، حتى أنه قد ألف رسالة مشهورة في فضل [[الجهاد في سبيل الله]] ومكانته والحض عليه، صارت هذه الرسالة تطبع وتدرس حتى وقت قريب. قتل في [[معركة شنترين]] بالأندلس، بعد أن أصابته إصابات بالغة توفي على إثرها، نقل بعدها جثمانه إلى مسقط رأسه [[تينمل]]. == انظر أيضا == {{روابط شقيقة}} * [[حصار شنترين (1184)]] == مراجع == {{مراجع}} {{خلفاء الموحدين}} {{حكام المغرب}} {{شريط بوابات|الأندلس|الجزائر|أعلام|الأمازيغ|البرتغال|السياسة|المغرب|المغرب العربي|مراكش}} {{بذرة سياسي مغربي}} [[تصنيف:أشخاص من تينمل]] [[تصنيف:أشخاص من مراكش]] [[تصنيف:خلفاء الموحدين في القرن 12 م]] [[تصنيف:سلاطين مغاربة]] [[تصنيف:مواليد 1135]] [[تصنيف:مواليد 1139]] [[تصنيف:مواليد في تينمل]] [[تصنيف:موحدون]] [[تصنيف:وفيات 1184]] [[تصنيف:وفيات 580 هـ]] [[تصنيف:وفيات في يابرة]]'
نص الويكي الجديد للصفحة، بعد التعديل (new_wikitext)
'{{صندوق معلومات ملكية | name = - أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن - | title = [[قائمة حكام المغرب|سلطان المغرب]] | image = Abu Yaqub Yusef Coin.png | caption = | reign = 1163 -1184 | coronation = | othertitles = | full name = أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن بن علي | predecessor = [[عبد المؤمن بن علي الكومي|عبد المؤمن]] | successor = [[أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور|أبو يوسف يعقوب المنصور]] | suc-type = | heir = | queen = | consort = | spouse 1 = | spouse 2 = | spouse 3 = | spouse 4 = | spouse 5 = | spouse 6 = | issue = | royal house = | dynasty = [[الموحدون]] [[ملف:Flag of Almohad Dynasty.svg|25px]] | royal anthem = | father = | mother = [[عائشة بنت موسى التنملي]] | مbirth_date = [[1135م]] | birth_place = [[تينمل]] | death_date = [[18 ربيع الآخر]] [[580 هـ|580هـ]] | death_place = [[شنترين]]، [[الأندلس]] | date of burial = | place of burial = | religion = [[الإسلام]]| }} '''أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن''' (1139، [[تينمل]] - توفي [[18 ربيع الآخر]] [[580 هـ|580هـ]] / [[29 يوليو]] [[1184]]م) ثاني خلفاء [[الدولة الموحدية]] حكم بلاد المغرب والأندلس بين [[1163]] حتى [[1184]] في عاصمة دولته [[مراكش]].<ref>{{استشهاد ويب| مسار = http://nomisma.org/id/abu_ya'qub_yusuf_i | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع nomisma.org | ناشر = nomisma.org| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20180709020018/http://nomisma.org/id/abu_ya'qub_yusuf_i | تاريخ أرشيف = 9 يوليو 2018 }}</ref><ref>{{استشهاد ويب| مسار = https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع enciclopedia.cat | ناشر = enciclopedia.cat| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20160925210153/http://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml | تاريخ أرشيف = 25 سبتمبر 2016 }}</ref><ref>{{استشهاد ويب| مسار = http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع dbe.rah.es | ناشر = dbe.rah.es|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20191007145448/http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i|تاريخ أرشيف=2019-10-07}}</ref> شيد [[الخيرالدا|الجامع الكبير]] في [[إشبيلية]] و<nowiki/>[[الكتبية|جامع الكتبية]] في مراكش و[[صومعة حسان]] في [[الرباط]]. == مسيرته == ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وكان والده هو [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الدولة الموحدية]] ووالدته هي صفية بنت أبي عمران ابنة أبي عمران موسى بن سليمان الكافي، الذي كان أحد أتباع [[ابن تومرت]].<ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=Concubines and courtesans: women and slavery in Islamic history|تاريخ=2017|ناشر=Oxford University Press|محرر=Gordon|محرر-الأول=Matthew|مكان=New York, NY|محرر2=Hain|محرر2-الأول=Kathryn A.|isbn=978-0-19-062218-3}}</ref><ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=The encyclopaedia of Islam. 1: A - B / ed. by an ed. comm. consisting of H. A. R. Gibb|تاريخ=1986|ناشر=Brill|محرر=Gibb|محرر-الأول=Hamilton Alexander Rosskeen|طبعة=Photomechan. repr. of the 1. ed. 1960|مكان=Leiden|isbn=978-90-04-08114-7}}</ref> تولى السلطنة بعد وفاة أبيه في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]] وعالما دينيا يتبع [[المدرسة الظاهرية البرانية|المدرسة الظاهرية]] أو المدرسة الحرفية للفقه الإسلامي، مثله في ذلك مثل العديد من حكام الموحدين، ويقال أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[ابن رشد]]، و<nowiki/>[[ابن طفيل]]،<ref>Kojiro Nakamura, "Ibn Mada's Criticism of Arab Grammarians." ''Orient'', v. 10, pgs. 89-113. 1974</ref> و<nowiki/>[[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref> كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن قد عين عالم [[قرطبة]] الموسوعي [[ابن مضاء]] كقاضي قضاة له خلال الإصلاحات التي أجراها لدولة الموحدين، وأشرف الاثنان على حظر أي مادة دينية كتبها غير الظاهريين،<ref>{{استشهاد بدورية محكمة|عنوان=Landmarks in Linguistic Thought Volume III|مسار=http://dx.doi.org/10.4324/9780203444153|مؤلف=Versteegh|الأول=Kees|تاريخ=2013-02-01|دوي=10.4324/9780203444153}}</ref> ثم ذهب ابن يوسف المنصور إلى أبعد من ذلك، فأمر بإحراق الكتب غير الظاهرية بدلاً من حظرها فقط.<ref>Shawqi Daif, Introduction to Ibn Mada's ''Refutation of the Grammarians'', pg. 6. Cairo, 1947.</ref> اشتهر بشغفه الكبير [[جهاد|بالجهاد]]، فلقد كان دائم الغزو والتجهيز له، واعتنى بالجيوش وقواها، حتى أنه قد ألف رسالة مشهورة في فضل [[الجهاد في سبيل الله]] ومكانته والحض عليه، صارت هذه الرسالة تطبع وتدرس حتى وقت قريب. اتجه أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن لغزو [[شبه الجزيرة الإيبيرية|شبه جزيرة أيبيريا]] في عام 1170 ونجح في إخضاع [[بلنسية|يلنسية]] و<nowiki/>[[كتالونيا|كاتالونيا]]، وفي العام التالي استقر في [[إشبيلية]]، وأمر ببناء العديد من المباني، مثل [[قصر المورق]] و<nowiki/>[[حدائق البحيرة|قصر البحيرة]] [[قلعة جابر|وقلعة جابر]].<ref>"The History of the Mohammedan Dynasties in Spain," taken from Ahmed Mohammed al-Maqqari's ''Nafhut Tibb min Ghusn al-Andalus al-Ratib wa Tarikh Lisan ad-Din Ibn al-Khatib''. Translated by Pascual de Gayangos y Arce from copies in the British Museum. Pg. 319. London: The Orientalist Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by W. H. Allen Ltd and M. Duprat.</ref> قتل في [[معركة شنترين]] بالأندلس، بعد أن أصابته إصابات بالغة توفي على إثرها، نقل بعدها جثمانه إلى مسقط رأسه [[تينمل]]. == انظر أيضا == {{روابط شقيقة}} * [[حصار شنترين (1184)]] == مراجع == {{مراجع}} {{خلفاء الموحدين}} {{حكام المغرب}} {{شريط بوابات|الأندلس|الجزائر|أعلام|الأمازيغ|البرتغال|السياسة|المغرب|المغرب العربي|مراكش}} {{بذرة سياسي مغربي}} [[تصنيف:أشخاص من تينمل]] [[تصنيف:أشخاص من مراكش]] [[تصنيف:خلفاء الموحدين في القرن 12 م]] [[تصنيف:سلاطين مغاربة]] [[تصنيف:مواليد 1135]] [[تصنيف:مواليد 1139]] [[تصنيف:مواليد في تينمل]] [[تصنيف:موحدون]] [[تصنيف:وفيات 1184]] [[تصنيف:وفيات 580 هـ]] [[تصنيف:وفيات في يابرة]]'
فرق موحد للتغييرات المصنوعة بواسطة التعديل (edit_diff)
'@@ -37,9 +37,13 @@ == مسيرته == -ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وتولى السلطنة بعد وفاة أبيه [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الموحدون|الدولة الموحدية]]، في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. +ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وكان والده هو [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الدولة الموحدية]] ووالدته هي صفية بنت أبي عمران ابنة أبي عمران موسى بن سليمان الكافي، الذي كان أحد أتباع [[ابن تومرت]].<ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=Concubines and courtesans: women and slavery in Islamic history|تاريخ=2017|ناشر=Oxford University Press|محرر=Gordon|محرر-الأول=Matthew|مكان=New York, NY|محرر2=Hain|محرر2-الأول=Kathryn A.|isbn=978-0-19-062218-3}}</ref><ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=The encyclopaedia of Islam. 1: A - B / ed. by an ed. comm. consisting of H. A. R. Gibb|تاريخ=1986|ناشر=Brill|محرر=Gibb|محرر-الأول=Hamilton Alexander Rosskeen|طبعة=Photomechan. repr. of the 1. ed. 1960|مكان=Leiden|isbn=978-90-04-08114-7}}</ref> تولى السلطنة بعد وفاة أبيه في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. -كان أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]]، من رواة الحديث، حتى أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref> +كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]] وعالما دينيا يتبع [[المدرسة الظاهرية البرانية|المدرسة الظاهرية]] أو المدرسة الحرفية للفقه الإسلامي، مثله في ذلك مثل العديد من حكام الموحدين، ويقال أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[ابن رشد]]، و<nowiki/>[[ابن طفيل]]،<ref>Kojiro Nakamura, "Ibn Mada's Criticism of Arab Grammarians." ''Orient'', v. 10, pgs. 89-113. 1974</ref> و<nowiki/>[[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref> + +كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن قد عين عالم [[قرطبة]] الموسوعي [[ابن مضاء]] كقاضي قضاة له خلال الإصلاحات التي أجراها لدولة الموحدين، وأشرف الاثنان على حظر أي مادة دينية كتبها غير الظاهريين،<ref>{{استشهاد بدورية محكمة|عنوان=Landmarks in Linguistic Thought Volume III|مسار=http://dx.doi.org/10.4324/9780203444153|مؤلف=Versteegh|الأول=Kees|تاريخ=2013-02-01|دوي=10.4324/9780203444153}}</ref> ثم ذهب ابن يوسف المنصور إلى أبعد من ذلك، فأمر بإحراق الكتب غير الظاهرية بدلاً من حظرها فقط.<ref>Shawqi Daif, Introduction to Ibn Mada's ''Refutation of the Grammarians'', pg. 6. Cairo, 1947.</ref> اشتهر بشغفه الكبير [[جهاد|بالجهاد]]، فلقد كان دائم الغزو والتجهيز له، واعتنى بالجيوش وقواها، حتى أنه قد ألف رسالة مشهورة في فضل [[الجهاد في سبيل الله]] ومكانته والحض عليه، صارت هذه الرسالة تطبع وتدرس حتى وقت قريب. + +اتجه أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن لغزو [[شبه الجزيرة الإيبيرية|شبه جزيرة أيبيريا]] في عام 1170 ونجح في إخضاع [[بلنسية|يلنسية]] و<nowiki/>[[كتالونيا|كاتالونيا]]، وفي العام التالي استقر في [[إشبيلية]]، وأمر ببناء العديد من المباني، مثل [[قصر المورق]] و<nowiki/>[[حدائق البحيرة|قصر البحيرة]] [[قلعة جابر|وقلعة جابر]].<ref>"The History of the Mohammedan Dynasties in Spain," taken from Ahmed Mohammed al-Maqqari's ''Nafhut Tibb min Ghusn al-Andalus al-Ratib wa Tarikh Lisan ad-Din Ibn al-Khatib''. Translated by Pascual de Gayangos y Arce from copies in the British Museum. Pg. 319. London: The Orientalist Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by W. H. Allen Ltd and M. Duprat.</ref> قتل في [[معركة شنترين]] بالأندلس، بعد أن أصابته إصابات بالغة توفي على إثرها، نقل بعدها جثمانه إلى مسقط رأسه [[تينمل]]. '
حجم الصفحة الجديد (new_size)
8879
حجم الصفحة القديم (old_size)
5856
الحجم المتغير في التعديل (edit_delta)
3023
السطور المضافة في التعديل (added_lines)
[ 0 => 'ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وكان والده هو [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الدولة الموحدية]] ووالدته هي صفية بنت أبي عمران ابنة أبي عمران موسى بن سليمان الكافي، الذي كان أحد أتباع [[ابن تومرت]].<ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=Concubines and courtesans: women and slavery in Islamic history|تاريخ=2017|ناشر=Oxford University Press|محرر=Gordon|محرر-الأول=Matthew|مكان=New York, NY|محرر2=Hain|محرر2-الأول=Kathryn A.|isbn=978-0-19-062218-3}}</ref><ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=The encyclopaedia of Islam. 1: A - B / ed. by an ed. comm. consisting of H. A. R. Gibb|تاريخ=1986|ناشر=Brill|محرر=Gibb|محرر-الأول=Hamilton Alexander Rosskeen|طبعة=Photomechan. repr. of the 1. ed. 1960|مكان=Leiden|isbn=978-90-04-08114-7}}</ref> تولى السلطنة بعد وفاة أبيه في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا.', 1 => 'كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]] وعالما دينيا يتبع [[المدرسة الظاهرية البرانية|المدرسة الظاهرية]] أو المدرسة الحرفية للفقه الإسلامي، مثله في ذلك مثل العديد من حكام الموحدين، ويقال أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[ابن رشد]]، و<nowiki/>[[ابن طفيل]]،<ref>Kojiro Nakamura, "Ibn Mada's Criticism of Arab Grammarians." ''Orient'', v. 10, pgs. 89-113. 1974</ref> و<nowiki/>[[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref>', 2 => '', 3 => 'كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن قد عين عالم [[قرطبة]] الموسوعي [[ابن مضاء]] كقاضي قضاة له خلال الإصلاحات التي أجراها لدولة الموحدين، وأشرف الاثنان على حظر أي مادة دينية كتبها غير الظاهريين،<ref>{{استشهاد بدورية محكمة|عنوان=Landmarks in Linguistic Thought Volume III|مسار=http://dx.doi.org/10.4324/9780203444153|مؤلف=Versteegh|الأول=Kees|تاريخ=2013-02-01|دوي=10.4324/9780203444153}}</ref> ثم ذهب ابن يوسف المنصور إلى أبعد من ذلك، فأمر بإحراق الكتب غير الظاهرية بدلاً من حظرها فقط.<ref>Shawqi Daif, Introduction to Ibn Mada's ''Refutation of the Grammarians'', pg. 6. Cairo, 1947.</ref>', 4 => '', 5 => 'اتجه أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن لغزو [[شبه الجزيرة الإيبيرية|شبه جزيرة أيبيريا]] في عام 1170 ونجح في إخضاع [[بلنسية|يلنسية]] و<nowiki/>[[كتالونيا|كاتالونيا]]، وفي العام التالي استقر في [[إشبيلية]]، وأمر ببناء العديد من المباني، مثل [[قصر المورق]] و<nowiki/>[[حدائق البحيرة|قصر البحيرة]] [[قلعة جابر|وقلعة جابر]].<ref>"The History of the Mohammedan Dynasties in Spain," taken from Ahmed Mohammed al-Maqqari's ''Nafhut Tibb min Ghusn al-Andalus al-Ratib wa Tarikh Lisan ad-Din Ibn al-Khatib''. Translated by Pascual de Gayangos y Arce from copies in the British Museum. Pg. 319. London: The Orientalist Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by W. H. Allen Ltd and M. Duprat.</ref>' ]
السطور المزالة في التعديل (removed_lines)
[ 0 => 'ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وتولى السلطنة بعد وفاة أبيه [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الموحدون|الدولة الموحدية]]، في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا.', 1 => 'كان أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]]، من رواة الحديث، حتى أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref>' ]
مصدر HTML المعروض للمراجعة الجديدة (new_html)
'<div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ar" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r63051380">.mw-parser-output .entete.aerostat{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Picto_infobox_aerostat.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aikido{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Aikido_pictogram.svg/40px-Aikido_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.alpinisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/Picto_infobox_alpinisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arbitre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Referee_football_pictogram.svg/35px-Referee_football_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Archery_pictogram.svg/35px-Archery_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.archives2{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Picto_infobox_archives.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arduino,.mw-parser-output .entete.electro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Arduino_ftdi_chip-1.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artiste{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Picto_infobox_artiste.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artsmartiauxjap{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/Picto_infobox_samourai.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.association{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Collaboration_logo_infobox.svg/50px-Collaboration_logo_infobox.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.athletisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Athletics_pictogram.svg/40px-Athletics_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.audio{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/35px-Gnome-speakernotes.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.auteur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_auteur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.autogire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e6/Picto_Autogyro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_automobil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Airplane_silhouette_white.svg/40px-Airplane_silhouette_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aviron{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Rowing_pictogram.svg/35px-Rowing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.badminton{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Badminton_pictogram.svg/35px-Badminton_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.baseball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Baseball_pictogram.svg/35px-Baseball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.basket-ball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_Infobox_Basketball.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.bd{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2c/Picto_infobox_comicballoon.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Biathlon_pictogram.svg/40px-Biathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/Picto_infobox_beer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.book,.mw-parser-output .entete.universite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Picto_infobox_book.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.boxe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Boxing_pictogram.svg/35px-Boxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.calendrier{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Almanacco.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.camera{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Camera-photo.svg/120px-Camera-photo.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.canada{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/Picto_infobox_Canada.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cardinal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_cardinal.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.catch{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Picto_infobox_catch.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chateau{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Picto_infobox_chateau.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chimie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_chemistry_HUN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cinema{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Picto_infobox_cinema.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.commonwealth{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/db/Picto_infobox_Commonwealth.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.communication{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Picto_infobox_antenna.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cyclisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Cycling_%28road%29_pictogram.svg/45px-Cycling_%28road%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.deportation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_Infobox_deportation.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.diplomatie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_infobox_ambassade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.disney{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Picto_infobox_Disney.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.droit{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Balance%2C_by_David.svg/40px-Balance%2C_by_David.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.drone-civil{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_civil_drone.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.egypte-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cc/Picto_infobox_ancient_Egypt.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Factory_black.png/40px-Factory_black.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise-blanc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Factory_white.png/40px-Factory_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.equitation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Equestrian_pictogram.svg/35px-Equestrian_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e1/Picto_infobox_escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_infobox_alpinisme-escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escrime{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Fencing_pictogram.svg/35px-Fencing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.espagne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Picto_Infobox_Coat_of_Arms_of_Spain.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.eveque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_bishop.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.factory{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/Picto_infobox_enterprise.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.floorball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Floorball_pictogram.svg/35px-Floorball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.fondeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Cross_country_skiing_pictogram.svg/40px-Cross_country_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.football{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Infobox_Football_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Picto_infobox_fotbal_2.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footUS{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4e/Picto_Foot_US.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.futsal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Futsal_pictogram.svg/35px-Futsal_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.golf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Golf_pictogram.svg/35px-Golf_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.grappe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Icone_oenobox.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.gymnastique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg/35px-Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Handball_pictogram_white.svg/35px-Handball_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Handball_pictogram.svg/35px-Handball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.helicoptere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Picto_infobox_helicopter.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Picto_Infobox_Ice_hockey.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey-sur-gazon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Field_hockey_pictogram.svg/35px-Field_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hospitaliers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_Hospitaliers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.humain{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Picto_infobox_manwoman.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.informatique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Picto-infoboxinfo.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.internet{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Web-browser-openclipart.svg/45px-Web-browser-openclipart.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.israel-judaisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Picto_infobox_israel-judaisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Picto_infobox_Game.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu-role{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d8/Picto_infobox_Jeu_de_rôle.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeuvideo,.mw-parser-output .entete.jeuvideov3{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg/35px-Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.judo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Judo_pictogram.svg/40px-Judo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.karate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Karate_pictogram.svg/40px-Karate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kayak{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg/35px-Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kickboxing{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Kickboxing_pictogram.svg/40px-Kickboxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.lutte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Wrestling_pictogram.svg/40px-Wrestling_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.macintosh{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/20/Picto_infobox_Macintosh.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.malte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e4/Picto_infobox_Malte.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.map{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Picto_infobox_map.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.medecine{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Picto_infobox_med.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mets{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Picto_infobox_mets.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.militaire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_military.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.money,.mw-parser-output .entete.money_coin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Money_Coin_Icon.svg/40px-Money_Coin_Icon.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-metro,.mw-parser-output .entete.metro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_infobox_Mtl_metro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_Mtl_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.moteur-avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Picto_Infobox_moteur_d%27avion.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mosque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Picto_infobox_Mosque.svg/35px-Picto_infobox_Mosque.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musee,.mw-parser-output .entete.museum,.mw-parser-output .entete.papyrus{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Picto_infobox_papyrus.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musique,.mw-parser-output .entete.music{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Picto_infobox_music.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.natation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Swimming_pictogram_white.png/35px-Swimming_pictogram_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.nations-unies{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Picto_infobox_UN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.omnisports{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Sport3_icone.svg/35px-Sport3_icone.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.palace{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Pictogram_infobox_palace.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.paralympique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Picto_infobox_Paralympics.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.persofiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/Picto_infobox_masks.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.petrole{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_Infobox_Oil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.planeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Picto_infobox_planeur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.plateforme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Picto_Infobox_Oil_Platform.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.poker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg/50px-Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.presse{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Picto_infobox_journal-ar.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.pretendant{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Picto_infobox_pr%C3%A9tendant_%C3%A0_un_tr%C3%B4ne.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.projet,.mw-parser-output .entete.project{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Picto_infobox_tools.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.psychologie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/Picto_infobox_psycho.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.quebec{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Picto_infobox_Quebec.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.recherche{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Picto_infobox_detective.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rinkhockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Roller_hockey_pictogram.svg/35px-Roller_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rome-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Picto_infobox_Roman_military_banner.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.route{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Infobox_road_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugby{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/Picto_Infobox_Rugby.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugbyblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Rugby_union_pictogram.svg/35px-Rugby_union_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.satellite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Picto_infobox_satellite.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sautski{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Ski_jumping_pictogram.svg/40px-Ski_jumping_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.science-fiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Picto_infobox_fliyingsaucer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.serie-video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Logo_television_blanc.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.ski-alpin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Alpine_skiing_pictogram.svg/40px-Alpine_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.snooker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Cue_sports_pictogram.svg/40px-Cue_sports_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.software{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fe/Picto_infobox_software.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Picto_infobox_Olympic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport-automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Picto_infobox_sport_auto.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.squash{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Squash_pictogram.svg/35px-Squash_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.stadium{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Stadium.svg/40px-Stadium.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.starwars{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Star_Wars_Infobox_Pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.surf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Surfing_pictogram.svg/35px-Surfing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.taekwondo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Taekwondo_pictogram.svg/40px-Taekwondo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.television{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/Picto_infobox_TV-T%26PC.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.templiers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Picto_infobox_Templiers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Tennis_pictogram_white.svg/35px-Tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-table{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Table_tennis_pictogram_white.svg/40px-Table_tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-tableblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Table_tennis_pictogram.svg/35px-Table_tennis_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.timbre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_Stamps.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Infobox_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.triathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Triathlon_pictogram.svg/40px-Triathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.ultimate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Ultimate_pictogram.svg/70px-Ultimate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.union-europeenne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c0/Picto_Infobox_Europe.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/35px-Tango-video-x-generic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.voile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Sailing_pictogram.svg/40px-Sailing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.volleyball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg/35px-Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.water-polo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Water_polo_pictogram.svg/40px-Water_polo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}</style> <table class="infobox infobox_v2" cellspacing="3px"> <tbody><tr><th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#f9f9f9;color:#000000"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="قائمة حكام المغرب">سلطان المغرب</a> <small></small> </th> </tr><tr class="mw-empty-elt"> </tr><tr> <th scope="col" colspan="2" class="entete default" style="line-height:1.5em; background-color:#CCBBEE;color:#000000">- أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن - </th></tr> <tr><td colspan="2" align="center"><div><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png/280px-Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png" decoding="async" width="280" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png/420px-Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png/560px-Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png 2x" data-file-width="1202" data-file-height="599" /></a><figcaption></figcaption></figure></div> </td></tr><tr> <td colspan="2"></td> </tr><tr> <th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#e4dcf6;color:#000000"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="قائمة حكام المغرب">سلطان المغرب</a><small> </small> </th> </tr><tr> <td colspan="2" style="text-align:center;background-color:#F9F9F9;color:#000000;"><b>فترة الحكم</b><br />1163 -1184</td> </tr><tr> <th colspan="2" style="text-align:center;background-color:#e4dcf6;color:#000000"> معلومات شخصية </th> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row"><span class="nowrap"> اسم الولادة</span></th> <td style="">أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P1477" title="تعديل قيمة خاصية (P1477) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P1477) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الاسم الكامل</th> <td style="">أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن بن علي</td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الميلاد</th> <td style="">سنة <a href="/wiki/1138" title="1138">1138</a> &#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P569" title="تعديل قيمة خاصية (P569) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P569) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span><br /><a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الوفاة</th> <td style=""><a href="/wiki/18_%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AE%D8%B1" title="18 ربيع الآخر">18 ربيع الآخر</a> <a href="/wiki/580_%D9%87%D9%80" title="580 هـ">580هـ</a><br /><a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86" title="شنترين">شنترين</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="الأندلس">الأندلس</a></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">مكان الدفن</th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P119" title="تعديل قيمة خاصية (P119) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P119) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">مواطنة</th> <td style=""><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Morocco.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/20px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/30px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/40px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="المغرب">المغرب</a><sup id="cite_ref-wikidata-090ea48c852631a52a0a12bbe648ecd36e854d48_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-090ea48c852631a52a0a12bbe648ecd36e854d48-1">&#91;1&#93;</a></sup>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P27" title="تعديل قيمة خاصية (P27) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P27) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86_(%D9%85%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%AF)" title="دين (معتقد)">الديانة</a></th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الإسلام">الإسلام</a></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الأولاد</th> <td style=""><div style="max-height:180px; overflow: auto; padding: 2px 0 2px 5px; background-color:transparent;vertical-align:top;font-size:100%"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور">أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور</a><sup id="cite_ref-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc-2">&#91;2&#93;</a></sup><br /><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%88%D8%B9" title="عبد الواحد المخلوع">عبد الواحد المخلوع</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P40" title="تعديل قيمة خاصية (P40) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P40) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></div></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8" title="أب">الأب</a></th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="عبد المؤمن بن علي">عبد المؤمن بن علي</a><sup id="cite_ref-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc-2">&#91;2&#93;</a></sup>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P22" title="تعديل قيمة خاصية (P22) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P22) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الأم</th> <td style=""><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D8%B4%D8%A9_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D9%85%D9%84%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="عائشة بنت موسى التنملي (الصفحة غير موجودة)">عائشة بنت موسى التنملي</a></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">عائلة</th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الدولة الموحدية</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P53" title="تعديل قيمة خاصية (P53) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P53) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">سلالة</th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="الموحدون">الموحدون</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Almohad_Dynasty.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Almohad_Dynasty.svg/25px-Flag_of_Almohad_Dynasty.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Almohad_Dynasty.svg/38px-Flag_of_Almohad_Dynasty.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Almohad_Dynasty.svg/50px-Flag_of_Almohad_Dynasty.svg.png 2x" data-file-width="644" data-file-height="444" /></a></span></td> </tr><tr> <th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#e4dcf6;color:#000000"> الحياة العملية </th> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row"><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%A9" title="مهنة">المهنة</a></th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A" title="سياسي">سياسي</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P106" title="تعديل قيمة خاصية (P106) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P106) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#e4dcf6;color:#000000">الخدمة العسكرية </th> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">المعارك والحروب</th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86_(1184)" title="حصار شنترين (1184)">حصار شنترين</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P607" title="تعديل قيمة خاصية (P607) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P607) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <td colspan="2" style="text-align:center;background-color:#F9F9F9;color:#000000;"></td> </tr><tr> <td colspan="2" style="text-align:right;background-color:#F9F9F9;color:#000000;"></td> </tr><tr> <td class="navigation-only" colspan="2" style="border-top: 2px #CCBBEE dotted; font-size: 80%; background:inherit; text-align: left;"><span class="plainlinks" style="float:right;"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit&amp;section=0"><span style="color:#555;">تعديل مصدري</span></a> - <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;veaction=edit"><span style="color:#555;">تعديل</span></a> </span>&#160;<span typeof="mw:File"><a href="//ar.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82_%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="طالع توثيق القالب"><img alt="طالع توثيق القالب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></td></tr> </tbody></table> <p><b>أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن</b> (1139، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a> - توفي <a href="/wiki/18_%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AE%D8%B1" title="18 ربيع الآخر">18 ربيع الآخر</a> <a href="/wiki/580_%D9%87%D9%80" title="580 هـ">580هـ</a> / <a href="/wiki/29_%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%88" title="29 يوليو">29 يوليو</a> <a href="/wiki/1184" title="1184">1184م</a>) ثاني خلفاء <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الدولة الموحدية</a> حكم بلاد المغرب والأندلس بين <a href="/wiki/1163" title="1163">1163</a> حتى <a href="/wiki/1184" title="1184">1184</a> في عاصمة دولته <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%83%D8%B4" title="مراكش">مراكش</a>.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">&#91;3&#93;</a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">&#91;4&#93;</a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">&#91;5&#93;</a></sup> شيد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%A7" class="mw-redirect" title="الخيرالدا">الجامع الكبير</a> في <a href="/wiki/%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="إشبيلية">إشبيلية</a> و<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="الكتبية">جامع الكتبية</a> في مراكش <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="صومعة حسان">وصومعة حسان</a> في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B7" title="الرباط">الرباط</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مسيرته"><span id=".D9.85.D8.B3.D9.8A.D8.B1.D8.AA.D9.87"></span>مسيرته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit&amp;section=1" title="عدل القسم: مسيرته"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ولد في <a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a> في 15 من شهر رجب سنة <a href="/wiki/533_%D9%87%D9%80" title="533 هـ">533</a> هـ الموافق 17 فبراير <a href="/wiki/1139" title="1139">1139</a> م، وكان والده هو <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="عبد المؤمن بن علي">عبد المؤمن</a> مؤسس <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الدولة الموحدية</a> ووالدته هي صفية بنت أبي عمران ابنة أبي عمران موسى بن سليمان الكافي، الذي كان أحد أتباع <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%AA" title="ابن تومرت">ابن تومرت</a>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">&#91;6&#93;</a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">&#91;7&#93;</a></sup> تولى السلطنة بعد وفاة أبيه في جمادى الآخرة سنة <a href="/wiki/558_%D9%87%D9%80" title="558 هـ">558هـ</a>, وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. </p><p>كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن أديبا حافظًا <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="القرآن">للقرآن</a> وعالما دينيا يتبع <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="المدرسة الظاهرية البرانية">المدرسة الظاهرية</a> أو المدرسة الحرفية للفقه الإسلامي، مثله في ذلك مثل العديد من حكام الموحدين، ويقال أنه كان يحفظ <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D9%8A%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D9%8A" title="صحيح البخاري">صحيح البخاري</a> بسنده الخاص به، ورغم أرومته <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%BA%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="الأمازيغية">الأمازيغية</a> كان شديد الفصاحة <a href="/wiki/%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="لغة عربية">باللغة العربية</a>، يعلم أخبار <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="عرب">العرب</a> في الجاهلية <a href="/wiki/%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="إسلام">والإسلام</a>، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="ابن رشد">ابن رشد</a>، و<a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D9%81%D9%8A%D9%84" title="ابن طفيل">ابن طفيل</a>،<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">&#91;8&#93;</a></sup> و<a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B5%D8%A9_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AC" title="حفصة بنت الحاج">حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية</a> التي درّست بنات السلطان في قصره.<sup id="cite_ref-Meri2005_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Meri2005-9">&#91;9&#93;</a></sup> </p><p>كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن قد عين عالم <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%B7%D8%A8%D8%A9" title="قرطبة">قرطبة</a> الموسوعي <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B6%D8%A7%D8%A1" title="ابن مضاء">ابن مضاء</a> كقاضي قضاة له خلال الإصلاحات التي أجراها لدولة الموحدين، وأشرف الاثنان على حظر أي مادة دينية كتبها غير الظاهريين،<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">&#91;10&#93;</a></sup> ثم ذهب ابن يوسف المنصور إلى أبعد من ذلك، فأمر بإحراق الكتب غير الظاهرية بدلاً من حظرها فقط.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">&#91;11&#93;</a></sup> </p><p>اشتهر بشغفه الكبير <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF" title="جهاد">بالجهاد</a>، فلقد كان دائم الغزو والتجهيز له، واعتنى بالجيوش وقواها، حتى أنه قد ألف رسالة مشهورة في فضل <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D9%8A_%D8%B3%D8%A8%D9%8A%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="الجهاد في سبيل الله">الجهاد في سبيل الله</a> ومكانته والحض عليه، صارت هذه الرسالة تطبع وتدرس حتى وقت قريب. </p><p>اتجه أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن لغزو <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="شبه الجزيرة الإيبيرية">شبه جزيرة أيبيريا</a> في عام 1170 ونجح في إخضاع <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="بلنسية">يلنسية</a> و<a href="/wiki/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="كتالونيا">كاتالونيا</a>، وفي العام التالي استقر في <a href="/wiki/%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="إشبيلية">إشبيلية</a>، وأمر ببناء العديد من المباني، مثل <a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%82" title="قصر المورق">قصر المورق</a> و<a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AD%D9%8A%D8%B1%D8%A9" title="حدائق البحيرة">قصر البحيرة</a> <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1" title="قلعة جابر">وقلعة جابر</a>.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">&#91;12&#93;</a></sup> </p><p>قتل في <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86" class="mw-redirect" title="معركة شنترين">معركة شنترين</a> بالأندلس، بعد أن أصابته إصابات بالغة توفي على إثرها، نقل بعدها جثمانه إلى مسقط رأسه <a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انظر_أيضا"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B8.D8.B1_.D8.A3.D9.8A.D8.B6.D8.A7"></span>انظر أيضا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit&amp;section=2" title="عدل القسم: انظر أيضا"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table role="presentation" class="metadata mbox-small plainlinks sisterlinks" style="background-color:#f9f9f9;border:1px solid #C0C0C0;color:#000"> <tbody><tr><td colspan="2" class="mbox-text" style="border-bottom:1px solid #C0C0C0;"> <b>أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن</b> في <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%B9_%D8%B4%D9%82%D9%8A%D9%82%D8%A9" title="ويكيبيديا:مشاريع شقيقة">المشاريع الشقيقة</a>:</td></tr> <tr> <td style="width:1px"></td> <td class="mbox-text plainlist"><div style="padding-right:2px"> <ul><li><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Abu_Yaqub_Yusuf" class="extiw" title="commons:Category:Abu Yaqub Yusuf">صور وملفات صوتية</a> من كومنز.</li></ul></div></td></tr> </tbody></table> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86_(1184)" title="حصار شنترين (1184)">حصار شنترين (1184)</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مراجع"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.A7.D8.AC.D8.B9"></span>مراجع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit&amp;section=3" title="عدل القسم: مراجع"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64185426">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal;overflow-y:auto;max-height:300px}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}@media print{.mw-parser-output .reflist{overflow-y:visible!important;max-height:none!important}}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-wikidata-090ea48c852631a52a0a12bbe648ecd36e854d48-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-wikidata-090ea48c852631a52a0a12bbe648ecd36e854d48_1-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r66815782">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")left 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")left 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")left 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")left 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#2C882D;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}}</style><cite class="citation web cs1"> <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Maghreb">https://fr.wikipedia.org/wiki/Maghreb</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft_id=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FMaghreb&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D9%88%D9%8A%D8%A8" title="قالب:استشهاد ويب">استشهاد ويب</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">&#124;url=</code> بحاجة لعنوان (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#bare_url_missing_title" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>) و</span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">الوسيط <code class="cs1-code">&#124;title=</code> غير موجود أو فارغ (من ويكي بيانات) (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#citation_missing_title" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc-2"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc_2-0"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc_2-1"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFВ._В._Г.1835" class="mwgadget-numconv-skip citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">В. В. Г. (1835). "Альмогады". <i>Энциклопедический лексикон. Том 2, 1835</i> (بالروسية). <b>2</b>: 1–5. <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A_%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" title="ويكي بيانات">QID</a>:<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q26828936" class="extiw" title="d:Q26828936">Q26828936</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=%D0%AD%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BD.+%D0%A2%D0%BE%D0%BC+2%2C+1835&amp;rft.atitle=%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D1%8B&amp;rft.volume=2&amp;rft.pages=1-5&amp;rft.date=1835&amp;rft.au=%D0%92.+%D0%92.+%D0%93.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180709020018/http://nomisma.org/id/abu_ya&#39;qub_yusuf_i">"معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع nomisma.org"</a>. nomisma.org. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nomisma.org/id/abu_ya&#39;qub_yusuf_i">الأصل</a> في 2018-07-09.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D9%86+%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86+%D8%B9%D9%84%D9%89+%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9+nomisma.org&amp;rft.pub=nomisma.org&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fnomisma.org%2Fid%2Fabu_ya%27qub_yusuf_i&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160925210153/http://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml">"معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع enciclopedia.cat"</a>. enciclopedia.cat. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml">الأصل</a> في 2016-09-25.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D9%86+%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86+%D8%B9%D9%84%D9%89+%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9+enciclopedia.cat&amp;rft.pub=enciclopedia.cat&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.enciclopedia.cat%2FEC-GEC-0000404.xml&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191007145448/http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i">"معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع dbe.rah.es"</a>. dbe.rah.es. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i">الأصل</a> في 2019-10-07.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D9%86+%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86+%D8%B9%D9%84%D9%89+%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9+dbe.rah.es&amp;rft.pub=dbe.rah.es&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdbe.rah.es%2Fbiografias%2F9472%2Fyusuf-i&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFGordonHain2017" class="citation book cs1">Gordon، Matthew؛ Hain، Kathryn A.، المحررون (2017). <i>Concubines and courtesans: women and slavery in Islamic history</i>. New York, NY: Oxford University Press. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-062218-3" title="خاص:مصادر كتاب/978-0-19-062218-3"><bdi>978-0-19-062218-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Concubines+and+courtesans%3A+women+and+slavery+in+Islamic+history&amp;rft.place=New+York%2C+NY&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2017&amp;rft.isbn=978-0-19-062218-3&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFGibb1986" class="citation book cs1">Gibb، Hamilton Alexander Rosskeen، المحرر (1986). <i>The encyclopaedia of Islam. 1: A - B / ed. by an ed. comm. consisting of H. A. R. Gibb</i> (ط. Photomechan. repr. of the 1. ed. 1960). Leiden: Brill. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-90-04-08114-7" title="خاص:مصادر كتاب/978-90-04-08114-7"><bdi>978-90-04-08114-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+encyclopaedia+of+Islam.+1%3A+A+-+B+%2F+ed.+by+an+ed.+comm.+consisting+of+H.+A.+R.+Gibb&amp;rft.place=Leiden&amp;rft.edition=Photomechan.+repr.+of+the+1.+ed.+1960&amp;rft.pub=Brill&amp;rft.date=1986&amp;rft.isbn=978-90-04-08114-7&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b></span> <span class="reference-text">Kojiro Nakamura, "Ibn Mada's Criticism of Arab Grammarians." <i>Orient</i>, v. 10, pgs. 89-113. 1974</span> </li> <li id="cite_note-Meri2005-9"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-Meri2005_9-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFJosef_W._Meri2005" class="citation book cs1">Josef W. Meri (31 أكتوبر 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ"><i>Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia</i></a>. Taylor &amp; Francis. ص.&#160;308–. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-135-45603-0" title="خاص:مصادر كتاب/978-1-135-45603-0"><bdi>978-1-135-45603-0</bdi></a>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&amp;pg=PA308">الأصل</a> في 2017-10-14.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Medieval+Islamic+Civilization%3A+An+Encyclopedia&amp;rft.pages=308-&amp;rft.pub=Taylor+%26+Francis&amp;rft.date=2005-10-31&amp;rft.isbn=978-1-135-45603-0&amp;rft.au=Josef+W.+Meri&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DBFZsBgAAQBAJ%26pg%3DPA308&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFVersteegh2013" class="citation journal cs1 cs1-prop-no_archive">Versteegh، Kees (1 فبراير 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.4324/9780203444153">"Landmarks in Linguistic Thought Volume III"</a>. <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B1%D8%B6_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D9%85%D9%8A" title="معرف الغرض الرقمي">DOI</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.4324%2F9780203444153">10.4324/9780203444153</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Landmarks+in+Linguistic+Thought+Volume+III&amp;rft.date=2013-02-01&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.4324%2F9780203444153&amp;rft.aulast=Versteegh&amp;rft.aufirst=Kees&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdx.doi.org%2F10.4324%2F9780203444153&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%AD%D9%83%D9%85%D8%A9" title="قالب:استشهاد بدورية محكمة">استشهاد بدورية محكمة</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">الاستشهاد بدورية محكمة يطلب <code class="cs1-code">&#124;دورية محكمة=</code> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#missing_periodical" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b></span> <span class="reference-text">Shawqi Daif, Introduction to Ibn Mada's <i>Refutation of the Grammarians</i>, pg. 6. Cairo, 1947.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b></span> <span class="reference-text">"The History of the Mohammedan Dynasties in Spain," taken from Ahmed Mohammed al-Maqqari's <i>Nafhut Tibb min Ghusn al-Andalus al-Ratib wa Tarikh Lisan ad-Din Ibn al-Khatib</i>. Translated by Pascual de Gayangos y Arce from copies in the British Museum. Pg. 319. London: The Orientalist Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by W. H. Allen Ltd and M. Duprat.</span> </li> </ol></div></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64177691">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67252312">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="خلفاء_الموحدين" style="padding:1px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67400543">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="قالب:خلفاء الموحدين"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نقاش القالب:خلفاء الموحدين (الصفحة غير موجودة)"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D9%86&amp;action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="خلفاء_الموحدين" style="font-size:114%;margin:0 4em">خلفاء <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الموحدين</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div>المؤسس: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%AA" title="ابن تومرت">ابن تومرت</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="عبد المؤمن بن علي">عبد المؤمن بن علي</a> (1147–1163)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن</a> (1163–1184)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور">أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور</a> (1184–1199)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="محمد الناصر">محمد الناصر</a> (1199–1213)</li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="يوسف المستنصر">يوسف المستنصر</a> (1213–1223)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%88%D8%B9" title="عبد الواحد المخلوع">عبد الواحد المخلوع</a> (1223-1223)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84" title="عبد الله العادل">أبو محمد العادل</a> (1223–1227)</li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D9%85" title="يحيى المعتصم">يحيى المعتصم</a> (1227–1229)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A3%D9%85%D9%88%D9%86" title="إدريس المأمون">أبو العلا إدريس المأمون</a> (1227–1233)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D8%AF" title="عبد الواحد الرشيد">أبو محمد الرشيد</a> (1233–1242)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF" title="أبو الحسن السعيد">أبو الحسن السعيد</a> (1242–1248)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AD%D9%81%D8%B5_%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%D9%89" title="أبو حفص عمر المرتضى">أبو حفص المرتضى</a> (1248–1266)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AB%D9%82" title="إدريس الواثق">إدريس الواثق</a> (1266–1269)</li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Almohad_Dynasty_(1147-1269).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg/100px-Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg/150px-Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg/200px-Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="بوابة:المغرب">بوابة:المغرب</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67252312"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="حكام_المغرب" style="padding:1px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67400543"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="قالب:حكام المغرب"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="نقاش القالب:حكام المغرب"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8&amp;action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="حكام_المغرب" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="قائمة حكام المغرب">حكام المغرب</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الإدريسية">أدارسة</a><br />(789–974)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="إدريس بن عبد الله">إدريس بن عبد الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="إدريس الثاني">إدريس الثاني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="محمد بن إدريس الثاني">محمد بن إدريس الثاني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%AD%D9%8A%D8%AF%D8%B1%D8%A9_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="علي حيدرة بن محمد بن إدريس الثاني">علي حيدرة بن محمد بن إدريس الثاني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="يحيى بن محمد">يحيى بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="يحيى بن يحيى (توضيح)">يحيى بن يحيى</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%B1" title="علي بن عمر">علي بن عمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3" title="يحيى بن القاسم بن إدريس">يحيى الثالث بن القاسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%B1" title="يحيى بن إدريس بن عمر">يحيى بن إدريس بن عمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D9%85" title="الحسن الحجام">الحسن الحجام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%83%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="القاسم كنون بن محمد بن القاسم">القاسم كنون بن محمد بن القاسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%8A%D8%B4_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%83%D9%86%D9%88%D9%86" title="أبو العيش أحمد بن كنون">أبو العيش أحمد بن كنون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%83%D9%86%D9%88%D9%86" title="الحسن بن كنون">الحسن بن كنون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="الدولة المرابطية">الدولة المرابطية</a><br />(1061–1147)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86" title="يوسف بن تاشفين">يوسف بن تاشفين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86" title="علي بن يوسف بن تاشفين">علي بن يوسف بن تاشفين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="تاشفين بن علي">تاشفين بن علي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86" title="إبراهيم بن تاشفين">إبراهيم بن تاشفين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="إسحاق بن علي">إسحاق بن علي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الموحدون</a><br />(1147–1244)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="عبد المؤمن بن علي">عبد المؤمن بن علي</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور">أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="محمد الناصر">محمد الناصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="يوسف المستنصر">يوسف المستنصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%88%D8%B9" title="عبد الواحد المخلوع">عبد الواحد المخلوع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84" title="عبد الله العادل">عبد الله العادل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D9%85" title="يحيى المعتصم">يحيى المعتصم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A3%D9%85%D9%88%D9%86" title="إدريس المأمون">إدريس المأمون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D8%AF" title="عبد الواحد الرشيد">عبد الواحد الرشيد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF" title="أبو الحسن السعيد">أبو الحسن السعيد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الدولة المرينية">المرينيون</a><br />(1244–1465)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84" title="عبد الحق الأول">عبد الحق الأول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="عثمان بن عبد الحق">عثمان بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="محمد بن عبد الحق">محمد بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="أبو يحيى بن عبد الحق">أبو يحيى بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%A8%D9%8A_%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="عمر بن أبي يحيى بن عبد الحق">عمر بن أبي يحيى بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="أبو يوسف يعقوب بن عبد الحق">أبو يوسف يعقوب بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="أبو يعقوب يوسف الناصر">أبو يعقوب يوسف الناصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1" title="أبو ثابت عامر">أبو ثابت عامر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو الربيع المريني">أبو الربيع المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8" title="أبو سعيد عثمان بن يعقوب">أبو سعيد عثمان بن يعقوب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86" title="أبو الحسن علي بن عثمان">أبو الحسن علي بن عثمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="أبو عنان فارس">أبو عنان فارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="أبو زيان محمد بن فارس">أبو زيان محمد بن فارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A8%D9%83%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو بكر الثاني المريني">أبو بكر الثاني المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" class="mw-redirect" title="أبو سالم إبراهيم بن علي">أبو سالم إبراهيم بن علي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="أبو عمر تاشفين بن علي">أبو عمر تاشفين بن علي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو زيان محمد الثاني المريني">محمد الثاني المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="عبد العزيز الأول المريني">عبد العزيز الأول المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="محمد الثالث المريني">محمد الثالث المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو العباس أحمد المريني">أبو العباس أحمد المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو فارس موسى المريني">أبو فارس موسى المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="أبو زيان محمد بن أحمد">أبو زيان محمد بن أحمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="محمد الرابع المريني">محمد الرابع المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو العباس أحمد المريني">أبو العباس أحمد المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="عبد العزيز الثاني المريني">عبد العزيز الثاني المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="أبو عامر عبد الله بن أحمد">أبو عامر عبد الله بن أحمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="عثمان الثاني المريني">عثمان الثاني المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="عبد الحق الثاني المريني">عبد الحق الثاني المريني</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;">سلطة الأدارسة<br />(1465–1471)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D8%B7%D9%8A" title="محمد بن علي العمراني الجوطي">محمد بن علي العمراني الجوطي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الوطاسية">الوطاسيون</a><br />(1471–1549, 1554)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%8A" title="محمد الشيخ المهدي">محمد الشيخ المهدي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%8A" title="محمد البرتقالي">محمد البرتقالي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AD%D8%B3%D9%88%D9%86" title="علي أبو حسون">علي أبو حسون</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%B3%D9%8A" title="أبو العباس الوطاسي">أبو العباس الوطاسي</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D8%B1%D9%8A_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="ناصر الدين القصري محمد بن أحمد">ناصر الدين القصري محمد بن أحمد</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AD%D8%B3%D9%88%D9%86" title="علي أبو حسون">علي أبو حسون</a>.</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة السعدية">السعديون</a><br />(1549–1659)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE" title="محمد الشيخ">محمد الشيخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="عبد الله الغالب">عبد الله الغالب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%83%D9%84" title="محمد المتوكل">محمد المتوكل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D9%8A" title="عبد الملك الأول السعدي">عبد الملك الأول السعدي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%87%D8%A8%D9%8A" title="أحمد المنصور الذهبي">أحمد المنصور الذهبي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="أبو فارس عبد الله">أبو فارس عبد الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="زيدان الناصر بن أحمد">زيدان الناصر بن أحمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="عبد الملك بن زيدان">عبد الملك بن زيدان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="الوليد بن زيدان">الوليد بن زيدان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%BA%D9%8A%D8%B1" title="محمد الشيخ الصغير">محمد الشيخ الصغير</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3" title="أحمد العباس">أحمد العباس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="الزاوية الدلائية">سلطة الدلائيين</a> <br />(1659–1663)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="محمد الحاج الدلائي">محمد الحاج الدلائي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D9%83%D9%85%D8%A9" title="سلالة العلويين الفيلاليين الحاكمة">سلالة العلويين</a><br />(1666–حاضراً)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D9%81" title="الرشيد بن الشريف">الرشيد بن الشريف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D9%81" title="إسماعيل بن الشريف">إسماعيل بن الشريف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%87%D8%A8%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="أحمد الذهبي بن إسماعيل">أحمد الذهبي بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="عبد الملك بن إسماعيل">عبد الملك بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="عبد الله بن إسماعيل">عبد الله بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%D8%B1%D8%AC_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="علي الأعرج بن إسماعيل">علي الأعرج بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="مولاي محمد بن إسماعيل">محمد بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B6%D9%8A%D8%A1_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="المستضيء بن إسماعيل">المستضيء بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%B2%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="علي زين العابدين بن إسماعيل">علي زين العابدين بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AB_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="محمد الثالث بن عبد الله">محمد الثالث بن عبد الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="اليزيد بن محمد">اليزيد بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="هشام بن محمد">هشام بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="سليمان بن محمد">سليمان بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85" title="أبو الفضل عبد الرحمن بن هشام">أبو الفضل عبد الرحمن بن هشام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86" title="محمد الرابع بن عبد الرحمن">محمد الرابع (علوي)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="الحسن الأول بن محمد">الحسن الأول بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="عبد العزيز بن الحسن">عبد العزيز بن الحسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%81%D9%8A%D8%B8_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="عبد الحفيظ بن الحسن">عبد الحفيظ بن الحسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="يوسف بن الحسن">يوسف بن الحسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9" title="محمد بن عرفة">محمد بن عرفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%85%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81" title="محمد الخامس بن يوسف">محمد الخامس بن يوسف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="الحسن الثاني بن محمد">الحسن الثاني بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="محمد السادس بن الحسن">محمد السادس بن الحسن</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <ul class="notheme bandeau-portail إعلام" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="بوابة:الأندلس"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/P_icon_Al-Andalus.png/30px-P_icon_Al-Andalus.png" decoding="async" width="30" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/P_icon_Al-Andalus.png/46px-P_icon_Al-Andalus.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/P_icon_Al-Andalus.png/61px-P_icon_Al-Andalus.png 2x" data-file-width="402" data-file-height="370" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="بوابة:الأندلس">بوابة الأندلس</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%D8%A6%D8%B1" title="بوابة:الجزائر"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Nuvola_Algerian_flag.svg/28px-Nuvola_Algerian_flag.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Nuvola_Algerian_flag.svg/42px-Nuvola_Algerian_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Nuvola_Algerian_flag.svg/56px-Nuvola_Algerian_flag.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%D8%A6%D8%B1" title="بوابة:الجزائر">بوابة الجزائر</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="بوابة:أعلام"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/28px-P_vip.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/41px-P_vip.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/55px-P_vip.svg.png 2x" data-file-width="1911" data-file-height="1944" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="بوابة:أعلام">بوابة أعلام</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%BA" title="بوابة:الأمازيغ"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Nuvola_Amazigh_flag.svg/28px-Nuvola_Amazigh_flag.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Nuvola_Amazigh_flag.svg/42px-Nuvola_Amazigh_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Nuvola_Amazigh_flag.svg/56px-Nuvola_Amazigh_flag.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%BA" title="بوابة:الأمازيغ">بوابة الأمازيغ</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="بوابة:البرتغال"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Nuvola_Portuguese_flag.svg/28px-Nuvola_Portuguese_flag.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Nuvola_Portuguese_flag.svg/42px-Nuvola_Portuguese_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Nuvola_Portuguese_flag.svg/56px-Nuvola_Portuguese_flag.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="بوابة:البرتغال">بوابة البرتغال</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%A9" title="بوابة:السياسة"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Society.svg/32px-Society.svg.png" decoding="async" width="32" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Society.svg/48px-Society.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Society.svg/64px-Society.svg.png 2x" data-file-width="96" data-file-height="38" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%A9" title="بوابة:السياسة">بوابة السياسة</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="بوابة:المغرب"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Nuvola_Moroccan_flag.svg/28px-Nuvola_Moroccan_flag.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Nuvola_Moroccan_flag.svg/42px-Nuvola_Moroccan_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Nuvola_Moroccan_flag.svg/56px-Nuvola_Moroccan_flag.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="بوابة:المغرب">بوابة المغرب</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A" title="بوابة:المغرب العربي"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg/28px-WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg/42px-WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg/56px-WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg.png 2x" data-file-width="412" data-file-height="412" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A" title="بوابة:المغرب العربي">بوابة المغرب العربي</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%83%D8%B4" title="بوابة:مراكش"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Flag_of_Marrakech_province.svg/32px-Flag_of_Marrakech_province.svg.png" decoding="async" width="32" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Flag_of_Marrakech_province.svg/48px-Flag_of_Marrakech_province.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Flag_of_Marrakech_province.svg/64px-Flag_of_Marrakech_province.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%83%D8%B4" title="بوابة:مراكش">بوابة مراكش</a></span></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64185208">.mw-parser-output .asbox{position:relative;overflow:hidden;background-color:#f9f9f9;border:solid 1px #C0C0C0}.mw-parser-output .asbox table{background:transparent}.mw-parser-output .asbox p{margin:0}.mw-parser-output .asbox p+p{margin-top:0.25em}.mw-parser-output .asbox-body{font-size:95%}.mw-parser-output .asbox-note{font-size:smaller}.mw-parser-output .asbox .navbar{position:absolute;top:-0.75em;right:1em;display:none}</style><div role="note" class="metadata plainlinks asbox stub"><table role="presentation"><tbody><tr class="noresize"><td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Morocco.svg" class="mw-file-description"><img alt="أيقونة بذرة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/30px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/45px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/60px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></td><td><p class="asbox-body">هذه <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="ويكيبيديا:بذرة">بذرة</a> مقالة عن موضوع له علاقة بسياسي من <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="المغرب">المغرب</a> بحاجة للتوسيع. فضلًا <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit">شارك</a> في تحريرها.</p></td></tr></tbody></table></div></div>'
ما إذا كان التعديل قد تم عمله من خلال عقدة خروج تور (tor_exit_node)
false
طابع زمن التغيير ليونكس (timestamp)
'1722003113'
اسم قاعدة البيانات للويكي (wiki_name)
'arwiki'
كود اللغة للويكي (wiki_language)
'ar'